Lại nóng chuyện bỏ quỹ bình ổn xăng dầu
Tại cuộc họp của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội chiều 13.8, đoàn giám sát của Ủy ban kiến nghị bãi bỏ ngay hoặc có lộ trình bãi bỏ hàng loạt các quỹ tài chính trong đó có quỹ bình ổn giá xăng dầu.
Theo báo cáo giám sát, với quỹ này, số tiền trích quỹ được để lại cho các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu (mức trích hiện nay 300 đồng/lít), thực chất là một khoản thu trước của người dân và doanh nghiệp.
Thực tế cho thấy cơ sở để bình ổn giá đã không còn phù hợp (giá cơ sở dựa trên giá CIF, trong khi sản xuất trong nước đã đáp ứng đến 90% nhu cầu, bên cạnh việc đặt ra lãi định mức và chi phí kinh doanh định mức là phi thị trường).
Việc sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu hiện nay chưa đảm bảo tính minh bạch, công khai, dẫn đến có sự phản ứng rất lớn của người dân trong công tác điều hành giá và thực hiện bình ổn giá xăng dầu.
Theo Luật giá, có 11 mặt hàng thuộc danh mục bình ổn giá, trong khi chỉ có mặt hàng xăng dầu có quỹ bình ổn giá là chưa phù hợp.
Đề xuất loại bỏ quỹ bình ổn xăng dầu đang nhận được sự ủng hộ của các doanh nghiệp, hiệp hội vận tải.
Ông Bùi Danh Liên, nguyên Chủ tịch Hiệp hội vận tải TP Hà Nội cho rằng, nên để xăng dầu vận hành theo cơ chế thị trường.
Các doanh nghiệp vận tải đang chịu tác động rất nhiều từ giá xăng, cũng như cách điều hành có phần giật cục của liên bộ như hiện nay. Mỗi lít xăng cõng nhiều thuế phí, trong đó có quỹ bình ổn, trong khi chi phí cho nhiên liệu trên một chuyến đi thường chiếm 30-40% tổng chi phí, thậm chí có thể vượt mốc 40%.
Thêm vào đó, ông Liên cũng cho rằng, việc sử dụng quỹ bình ổn xăng dầu trong thời gian qua đang thiếu minh bạch, dẫn đến không hiệu quả.
Doanh nghiệp xăng dầu âm quỹ kéo dài
Theo số liệu từ bộ Tài Chính, đến hết ngày 30.6.2019, quỹ bình ổn xăng dầu âm 499,932 tỉ đồng. Quỹ bình ổn xăng dầu đã liên tục rơi vào tình trạng âm trong suốt thời dài. Trước đó, số dư quỹ BOG tại thời điểm 31.12.2018 là 3.504,376 tỉ đồng. Số dư quỹ BOG đến hết quý I năm 2019 là âm 620,643 tỉ đồng.
14 đơn vị kinh doanh xăng dầu âm quỹ BOG, trong đó Tổng Công ty dầu Việt Nam (PVOil) có số âm quỹ lớn nhất là âm 533.256 tỉ đồng; công ty Xuất nhập khẩu Thanh Lễ với số dư quỹ là âm 62.448 tỉ đồng.
Trước tình trạng âm quỹ kéo dài, lãnh đạo một doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu lớn cho rằng đã đến lúc nên bỏ quỹ này, để giá xăng vận hành theo cơ chế thị trường. Thực chất, quỹ này chỉ là "một hình thức móc túi người tiêu dùng".
Trước đó, trong văn bản kiến nghị gửi Chính phủ hồi tháng 4, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cho rằng, việc trích lập Quỹ bình ổn xăng dầu 300 đồng một lít theo quy định tại Nghị định 83 điều hành xăng dầu đang khiến "người tiêu dùng chịu thiệt hơn là lợi".
Theo Hiệp hội, việc sử dụng quỹ bình ổn giá xăng dầu mang đậm tính can thiệp hành chính, làm méo mó giá cả thị trường xăng dầu.
Để kinh doanh xăng dầu hoạt động theo cơ chế thị trường và giá trong nước diễn biến theo xu hướng giá thế giới, hiệp hội này kiến nghị bỏ Quỹ bình ổn giá xăng dầu. Hiệp hội tin tưởng rằng, tính minh bạch công khai trong điều hành giá sẽ tốt hơn, tạo cơ hội bình đẳng trong hệ thống doanh nghiệp đầu mối.
