Trì hoãn và hủy bỏ
Trong một năm nhuận, người hâm mộ trên toàn thế giới lẽ ra đã có thể liên tục thưởng thức những sự kiện bóng đá đỉnh cao. Thế nhưng, tất cả “vỡ” kế hoạch bởi sự xuất hiện của một vị khách không mời, dịch COVID-19. Trung tuần tháng 3.2020, thông tin về việc phải tạm hoãn VCK EURO 2020 đã được lan truyền. Trong bối cảnh dịch bệnh đang bùng phát mạnh mẽ, nhiều quốc gia Châu Âu đặt trong tình trạng “báo động đỏ”. Các công tác phòng dịch, đảm bảo an toàn cộng đồng được ưu tiên và việc hoạt động thể thao phải tạm gác như một lẽ thường tình.
Ligue 1 và nhiều giải đấu phải kết thúc sớm, nhưng Premier League, La Liga, Serie A hay Champions League “chỉ có thể” tạm hoãn, do còn nhiều ràng buộc về hợp đồng bản quyền và quảng cáo. Điều này khiến mùa giải của bóng đá Châu Âu kéo dài hơn thường lệ. Áp lực thời gian và áp lực y tế vô hình trở thành “án treo” dành cho một sự kiện tổ chức trải dài ở 10 thành phố khác nhau trên lãnh thổ Châu Âu như VCK EURO 2020.
Câu hỏi “tiếp tục hay dừng lại?” là chủ đề chính được đem ra thảo luận trong hầu hết các cuộc họp của UEFA và các Liên đoàn thành viên. Sau cùng, tất cả tạo nên sự “đoàn kết chưa từng có trong lịch sử”, và ngày hội bóng đá lớn nhất Châu Âu dời lại 1 năm, Copa America 2020 và Vòng loại World Cup 2022 trên khắp thế giới cũng chịu chung số phận. Năm 2020 gần như “khai tử” bóng đá đỉnh cao cấp đội tuyển quốc gia, một phần cũng để cứu cho các cấp câu lạc bộ.
Champions League phải đổi thế thức để tổ chức gấp, Premier League đẩy dồn lịch tạo gánh nặng cho các nhà đài, cầu thủ và bộ phận kiểm soát y tế. Khán giả được xem bóng đá theo kiểu “no dồn đói góp”, lúc khan hiếm cũng có lúc nhiều đến khó thưởng thức tất cả. Những nỗ lực dẫu nhiều bao nhiêu cũng không thể thay đổi sự thật: Bóng đá Thế giới đã có một năm không trọn vẹn.
Khán giả và những lỡ hẹn đáng tiếc...
Nhiều giải đấu cấp câu lạc bộ vẫn diễn ra nhưng để đảm bảo an toàn, cấm khán giả là điều kiện tiên quyết. Theo khuyến cáo từ các chuyên gia dịch tễ học của trường Đại học Emory (Mỹ) hồi tháng 4.2020, tình trạng “những cánh cửa đóng kín” nên kéo dài ít nhất trong 18 tháng nhằm tránh sự lây lan dịch bệnh trong cộng đồng. Việc các “cầu thủ thứ 12” không thể trực tiếp có mặt trên sân có lẽ là khởi đầu cho nhiều lỡ hẹn nối tiếp.
Bóng đá tại nhiều nơi được sùng bái như một thứ văn hóa, một tôn giáo. Và vì lẽ đó, sân vận động là “thánh đường” còn người hâm mộ là những con chiên ngoan đạo. Vậy có tôn giáo nào phổ biến mà không có thành viên? Phải đến những tháng cuối năm, ban tổ chức Premier League mới nhận được sự đồng thuận của UEFA, cho phép một số câu lạc bộ như: Liverpool, Arsenal,... đón số lượng nhỏ khán giả trở lại. Những giải đấu trong vùng dịch như Serie A (Italia) không biết bao giờ mới có thể trở lại. Siêu sao Cristiano Ronaldo thừa nhận đã rất thèm cảm giác được các khán đài gào thét, la ó, bởi đó mới là bóng đá.
“Football without fans is nothing” (Bóng đá không là gì nếu không có khán giả). Không phải xã giao mà Giám đốc điều hành Premier League, Richard Masters đặt mục tiêu đưa người hâm mộ trở lại sân vận động còn đứng trước phục hồi lại nền kinh tế bóng đá. Khán giả là chân đế, quyết định sự vững bền của phát triển kinh tế và phần nào đó là cả sự cống hiến hết mình của các cầu thủ.
Điều này cũng là một phần trong lý do tờ France Football - đơn vị chủ quản của danh hiệu Quả bóng Vàng tuyên bố sẽ hủy giải thưởng năm 2020. Trong điều kiện không khán giả và có vô vàn sự sắp đặt đặc biệt khác, tờ báo nổi tiếng của Pháp thừa nhận không thể đưa ra đánh giá chung và cũng không nên đánh giá, bởi rất khó truyền đạt những những giá trị căn bản của giải thưởng như: sự mẫu mực, đoàn kết, trách nhiệm, không chỉ giá trị thể thao đơn thuần.
Đây cũng là lần đầu tiên kể từ năm 1956, danh hiệu Quả bóng Vàng không thể tìm được chủ nhân. Dù đặt trong bối cảnh hợp lý, sự việc này vẫn gây ra nhiều tiếc nuối, nhất là với những cầu thủ đã có một mùa giải tuyệt vời. Cái tên có lẽ tiếc nuối nhiều nhất chắc chắn sẽ là Robert Lewandowski. Tiền đạo người Ba Lan vừa có mùa giải tuyệt vời, và đứng trước cơ hội lớn để hạ bệ bộ đôi Lionel Messi và Cristiano Ronaldo. Thực chất, Lewandowski đã làm được điều này, với giải thưởng FIFA The Best. Tuy nhiên, Quả bóng vàng vẫn là một câu chuyện khác, khi mà cầu thủ nào cũng muốn chen giữa vào kỷ nguyên thống trị của bộ đôi Ronaldo - Messi. Lẽ ra, “Lewy” đã có thể được như Kaka năm 2007 hay Modric năm 2018, trở thành điểm chấm phá trong một thời kỳ.
Điểm dừng của nhiều huyền thoại
Chuyện sinh tử vốn là lẽ thường tình của đời người, không năm tháng nào là ngoại lệ. Nhưng năm 2020 có lẽ được nhắc đến nhiều, bởi chứng kiến sự ra đi của một trong huyền thoại lớn nhất làng túc cầu giáo - Diego Maradona.
Ngày 25.11, “Cậu bé vàng” trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 60, sau một cơn trụy tim. Cố huyền thoại người Argentina là niềm cảm hứng bóng đá cho cả một thế hệ 8x. Với nhiều người dân xứ Tango và cả thành Naples (Italia), Maradona cũng là một vị thánh sống. Sự nghiệp lẫy lừng trong cả cấp độ đội tuyển lẫn câu lạc bộ, nhưng pha bóng thiên tài, những bàn thắng và cả sự tranh cãi, tất cả đều làm nên dấu ấn khó phai của Maradona. Ông đi vào cõi tạm nhưng còn sống mãi trong ký ức của hàng triệu người hâm mộ, đó là sự thật không thể chối bỏ.
Không có được sự sùng bái lớn, dư âm đặc biệt như Maradona nhưng sự ra đi đột ngột của cựu danh thủ Paolo Rossi hôm 10.12 cũng là nỗi buồn khôn xiết. Tiền đạo hào hoa người Italia ra đi ở tuổi 64, sau thời gian dài chống chọi với bệnh tật. Ông có thể chỉ là những dòng thông tin, những thước phim cũ không được nhắc đến nhiều ở thời hiện đại. Tuy nhiên, những ai đã từng may mắn được sống trong thời kỳ Paolo Rossi tung hoành, đã từng “ăn ngủ” cùng Espana 1982, sẽ không bao giờ quên một Pablito kỳ diệu.
Và đương nhiên trong một năm dịch COVID-19 hoành hành, có những huyền thoại đã là nạn nhân của thứ virus quái ác, điển hình là cựu chủ tịch Real Madrid Lorenzo Sanz. Ông trùm Bernabeu giai đoạn 1985-1995 qua đời ở tuổi 76, khi COVID-19 khiến các biến chứng bệnh lý nền trở nên trầm trọng. Lorenzo Sanz có thể coi là một trong những người đặt nền móng cho sự phát triển của Real Madrid đầu những năm 2000. Nói như Iker Casillas, phải tạm biệt ông cũng là điều không thể quên.
