Như trong dịp lễ 30.3 - 1.5 kéo dài đến 5 ngày của năm nay, lại có chuyện rất nhiều sĩ tử cùng người thân tại nhiều tỉnh thành, vượt cả trăm cây số, đến Văn Miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội) cầu may mắn trong kì thi tốt nghiệp THPT sắp tới – theo ghi nhận của Báo Lao Động.
Không chỉ cầu may mắn chung chung, các sĩ tử còn cầu xin các mục tiêu rất cụ thể như: “Em đến cầu mong thi đỗ nguyện vọng 1 vào Học viện Báo chí và Tuyên truyền". Hay “em đến đây để cầu đỗ nguyện vọng 1 vào Học viện Tài chính".
Vẫn biết là “có kiêng có lành”, yếu tố may mắn là một phần tất yếu của cuộc sống chứ không riêng gì chuyện thi cử và đến hẹn lại lên Văn Miếu Quốc Tử Giám để cầu may thì cũng chẳng chết ai.
Nhưng ngẫm kỹ cứ thấy có gì đó lấn cấn, bất ổn khi thời buổi này vẫn còn tồn tại tâm lý “học tài thi phận”. Và trên cả vẫn là sự thiếu chủ động, thiếu tự tin khi để vận mệnh của mình phải nhờ đến ai đó ban cho, phù trợ…
Nhân chuyện cầu may trong thi cử, lại nhớ đến một vấn đề liên quan khác trong mùa thi năm nay là chuyện chọn nghề, chọn ngành học của các học sinh sắp bước chân vào đại học.
Đó là tâm lý “mắc kẹt” của rất nhiều học sinh giữa việc nên theo đuổi các ngành “hot” để có cơ hội việc làm cao hay theo đuổi ngành mình yêu thích?
Thực tế thì chọn ngành nghề nào để theo học luôn là thách thức rất lớn đối với cả học sinh và phụ huynh. Đáng nói, đây là lựa chọn có tính sống còn với cuộc đời của một con người, nhưng lại luôn bị chi phối, tác động bởi rất nhiều lý do không hiểu nổi.
Ví dụ, có rất nhiều học sinh buộc phải lựa chọn học nghề bác sĩ, sư phạm… chỉ vì đó là ngành nghề yêu thích của ba mẹ các em nhưng không đạt được. Trong khi các em lại thích học những ngành nghề khác nhưng lại không được học. Nghĩa là nhiều người đang đi học đại học cho ba mẹ chứ không phải học cho mình.
Rất nhiều học sinh và phụ huynh đã lựa chọn, định hướng cho con em mình theo học những ngành nghề “nghe nói là đang “hot” lắm” đầy cảm tính và phong trào, mà quên mất rằng ngành “hot” nào cũng chỉ có tính thời điểm.
Trong khi đúng ra, lựa chọn nghề nghiệp, trước hết phải có yếu tố yêu thích, đam mê, năng khiếu… của bản thân đối với ngành nghề đó. Tiếp đến là các yếu tố ngành nghề mà mình yêu thích có kiếm được nhiều tiền không? Tiền kiếm được nhiều nhưng có bền vững không?...
Hay như lời khuyên rất chí lý của cô Trần Nguyễn Việt Thanh - giáo viên Trường THPT Phan Ngọc Hiển (Cà Mau) trên Lao Động: “Có đam mê, yêu thích thì mới có thể gắn bó lâu dài với một ngành nghề, kích thích con người ta vượt mọi rào cản khó khăn để theo đuổi.
Nhiều bạn ban đầu chọn ngành "hot", trường "hot"; sau một vài học kỳ mới nhận ra bản thân không phù hợp hoặc không theo kịp chương trình học, từ đó bỏ ngang, thật sự rất đáng tiếc”.
Cầu may trước khi đi thi thì vướng vào chuyện mê tín, là không nên, nhưng nếu vẫn cưỡng cầu thì cũng không có vấn đề gì lớn. Nhưng đến phần chọn nghề, nếu vẫn cứ lựa chọn theo cảm tính, may rủi, hoặc chọn chỉ vì sự yêu thích của bố mẹ thì chắc chắn sẽ bị trả giá bằng tương lai của chính mình!