Một số quy định về BHXH và BHYT

Nam Dương |

Trong tuần qua, Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động nhận được một số câu hỏi của bạn đọc liên quan đến vấn đề BHYT, BHXH. Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời như sau:
Không cần thu hồi thẻ BHYT khi nghỉ việc
Bạn đọc Hainguyen…@gmail.com, từ Quận Bình Tân, TPHCM hỏi: Tôi xin nghỉ việc từ đầu tháng 10.2016. Do tôi đánh mất thẻ BHYT nên nhân viên nhân sự của Cty thông báo, tôi phải đóng 600.000 đồng cho giá trị thẻ của 2 tháng 11 và 12 của năm 2016. Cty làm như vậy có đúng không?
Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Ngày 18.10.2016, cơ quan BHXH TPHCM đã ban hành Công văn số 2533/BHXH-QLT “Về việc không thu hồi thẻ BHYT NLĐ giảm”, có hiệu lực cùng ngày. Theo đó cơ quan BHXH TPHCM hướng dẫn: Khi có phát sinh giảm người tham gia BHYT, đơn vị sử dụng lao động phải kịp thời lập danh sách báo giảm gửi cơ quan BHXH ngay trong tháng đó (tính đến ngày cuối cùng của tháng). Nếu báo giảm sau ngày cuối cùng của tháng thì phải đóng hết giá trị thẻ BHYT của tháng kế tiếp và thẻ BHYT có giá trị sử dụng đến hết tháng đó. Cơ quan BHXH không thu hồi thẻ BHYT các trường hợp báo giảm. Ví dụ: NLĐ nghỉ ngày 28.10.2016, đơn vị báo giảm ngày 31.10.2016 thì không phải đóng BHYT tháng 11.2016 trở đi. Nếu báo giảm từ ngày 01.11.2016 đến ngày 30.11.2016 thì phải đóng BHYT tháng 11.2016 (thẻ BHYT có giá trị sử dụng trong tháng 11.2016). Cơ quan BHXH TPHCM cũng lưu ý các đơn vị sử dụng lao động: Yêu cầu đơn vị thực hiện báo giảm qua hệ thống giao dịch điện tử để xác định ngày báo giảm nêu trên. Trường hợp đơn vị gửi hồ sơ qua bưu điện thì ngày báo giảm tính từ ngày cơ quan BHXH nhận được hồ sơ. Đơn vị sử dụng lao động thông báo cho NLĐ khi thôi việc nếu không thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc khác thì đăng ký ngay tham gia BHYT hộ gia đình (trước 10 ngày khi thẻ cũ hết giá trị sử dụng để được gia hạn thẻ) nhằm đảm bảo quyền lợi tham gia BHYT 5 năm liên tục theo quy định của Luật BHYT. Trường hợp NLĐ báo giảm đang mắc bệnh mãn tính, hiểm nghèo, nguy hiểm có yêu cầu đóng hết giá trị thẻ còn lại để khám chữa bệnh trong khi chờ tham gia BHYT hộ gia đình thì cơ quan BHXH sẽ thực hiện theo yêu cầu của NLĐ và đơn vị sử dụng lao động.
Do đó, trường hợp của bạn nếu cơ quan báo giảm lao động từ 1.10.2016, thì bạn và cơ quan chỉ phải đóng số tiền về BHYT đến hết tháng 10.2016, chứ không phải đóng cho cả tháng 11 và 12.2016.
Học sinh phải đóng BHYT
Bạn đọc số ĐTDĐ 0987553XXX gọi đến số 0961.360.559 hỏi: Con bạn đang là học sinh trường tiều học, có bắt buộc phải tham gia BHYT học đường không?
Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Khoản 21, Điều 12 Luật BHYT năm 2008 quy định học sinh, sinh viên là đối tượng tham gia BHYT. Điểm b, Khoản 4, Điều 12 Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014 tiếp tục quy định học sinh, sinh viên là đối tượng tham gia BHYT thuộc nhóm Nhà nước hỗ trợ mức đóng.
Điểm i, khoản 1, Điều 13 Luật BHYT sửa đổi, bổ sung năm 2014 quy định:  Mức đóng hằng tháng của đối tượng quy định tại khoản 4, Điều 12 của Luật này tối đa bằng 6% mức lương cơ sở do đối tượng tự đóng và được ngân sách nhà nước hỗ trợ một phần mức đóng. Do vậy, con bạn thuộc đối tượng đóng BHYT, nhưng thuộc nhóm được Nhà nước hỗ trợ mức đóng.
Bỏ tiền đào tạo NLĐ, Cty có được giữ bản chính văn bằng?
Cty tôi tổ chức đào tạo bằng nghề cho nhân viên, ví dụ như bằng lái xe cẩu. Toàn bộ chi phí do Cty chi trả, và Cty không ký bất kỳ hợp đồng đào tạo nào đối với nhân viên. Khi nhân viên thi đậu và được cấp bằng thì Cty có được quyền giữ bản chính văn bằng đó không hay phải trả lại cho nhân viên? Nhân viên có cam kết sau khi học xong sẽ nộp văn bằng bản chính cho Cty có được không?
Diep…@yahoo.com
Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Điều 20 BLLĐ 2012 quy định về những hành vi người sử dụng lao động (NSDLĐ) không được làm khi giao kết, thực hiện HĐLĐ trong đó có việc giữ bản chính giấy tờ tuỳ thân, văn bằng, chứng chỉ của NLĐ. Bản chất của việc cấp bằng ở đây là chứng nhận cho NLĐ đã học qua một khóa đào tạo nào đó và người đó đã đạt trình độ chuyên môn nhất định của khóa đào tạo. Do đó, chứng chỉ đó được cấp cho cá nhân, chứ không phải do tổ chức. Vì vậy dù là nguồn tiền do DN tự bỏ ra hay từ tài trợ của một bên thứ ba nào đó liên kết, tài trợ cho DN cũng không quan trọng. Việc nhân viên có cam kết sau khi đi học về Cty có quyền giữ bản chính chứng chỉ đó thì cam kết đó cũng vô hiệu vì nó trái pháp luật, nếu có xảy ra tranh chấp thì Cty vẫn sai.
Xin thông tin thêm để bạn được biết, trong báo cáo của Chánh Thanh tra Bộ LĐTBXH Nguyễn Tiến Tùng tại Hội nghị Đối thoại với doanh nghiệp về: Những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp khi áp dụng BLLĐ 2012 tổ chức tại TPHCM ngày 28.7.2016, phần một số sai phạm thường gặp, có nêu “chưa ký Hợp đồng đào tạo nghề khi cử NLĐ đi học tập, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề”. Mặc dù việc chưa ký hợp đồng này chưa bị xử phạt theo quy định tại Nghị định 93/2013/NĐ-CP và Nghị định 88/2015/NĐ-CP, nhưng Cty nên ký HĐ đào tạo nghề với NLĐ và có ràng buộc thời gian phục vụ cho Cty sau khi được đào tạo.
 NLĐ được nghỉ việc 3 ngày hưởng nguyên lương khi kết hôn. Ảnh Minh họa
Thử việc có được nghỉ kết hôn 3 ngày?
Cty có quy định không khuyến khích nghỉ trong thời gian thử việc trừ khi có lý do chính đáng và phải được sự đồng ý của tổng giám đốc mới được nghỉ. Cty có trường hợp trong thời gian thử việc, nhân viên xin nghỉ kết hôn 3 ngày. Trường hợp này nhân viên có được cho nghỉ không hưởng lương hay vẫn hưởng nguyên lương?
Trangthi…@gmail.com
Luật sư Trần Phi Đại, Cty Luật Thiện Việt, Đoàn Luật sư TPHCM trả lời: Điểm a, khoản 1, điều 116 BLLĐ 2012, quy định NLĐ được nghỉ việc riêng mà vẫn hưởng nguyên lương 03 ngày trong những trường hợp kết hôn. Trong BLLĐ và các nghị định hướng dẫn cũng không có quy định việc nghỉ 3 ngày này là trong thời gian thử việc hay đã có HĐLĐ chính thức. Do đó, nếu Cty có nội quy lao động hay thỏa ước lao động tập thể quy định về nghỉ việc trong trường hợp kết hôn cũng không được trái với quy định của pháp luật. Nếu Cty có quy định trong thời gian thử việc mà nghỉ kết hôn phải xin phép và được sự đồng ý của TGĐ mới được nghỉ hoặc chỉ được nghỉ mà không được hưởng nguyên lương, thì mặc nhiên quy định của Cty không có hiệu lực do quy định này trái với pháp luật.
Điều kiện hưởng BHXH một lần
Bạn đọc số 01675905XXX gọi đến số 0961.360.559 hỏi: Bạn thực tế lấy chồng và đi định cư tại Đài Loan, nhưng trong Visa chỉ ghi là đi du lịch. Bạn có được nhận BHXH một lần cho những năm đã đi làm và đóng BHXH không? Nếu không phải làm sao để được nhận BHXH một lần?
Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động trả lời: Điểm b, khoản 1, Điều 60 Luật BHXH 2014 và Nghị quyết 93/2015/QH của Quốc hội quy định về điều kiện hưởng BHXH một lần:  NLĐ quy định tại khoản 1 Điều 2 của Luật này mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây: b) Ra nước ngoài để định cư.
Dù thực tế bạn lấy chồng và đi định cư, nhưng trên giấy tờ (Visa) của bạn chỉ ghi là du lịch, nên cơ quan BHXH không đủ căn cứ để giải quyết BHXH một lần cho bạn. Do đó, bạn có thể ủy quyền cho người thân của bạn đi làm các thủ tục để hưởng BHXH một lần sau khi bạn đã thôi đóng BHXH 12 tháng.  
Nam Dương
TIN LIÊN QUAN

Trực tiếp bóng đá U20 Việt Nam 2-0 U20 Bangladesh: Hiệp 1

NHÓM PV |

Trực tiếp trận đấu giữa U20 Việt Nam và U20 Bangladesh tại vòng loại U20 châu Á 2025, diễn ra lúc 19h00 hôm nay (27.9).

Lào Cai ghi nhận ca "vi khuẩn ăn thịt người" đầu tiên

Đinh Đại |

Ngành Y tế Lào Cai vừa phát hiện trường hợp đầu tiên mắc bệnh Whitmore còn gọi là "vi khuẩn ăn thịt người".

Em trai của Trương Mỹ Lan xin lại số tiền 10 tỉ đồng để trị bệnh

Tâm Tú |

TPHCM - Tại phiên tòa Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2, đại diện ông Trương Mễ (em trai Trương Mỹ Lan) xin tòa giải tỏa kê biên số tiền 10 tỉ đồng để trị bệnh.

2 phút cướp ôtô rồi gây ra 6 vụ tai nạn khiến 7 người thương vong ở Cần Thơ

Tạ Quang - Yến Phương |

Cần Thơ - Sự việc xảy ra quá nhanh, quá trình cướp xe của đối tượng dương tính với ma túy chỉ diễn ra trong vòng 2 phút.

Tiền phạt quá tiền công, tài xế nói "quyết không chở nữa"

Tô Thế |

Nhận chuyển hàng cồng kềnh với hơn 100 nghìn đồng tiền cước. Tuy nhiên, nhiều tài xế bị CSGT Hà Nội phát hiện xử lý, tiền phạt gấp nhiều lần tiền công.

Còn 9 nạn nhân mất tích trong vụ lở núi ở Làng Nủ

Đinh Đại |

Lào Cai - Lực lượng chức năng huyện Bảo Yên đã tìm thấy thi thể một nạn nhân mất tích trong vụ lở núi xảy ra tại thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh.

Phường lên tiếng vụ nước ngập nhà dân do thi công âu thuyền

YẾN PHƯƠNG - TẠ QUANG |

Cần Thơ - Sau phản ánh của Lao Động, chính quyền địa phương đã đến thăm hỏi và tìm hướng khắc phục cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi âu thuyền Cái Khế.

Đề nghị bổ sung người nhái tìm nạn nhân vụ sập cầu Phong Châu

Tô Công |

Phú Thọ - Phú Thọ đề nghị Bộ Quốc phòng giúp đỡ tăng cường lực lượng chuyên trách "người nhái" trong quá trình tìm kiếm nạn nhân vụ sập cầu Phong Châu.