Thông tin do các nguồn tin của Reuters tiết lộ hôm 28.5. Hai nguồn tin giấu tên biết về vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ trong chương trình F-35 cho hay, quyết định cuối cùng vẫn chưa được đưa ra.
Hiện các phi công Thổ Nhĩ Kỳ đang được đào tạo tại căn cứ không quân Luke ở Arizona, Mỹ. Không rõ liệu quyết định đình chỉ đào tạo có nghĩa là họ sẽ phải rời khỏi Mỹ hay sẽ được phép ở lại căn cứ cho đến khi có quyết định cuối cùng về tương lai của Thổ Nhĩ Kỳ trong chương trình F-35.
Mỹ đã nhiều lần nói rằng, Thổ Nhĩ Kỳ không thể vừa sở hữu S-400 vừa là một thành viên trong chương trình F-35. F-35 được hãng Lockheed Martin sản xuất.
Nếu Thổ Nhĩ Kỳ bị loại khỏi chương trình, đây sẽ là một trong những vụ đổ vỡ lớn nhất trong quan hệ giữa hai đồng minh trong lịch sử gần đây, các chuyên gia nhận định.
"Washington đang phát tín hiệu rằng dù không muốn phá vỡ quan hệ quân sự với Thổ Nhĩ Kỳ nhưng họ sẵn sàng làm vậy nếu Ankara không thay đổi ý định về việc mua S-400" - Soner Cagaptay - giám đốc chương trình Thổ Nhĩ Kỳ tại Viện Washington nói.
Lầu Năm Góc và Bộ Ngoại giao Mỹ từ chối bình luận về bất kỳ sự cân nhắc nào liên quan tới các phi công Thổ Nhĩ Kỳ.
Việc cân nhắc này diễn ra sau những tín hiệu cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục tiến tới với hợp đồng mua S-400 với Nga. Hôm 22.5, Bộ trưởng Quốc phòng Hulusi Akar cho biết, các quân nhân Thổ Nhĩ Kỳ đang được đào tạo tại Nga về sử dụng S-400 và các quân nhân Nga có thể đến Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên, người phát ngôn Lầu Năm Góc Mike Andrew lưu ý, có các cuộc thảo luận đang diễn ra với Ankara về khả năng mua hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot. Theo người phát ngôn, hệ thống Patriot do Raytheon sản xuất "vẫn là một sự thay thế thiết thực, tương thích với NATO đáp ứng các nhu cầu quốc phòng của Thổ Nhĩ Kỳ so với S-400".
Để phản đối kế hoạch mua vũ khí Nga của Thổ Nhĩ Kỳ, hồi cuối tháng 3, Mỹ đã tạm dừng giao các thiết bị liên quan đến F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ. Động thái này là bước đi cụ thể đầu tiên của các diễn biến có thể loại bỏ hoàn toàn vai trò của Thổ Nhĩ Kỳ trong chương trình F-35.
Việc cân nhắc này diễn ra sau những tín hiệu cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tiếp tục tiến tới với hợp đồng mua S-400 với Nga. Hôm 22.5, Bộ trưởng Quốc phòng Hulusi Akar cho biết, các quân nhân Thổ Nhĩ Kỳ đang được đào tạo tại Nga về sử dụng S-400 và các quân nhân Nga có thể đến Thổ Nhĩ Kỳ.
