Cnet đưa tin, hóa thạch thuộc thuộc về loài thằn lằn bay tapejarid - một loài khủng long không răng từ đầu kỷ Phấn trắng. Chúng có một đỉnh sọ lớn, được cấu tạo bằng xương và mô mềm.
Trước đây, hộp sọ và một phần bộ xương của loài thằn lằn bay Brazil cũng từng được phát hiện, tuy nhiên hóa thạch được tìm thấy lần này có bộ xương còn nguyên vẹn tới 90%, cùng với một số mô mềm bao quanh xương.
Đồng tác giả Victor Beccari đã tiến hành các nghiên cứu về hóa thạch này. Trong kết quả được công bố ngày 25.8 trên tạp chí nguồn mở PLOS One, ông cho biết: “Hóa thạch này đặc biệt vì nó là loài thằn lằn bay hoàn chỉnh nhất tìm thấy ở Brazil và nó mang đến thông tin mới về giải phẫu và sinh thái học của loài vật này.
Hóa thạch thuộc về loài Tupandactylus Navigans, và nhà khoa học Beccari bắt đầu nghiên cứu nó vào năm 2016 khi đang còn là sinh viên khoa học sinh học tại Đại học São Paulo. Ông đã sử dụng phương pháp quét CT để đánh giá phần xương vẫn còn bị bao phủ trong lớp trầm tích.
Khủng long thằn lằn bay cư trú trên Trái đất cách đây 66 triệu năm, và sớm nhất là vào 228 triệu năm trước. Sau đó, một vụ va chạm kinh hoàng giữa một tiểu hành tinh và Trái đất đã đặt dấu chấm hết cho thời kỳ của khủng long.
Loài thằn lằn bay tapejarid này ban đầu xuất phát từ Hệ tầng Crato ở lưu vực Araripe - một khu vực giàu hóa thạch ở đông bắc Brazil có niên đại từ kỷ Phấn trắng (cách đây khoảng 115 triệu năm).
Các hóa thạch được tìm thấy được bảo quản trong sáu phiến đá vôi phẳng, ghép lại với nhau một cách hoàn hảo qua các vết cắt thẳng, tạo thành một bức tranh gần như hoàn chỉnh về sinh vật. Nó có sải cánh dài hơn 2,5m và cao 1m trong khi phần mào trên đỉnh hộp sọ chiếm tới 40%.
Các nhà nghiên cứu kết luận rằng chiếc đỉnh sọ khá lớn và chiếc cổ tương đối dài có thể đã khiến sinh vật này bị hạn chế trong các chuyến bay ngắn và kiếm ăn trên cạn. Họ hy vọng nghiên cứu trong tương lai sẽ làm sáng tỏ hơn nữa về đặc điểm bay, lối sống và hệ sinh thái của những loài thằn lằn bay này.
Kể từ năm 1942, luật pháp Brazil đã phân loại hóa thạch là tài sản của nhà nước, là một phần di sản địa chất quốc gia và cấm các hoạt động buôn bán cho mục đích thương mại.
Cảnh sát liên bang Brazil đã tìm thấy hóa thạch thằn lằn bay tapejarid trong khi đang điều tra một hoạt động buôn bán hóa thạch bất hợp pháp vào năm 2013. Trong các cuộc đột kích, cảnh sát đã thu hồi được 3.000 mẫu vật, đưa đến lưu giữ trong các đơn vị lưu trữ ở các bang São Paulo, Minas Gerais và Rio de Janeiro và chuyển chúng đến Viện Khoa học Địa chất của Đại học São Paulo để nghiên cứu.
Tim Richards, nhà cổ sinh vật học của Trường Đại học Queensland - không tham gia nghiên cứu công bố trên PLOS One - bày tỏ sự phấn khích khi nghe tin về loài khủng long Nam Mỹ: "Việc thu được mẫu vật này chắc chắn là một thắng lợi của khoa học".