Bao nhiêu người Nga sẵn sàng chuyển tới Siberia?
Các nhà phân tích tại Ngân hàng Otkritie đã tiến hành một nghiên cứu xã hội học về mức độ sẵn sàng của người Nga di chuyển đến các thành phố mới của Siberia, theo đề xuất đưa Siberia trở thành thủ đô Nga của người đứng đầu Bộ Quốc phòng Nga Sergei Shoigu.
Có 48% người tham gia khảo sát sẵn sàng thay đổi địa điểm cư trú. Có 7% số người được hỏi ở Nga và 16% người Siberia bày tỏ sẵn sàng di chuyển vô điều kiện. 41% khác không phản đối động thái này, nhưng "với một số điều kiện nhất định".
Cụ thể, nếu họ được đảm bảo một công việc và mức lương cao gấp 2-3 lần so với hiện tại (29% số người được hỏi), “nâng” lương hơn một triệu rúp (12%), có điều kiện sống thoải mái và cơ sở hạ tầng đô thị phát triển (11%).
Đồng thời, có 51% số người tham gia cuộc nghiên cứu cho biết, họ không muốn thay đổi nơi ở. Trong số này, 60% là người Mátxcơva và St.Petersburg, và 32% là người dân Siberia.
Nguyên nhân họ từ chối bởi khí hậu Siberia quá lạnh (44%), vị trí địa lý của khu vực không thuận tiện (31%) và đơn giản là họ không muốn rời xa nơi ở hiện tại (28%). Ngoài ra, có 1/5 (20%) không tin rằng việc di chuyển sẽ làm tăng thu nhập.
Nhìn chung, ý tưởng xây dựng các thành phố mới ở Siberia được 40% số người được hỏi đánh giá tích cực. Tuy nhiên, 27% phản ứng tiêu cực với dự án, coi đó là sự lãng phí tiền bạc.
Xây dựng Siberia
Vào đầu tháng 8, tại một cuộc họp với cộng đồng khoa học ở Novosibirsk, Bộ trưởng Quốc phòng và là người đứng đầu Hiệp hội Địa lý Nga đã đề xuất xây dựng ở khu vực này của đất nước 3-5 thành phố với dân số 300 nghìn đến một triệu người.
Theo ý tưởng của ông Shoigu, đây nên là những "trung tâm khoa học và công nghiệp", mỗi trung tâm có chuyên môn riêng như kỹ thuật điện, chế biến gỗ, hóa dầu.
Sáng kiến này ngay lập tức gây ra rất nhiều tranh cãi. Theo một số người, việc xây dựng một thành phố "từ đầu" không mang lại ý nghĩa gì - sẽ dễ dàng hơn nếu cải thiện cơ sở hạ tầng và cuộc sống ở những khu vực đã có.
Những người khác thì đề cập đến tuyên bố nổi tiếng của Mikhail Lomonosov rằng "sức mạnh của Nga sẽ phát triển ở Siberia", và nhìn thấy triển vọng lớn trong đề xuất này.
Vadim Bezverbny, Phó giám đốc Viện Nghiên cứu Nhân khẩu học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, một nhà đô thị học, khi bình luận về tình hình có tính đến dữ liệu của cuộc thăm dò dư luận, nói: “Theo kinh nghiệm nước ngoài, có thể nói rằng ý tưởng của ông Shoigu là khả thi với khả năng chi tiêu của chính phủ.
Chúng tôi biết các dự án khá thành công cho việc chuyển thủ đô. Ví dụ, ở Kazakhstan, nơi có thành phố chính từng là Alma-Ata, và bây giờ là Nursultan (trước đây là Astana), một thành phố được xây dựng từ đầu ở giữa thảo nguyên. Có nghĩa là, không có nghi ngờ gì về tính khả thi của sáng kiến của Shoigu - nó có thể thực hiện được. Vấn đề đặt ra là về giá cả và khối lượng chi phí. Theo tôi, điều này làm cho nó trở nên không có lợi”.
Về phần mình, Giám đốc Viện Phát triển Nhà nước Đương đại, nhà khoa học chính trị Dmitry Solonnikov cho rằng, ý tưởng về các thành phố mới ở Siberia nên được nhìn nhận từ hai phía. Thứ nhất, đây chỉ là đề xuất của đảng Nước Nga Thống nhất, một bài phát biểu trước bầu cử và nó sẽ bị lãng quên khi cuộc bầu cử kết thúc.
Thứ hai, đằng sau đề xuất này có thể là cuộc vận động hành lang của các tập đoàn lớn muốn sử dụng hàng tỷ (hay đúng hơn là hàng nghìn tỷ) tiền ngân sách để phát triển cơ sở hạ tầng - xây dựng cầu đường, xây dựng các thành phố trên sa mạc… Sự quan tâm của họ cũng là điều dễ hiểu. Họ không quan tâm đến cái gì khác, mà cái chính là chỉ muốn rút kinh phí từ ngân sách.
Góc độ thực tế
Nếu nói về góc độ thực tế thì đương nhiên trong điều kiện hiện tại sẽ không có ai đến những thành phố này. Bởi vì để mọi người thay đổi nơi ở hiện tại của họ, như đã chỉ ra một cách chính xác trong nghiên cứu, cần phải có một mức lương cao hơn đáng kể so với mức trung bình của khu vực mà người dân hiện đang sinh sống. Đó phải là một mức lương cao và theo đó, một môi trường thoải mái.
Việc đầu tiên là phải có hàng nghìn tỷ đầu tư để tạo ra môi trường này. Thứ hai, cần phải có sản xuất tạo ra lợi nhuận để có thể trả lương cao hơn gấp hai hoặc ba lần so với hiện tại ở các ngành công nghiệp tương tự ở các thành phố đã có ở Mátxcơva, St.Petersburg, Novosibirsk.
Loại cơ sở sản xuất nào có hiệu quả và lợi nhuận như vậy có thể được xây dựng ở Siberia là một câu hỏi lớn. Nhưng không ai có thể trả lời câu hỏi đó.
Cho đến nay, mới có một số dự án nhỏ thành công, khi một thành phố mới được tạo ra xung quanh một cơ sở sản xuất mới. Nhưng đây chỉ là những thị trấn nhỏ.
Loại hình sản xuất nào có thể được nghĩ ra, sẽ mang lại lợi nhuận cho sự tồn tại của những thành phố có nửa triệu hay một triệu dân, vẫn còn là một bí ẩn. Cho đến nay, chưa có một nhà kinh tế nào lên tiếng về điều này.