Không kể ngày đêm
Sau vụ tàu SAR 413 khẩn cấp đi cứu nạn và đưa thuyền viên tàu Bulk Jupiter chìm trên biển Vũng Tàu về đất liền, thuyền phó 3 Nguyễn Hùng Xuân bần thần: “Lại có thêm người chết, bị thương, mất tích. Đặt trong hoàn cảnh mình, vợ con sẽ sống sao đây?”. Bên ly trà buổi tối, anh Xuân kể cho tôi nghe hàng trăm lần tàu SAR 413 cùng 18 đồng đội của anh vượt sóng gió đi cứu nạn trên biển xa, bất chấp đó là ngày hay đêm.
“Khi sóng yên biển lặng, người ta ở nhà với vợ con gia đình, còn mình thì ra biển cứu nạn. Mình không nhớ tàu đã cứu bao nhiêu người sống, vớt được bao nhiêu thi thể, song cảm giác vui mừng chen lẫn thương tâm thì không thể nào quên. Ngay như trước khi đi cứu tàu Bulk Jupiter, tàu tôi đi cứu 3 vụ chìm tàu khác ở biển Tiền Giang, Cà Mau. Mùa này, ít khi tàu ở trung tâm lắm”.
Ngày 14.12.2014, tức trước 2 tuần đi cứu nạn tàu Bulk Jupiter, tàu SAR 413 đang làm nhiệm vụ ở Tiền Giang thì nhận lệnh khẩn cấp đến cứu sà lan Đồng Nai chở cọc bêtông bị chìm trên vùng biển Cửa Đại (Tiền Giang). Sau hơn 10 giờ tăng tốc, tàu tiếp cận vị trí sà lan Đồng Nai chìm ở biển Cửa Đại.
“Chúng tôi quần thảo nhiều vòng tìm kiếm. Đúng lúc tưởng như vô vọng, thì phát hiện được một ngư dân đang trôi dạt trên biển. Tàu tăng tốc, các thủy thủ quăng phao tròn, thả thang dây. Khi kéo lên tàu, nạn nhân đã nhợt nhạt. Sau đó, tàu tiếp tục tìm kiếm và vớt được 5 thi thể ngư dân. Lúc vớt 5 thi thể lên tàu, nhìn họ thương lắm. Tất cả thủ tục tâm linh như cúng cơm, đốt hương, chúng tôi làm chu đáo. Ngư dân còn sống sót được bàn giao cho Bộ đội Biên phòng Côn Đảo. Cứ tưởng ra Côn Đảo sẽ được nghỉ ngơi cho lại sức, nhưng không, ngay đêm đó tàu lại nhận lệnh khẩn cấp hành quân về cứu ghe cá Bạc Liêu bị chìm do phá nước ở biển Cà Mau. Vậy là thức trắng lên đường khẩn cấp”.
Vượt chặng đường gần 100 hải lý, sau gần 6 giờ hành trình, tàu SAR 413 có mặt tại biển Cà Mau. Vừa lúc các thủy thủ bắt đầu cuộc tìm kiếm thì nhận được lệnh khẩn cấp đi cứu nạn 10 ngư dân của tàu cá Bình Định bị chìm ở Tiền Giang. Nhanh chóng bàn giao hiện trường cho tàu SAR 272, dưới sự chỉ huy của thuyền trưởng Đinh Xuân Trường, 18 thủy thủ lại cấp tốc lên đường. Biển Tiền Giang mênh mông, nước chảy xiết, trời mù sương. Việc tìm kiếm gặp muôn vàn khó khăn khi tàu cá Bình Định bị bục nước chìm xuống đáy biển ở độ sâu 40 mét. 10 ngư dân trên tàu tan tác, biết ai sống, ai chết?
 |
Tất cả phương tiện ống nhòm được huy động, radar quét mặt biển liên tục vẫn không tìm thấy vật nổi nào khả nghi trên biển. Lúc đó mọi người nghĩ các ngư dân đã chìm sâu dưới đáy biển, việc tìm kiếm quá mong manh, thì thuyền phó 2 Hoàng Thế Lực hô to: “Kia rồi, anh em ơi. Phía trước có người”. “Lúc đó, chúng tôi đổ xô ra hành lang tàu nhìn về phía trước, mừng rơi nước mắt. Tàu tăng tốc chạy về hướng người đang chới với. Xác định đó là ngư dân của tàu cá Bình Định bị chìm, chúng tôi quăng phao tròn để nạn nhân bám vào. Ba thủy thủ nhảy xuống biển dìu nạn nhân vào sát tàu rồi kéo lên bằng thang dây hoa tiêu. Lúc đó nạn nhân đã nhợt nhạt. Đầu ngón tay, ngón chân tím tái và chấn thương nhiều chỗ. Chúng tôi nhanh chóng đưa vào phòng chăm sóc y tế, cho húp nước cháo từng ít một” - Xuân kể lại.
Tấm lòng rộng mở
Nghề cứu nạn trên biển không phải tàu nào đi, thời gian nào xuất phát cũng cứu được người, tìm được xác. Theo anh Xuân, đó là cái duyên mới gặp được họ. “Nói là cái duyên, bởi biển mênh mông biết đâu mà tìm. Khi tàu chìm, thuyền viên cố bơi để sống, song thực tế ở giữa biển tầm nhìn thấp, chẳng biết bơi đi đâu. Khi tàu đến cứu ở tọa độ tàu gặp nạn đầu tiên, hầu hết không tìm thấy nạn nhân. Nên tìm được xác, vớt được người cũng là cái duyên”.
Năm 2015, đúng 10 năm kỷ niệm tàu SAR 413 về Trung tâm Tìm kiếm - Cứu nạn hàng hải khu vực III hoạt động. Hàng trăm lần vượt biển cứu nạn, cứu sống nhiều thuyền viên, ngư dân, vớt nhiều thi thể nạn nhân chìm tàu ở nhiều vùng biển khác nhau, kể cả ngoài đại dương khơi xa hay gần bờ, song những thủy thủ tàu SAR 413 chưa bao giờ ngại ngùng việc vớt xác, khâm liệm thi thể nạn nhân, bởi các anh luôn coi những nạn nhân xấu số là những người cùng đồng hành trên biển. Đối với nạn nhân còn sống được chăm sóc sức khỏe chu đáo, thân tình; đối với thi thể, kể cả là người nước ngoài đều được khâm liệm, hương khói đàng hoàng, theo phong tục người Việt.
10 năm gắn bó với tàu SAR 413, thuyền phó 3 Nguyễn Hùng Xuân có nhiều kinh nghiệm trong cứu nạn nhân. “Khi tàu chìm, thuyền viên rất hoảng loạn. Họ thường cố bơi để sống. Nhưng càng bơi càng mất sức, càng xa vị trí tàu chìm đầu tiên. Để cứu các nạn nhân, chúng tôi thường đón lõng xuôi dòng chảy. Có khi, gió một đằng, nhưng người trôi một nẻo, nên phải có kinh nghiệm. Nghề cứu nạn là nghề nhân đạo.
Ngoài thực nhiệm vụ theo Luật Hàng hải quốc tế, mỗi người còn phải có tấm lòng rộng mở. Khi vớt nạn nhân dưới biển lên tàu, phải chăm sóc ý tế bằng tất cả tình thương yêu và coi đó là người thân. Càng những người ngoại quốc, càng phải có thái độ ân tình, gần gũi, không bao giờ có thái độ phân biệt đối xử. Có thi thể nạn nhân, khi vớt lên không còn nguyên vẹn. Người mất đầu, người mất tay, hoặc không còn chân, thịt thối rữa. Nếu không nắm chắc nghiệp vụ, tinh thần xả thân thì khó lòng làm tốt được. Mỗi lần cứu được ngư dân, niềm vui dâng đầy, nhưng mỗi lần vớt được thi thể lên tàu, nhìn họ không cầm lòng được” - Xuân chia sẻ.
Niềm vui không kể xiết
Trở lại chuyện cứu 3 thuyền viên của tàu Bulk Jupiter bị chìm trên biển Vũng Tàu ngày 2.1, Xuân cho biết: Tàu SAR 413 vừa đi cứu nạn 10 ngư dân ở vùng biển Tiền Giang về Trung tâm Tìm kiếm - Cứu nạn khu vực III thì nhận lệnh đi biển khẩn cấp cứu tàu Bulk Jupiter. 14h ngày 2.1, tàu SAR 413 rời bến khẩn cấp ra biển Vũng Tàu cứu nạn. Có thủy thủ chưa kịp về thăm vợ con sau gần một tháng lênh đênh trên biển, dù nhà của họ ngay trong TP.Vũng Tàu. Tàu SAR 413 là loại chuyên dùng cứu nạn trên biển có tốc độ 28 hải lý/h, song cũng chỉ chạy được 15 hải lý, bởi sóng to cấp 9 và ngược gió.
Sau hơn 20 giờ “chồm lên, ngụp xuống” trong sóng dữ, tàu SAR 413 đã đến tọa độ tàu Bulk Jupiter bị chìm. “Theo kế hoạch, tàu chúng tôi tiếp nhận 2 thi thể và 1 thuyền viên còn sống từ tàu kéo OLNG Mutrah mà trước đó tàu này đã cứu vớt được. Lúc đó sóng rất lớn, tàu nghiêng ngả. Xuồng được hạ khẩn cấp. Một tổ thủy thủ ngồi sẵn trên xuồng và tiếp cận mạn trái của tàu OLNG Mutrah. Hai thi thể thuyền viên là thuyền trưởng Ronel Acueza Andrin, thuyền phó 3 Jerome Maquilang và bếp trưởng Angelito Capindo Rojia được chuyển xuống xuồng bằng cẩu từ tàu OLNG Mutrah.
Tàu OLNG Mutrah và tàu tôi chỉ cách 60 mét nhưng rất khó khăn để chuyển các thuyền viên lên tàu. Ngay sau khi đưa các thuyền viên lên tàu, bếp trưởng Angelito Capindo Rojia được chăm sóc y tế. Các thủy thủ trên tàu thay nhau chăm sóc, người đút nước cháo, người xoa bóp chân tay. Lúc đó, anh ấy hoảng sợ. Một số vị trí trên người bị xây xát. Hai thi thể được gói chặt. Chúng tôi thắp hương khâm liệm theo phong tục người Việt Nam ngay lúc mới vớt lên” - anh Xuân kể.
10 năm là một khoảng không dài so với dòng chảy thời gian, song hàng trăm thuyền viên được cứu sống, nhiều thi thể được đem về từ biển giao cho gia đình nạn nhân, vượt hàng ngàn hải lý, cứu hàng trăm ghe cá bị nạn, cũng đủ để minh chứng cho thầm lặng hy sinh, đầy tình người của sĩ quan, thủy thủ tàu SAR 413.
