Tình trạng sử dụng kích điện để bắt giun đất bán cho thương lái thu gom xuất khẩu sang nước láng giềng đã lan ra hầu hết miền quê của các tỉnh trung du phía Bắc và đang có dấu hiệu vượt tầm kiểm soát.
Trên các phương tiện truyền thông, nhiều ý kiến công khai nói kiểu thuyết âm mưu rằng, có thể các thương lái nước ngoài có ý định phá hoại nền nông nghiệp Việt Nam qua việc mua giun đất với số lượng không hạn chế, lại giá cao.
Nói phá hoại là bởi con giun đất được ví như chiếc máy cày sinh học làm tơi xốp đất. Nếu không còn giun thì đất bạc màu, gây ô nhiễm, suy thoái môi trường, ảnh hưởng xấu đến sinh trưởng phát triển của cây trồng…
Nói thuyết âm mưu là bởi trong hơn 20 năm qua, thương lái nước ngoài đã rất nhiều lần qua Việt Nam thu mua rất nhiều thứ không hiểu nổi với số lượng lớn, từ móng trâu, móng bò cho đến đỉa, lá điều khô, dừa khô, rễ tiêu, rễ sim, lá khoai mì, lá khoai lang...
Và rất nhiều lần, thương lái nước ngoài ban đầu mua giá cao ngất ngưởng, tung tin mua với số lượng lớn rồi bỗng dưng biến mất làm thương lái lẫn nông dân nước ta khóc ròng.
Các chuyên gia kinh tế cũng nhiều lần đăng đàn nói đó là các chiêu thức làm giá, cung – cầu ảo để phá hoại nền kinh tế.
Trở lại với con giun đất, tên khoa học Pheretima asiatica Mechaelsen. Đông y gọi là địa long, là sinh vật có chứa Allolobophor, các axit amin có tác dụng hạ huyết áp, chống co giật, hạ sốt, trấn tĩnh...
Theo Đông y, địa long được dùng cho các trường hợp sốt cao kinh giật, động kinh, bồn chồn kích động, ho suyễn khó thở, bại liệt phong thấp, viêm đường tiết niệu, sốt rét cơn, tai biến, tim mạch...
Tóm lại thì giun đất, hiện đang được thu mua với số lượng lớn bởi sinh vật này là một vị thuốc có tác dụng với rất nhiều bệnh. Và nó được thu mua với giá cao vì đây là vị thuốc tự nhiên, có tác dụng tốt gấp hàng chục lần so với loài được nuôi.
Vấn đề của nạn kích điện con giun đất không nằm ở chỗ thương lái nước ngoài thu mua với số lượng lớn nhằm mục đích làm thuốc hay phá hoại nền nông nghiệp.
Vấn đề nằm ở chỗ trước việc này, như thường lệ, chúng ta lại loay hoay chưa có phương án xử lý hiệu quả ngoài việc nhắc nhở, vận động, đề nghị đưa vào hương ước làng xã, nặng hơn là thu máy kích điện của người dân do có chế tài cụ thể.
Vấn đề còn nằm ở chỗ, chính quyền các địa phương, làm sao, bằng cách nào để người dân thông suốt việc bắt giun trong chính vườn nhà để đem bán là hành động "tự chặt chân mình" bởi có thể thu lợi lớn trước mắt nhưng hệ luỵ tàn khốc về lâu dài thì không thể nào đo đếm được.
Không nên đổ thừa cho thương lái nước ngoài, cũng không nên doạ dân mình kiểu cần khởi tố hình sự như nhiều ý kiến trên truyền thông mấy hôm nay!