Sáng 23.4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến bước đầu về dự thảo báo cáo kết quả giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông từ năm 2009 đến hết năm 2023”.
Phát biểu ý kiến, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường thống nhất cao với chuyên đề giám sát với phạm vi rộng, bao quát cả 4 lĩnh vực giao thông (đường bộ, đường sắt, đường thủy, hàng không) với gần 15 năm.
Về đảm bảo trật tự an toàn giao thông, Tổng Thư ký Quốc hội cho rằng phụ thuộc vào 3 yếu tố.
Thứ nhất là ý thức của người tham gia giao thông, trong đó có lái xe và người đi trên xe; lực lượng chấp pháp.
Thứ hai là kết cấu hạ tầng giao thông.
Thứ ba là phương tiện tham gia giao thông.
Do đó, ông Bùi Văn Cường cho rằng cần đánh giá các yếu tố này trên từng lĩnh vực. Ngoài ra cần xem xét tính cân đối trong đầu tư trong lĩnh vực giao thông.
Bởi ngoài đường bộ có bước phát triển vượt bậc thì ngược lại đường sắt, đường thủy có tỉ trọng đầu tư không nhiều. Trong khi nước ta là quốc gia có biển nhưng chưa thực sự được đầu tư thỏa đáng.
Còn Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga đề nghị đoàn giám sát đánh giá, làm rõ thêm 2 vấn đề.
Thứ nhất, cần đánh giá về ý thức của người tham gia giao thông. Bởi ý thức của người tham gia giao thông cơ bản tốt nhưng có một bộ phận có ý thức rất kém, sẵn sàng vi phạm, vượt đèn đỏ.
Tuy nhiên, cũng con người đó, khi đi ra nước ngoài lại chấp hành rất tốt quy định về luật trật tự an toàn giao thông của nước sở tại, trong khi ở trong nước lại vi phạm.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, thực trạng này chứng tỏ hệ thống xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông của chúng ta không nghiêm.
"Chúng tôi đề nghị đánh giá thêm ý thức của người tham gia giao thông. Đồng thời, Ủy ban Tư pháp cũng đề nghị giảng dạy về trật tự an toàn giao thông vào trường học từ sớm, để rèn luyện ý thức cho học sinh ngay từ nhỏ", Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nói.
Thứ hai, bà Lê Thị Nga đề nghị Đoàn giám sát đánh giá tiêu cực trong lĩnh vực trật tự an toàn giao thông hiện nay như thế nào?
"Lâu nay, người dân phàn nàn rất nhiều về tiêu cực của Cảnh sát giao thông, Thanh tra giao thông và hoạt động đăng kiểm. Chúng tôi đề nghị trong lần giám sát này, phải đánh giá liệu hiện nay có tiêu cực trong lĩnh vực đảm bảo trật tự an toàn giao thông không? Phải làm rõ để có các giải pháp khắc phục", bà Lê Thị Nga nói.
Còn Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh cho biết, vừa qua kết cấu giao thông đường bộ đã được cải thiện, hệ thống đường xá tốt hơn, giúp đảm bảo trật tự an toàn giao thông.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Đắc Vinh đề nghị thống kê tình trạng an toàn giao thông ở vùng nông thôn, cần bóc tách số liệu riêng biệt. Bởi việc thực thi pháp luật an toàn giao thông ở nông thôn rất ít, thậm chí không có. Bên cạnh đó, ở nông thôn khó quản lý việc lái xe có nồng độ cồn.
Theo báo cáo giám sát, từ năm 2009 đến năm 2023 toàn quốc đã xảy ra 406.688 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 138.784 người, bị thương 386.002 người.
“Trung bình mỗi năm tai nạn giao thông cướp đi sinh mạng của gần 10.000 người, trong đó đa số là lực lượng đang trong độ tuổi lao động, gây rất nhiều hệ lụy cho xã hội” - đoàn giám sát nhận định.
Báo cáo Đoàn giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị khắc phục cơ bản ùn tắc giao thông tại các đô thị lớn, trọng điểm là Thủ đô Hà Nội và TPHCM. Thực hiện nghiêm quy hoạch đô thị, quy hoạch giao thông; rà soát, bố trí các vị trí đỗ xe tĩnh trong đô thị cho phù hợp; thực hiện nghiêm túc quy định về hành lang an toàn giao thông, không để xảy ra tình trạng chiếm dụng vỉa hè, lòng đường để kinh doanh gây cản trở giao thông.
