Mất cân bằng giới tính rất nghiêm trọng
Trao đổi tại buổi cung cấp thông tin báo chí về tình hình dân số sáng 26.12, ông Nguyễn Văn Tân, nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình cho biết: Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh tăng nhanh và rất nghiêm trọng.
Trên thế giới, chỉ có 14 - 15 nước thuộc các khu vực Đông Á, Nam Á... xảy ra tình trạng này. Các nước khác đều có hiện tượng này từ những năm 80 thế kỷ trước, riêng Việt Nam xuất hiện muộn, đến 2006 mới thấy rõ ràng tình trạng này với tỷ số là 109 bé trai/100 bé gái.
Mặc dù xuất hiện muộn nhưng tăng nhanh, đến năm 2013 tỉ số này đã là 113 bé trai/100 bé gái và đến 2018 có 114.5 bé trai/100 bé gái. Năm 2019, tỷ lệ này giảm xuống 111 bé trai/100 bé gái, nhưng vẫn là mức rất cao.
“Nếu tình trạng này tiếp tục diễn ra, đến năm 2050, ít nhất chúng ta sẽ dư thừa 2,3 triệu và cao nhất là 4,3 triệu đàn ông không có khả năng kết hôn”, ông Tân lo ngại.
Không xử lý nổi lựa chọn giới tính thai nhi?
Hiện các nước mất cân bằng giới tính khi sinh đã giải quyết bằng cách "nhập khẩu cô dâu". Việt Nam đang "xuất khẩu cô dâu" đến các nước khác.
Theo ông Tân, mỗi năm, ước tính Việt Nam "xuất khẩu" khoảng 130 nghìn cô dâu đi Đài Loan; khoảng 180 nghìn cô dâu đi Hàn Quốc. Còn ở Trung Quốc thì số lượng không thể thống kê được vì họ đi theo nhiều con đường, trong đó có cả đường tiểu ngạch. Trung Quốc là thị trường thu hút cô dâu lớn nhất.
Ông Tân nêu vấn đề: "Các nước họ nhập khẩu cô dâu của Việt Nam nhưng đến năm 2033 trở đi, chính chúng ta phải đi nhập cô dâu. Nhưng sẽ "nhập khẩu" cô dâu ở đâu? Vì chúng ta không có cô dâu, các nước xung quanh đều có trình độ mặt bằng kinh tế như chúng ta, vì vậy để "nhập khẩu" được cô dâu cũng phải giá rất cao".
Để giải quyết tình trạng này, để giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, theo ông Tân, chúng ta cần tuyên truyền vận động làm thay đổi giá trị về bình đẳng giới, làm thế nào coi con trai cũng như con gái, coi phụ nữ cũng như đàn ông trong mọi mặt xã hội để không lựa chọn giới tính khi sinh, cần cảnh báo trước hệ quả xảy ra.
Theo ông Tân, hiện tượng mất cân bằng giới tính khi sinh có nguyên nhân kết hợp ưa thích con trai và có những kỹ thuật công nghệ phát hiện sớm giới tính trong thai nhi.
"Phải hạn chế việc sử dụng công nghệ chẩn đoán giới tính thai nhi bằng cách nghiêm túc chẩn đoán sớm giới tính thai nhi, ngăn ngừa loại bỏ thai nhi gái. Hiện nay công nghệ phát triển cao, có những test thai 1-2 tuần tuổi phát hiện ra, chúng ta cần ngăn việc nhập khẩu công nghệ chỉ có nhằm mục tiêu xác định giới tính thai nhi"- ông Tân khẳng định.
"Trong phòng siêu âm nhỏ, chỉ có bác sĩ và bệnh nhân, họ nói gì với nhau ai mà biết được, ai kiểm chứng được? Vì vậy, để xử lý tình trạng này là quá khó. Hầu như không thể xử lý nổi"- ông Tân nói.
Về giải pháp lâu dài, theo ông Tân, cần nâng cao vị thế của phụ nữ trong mọi lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, làm giá trị bình đẳng giới ngày càng cao.
Đơn cử như Hàn Quốc là một trong 15 mất cân bằng giới tính khi sinh đã làm được. “Khi hỏi kinh nghiệm của họ, họ trả lời có thể do vị thế phụ nữ, chủ động tài chính, có quyền quyết định cuộc đời mình nên thay đổi lại sinh đẻ tự nhiên, không lựa chọn giới tính”, ông Tân cho hay.
