Quy định thu hồi đất phải có "van, khoá" chặt chẽ
Chiều 28.9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần 2 về một số vấn đề lớn tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Thảo luận tại phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho rằng, quy định về thu hồi đất là vấn đề đặc biệt quan trọng, liên quan trực tiếp tới cuộc sống, sinh kế của nhiều người dân.
Bày tỏ tán thành hướng tiếp cận như dự thảo quy định cụ thể các trường hợp thu hồi đất, song ông đề nghị, tiếp tục rà soát làm rõ từng trường hợp mới được bổ sung so với dự thảo trước đây.
Tổng Thư ký Quốc hội cho rằng, thực tế có trường hợp chưa được liệt kê, dẫn đến thiếu nên nếu không có điều quét thì sau này lại phải sửa luật.
Cũng liên quan nội dung này, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh cho biết, dự thảo quy định cụ thể 27 trường hợp, song trong từng trường hợp lại tiếp tục có liệt kê và có thêm quy định khái quát “các trường hợp khác”.
“Cân nhắc cách thể hiện, nếu có điều quét bao quát hết thì liệt kê cụ thể còn cần thiết không? Dự thảo liệt kê quá chi tiết, có thể dẫn đến thiếu, luật dễ bị lạc hậu so với thực tiễn rồi lại phải sửa” – bà Nguyễn Thị Thanh băn khoăn.
Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, một số nội dung quan trọng vẫn đang trong quá trình xem xét lựa chọn phương án tối ưu và đề nghị, các cơ quan của Chính phủ và Quốc hội tiếp tục phát huy cách làm từ đầu nhiệm kỳ đến nay, phối hợp chặt chẽ.
Bộ Tài nguyên và Môi trường tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, căn cứ thẩm tra sơ bộ để có quan điểm đối với nội dung Ủy ban Kinh tế nêu ra. Họp sâu, bàn kỹ, lập luận đầy đủ để có dự thảo tốt nhất.
Dẫn quy định trường hợp thu hồi đất theo hướng liệt kê, Chủ tịch Quốc hội nói, trong cuộc sống không thể nào liệt kê hết được, nên phải chăng có điều quét để tránh khi có phát sinh lại nói, luật không có quy định thì lại đóng hết cửa.
“Quét nhưng vẫn có van, khoá chặt chẽ. Nói trường hợp thu hồi phải phù hợp quy hoạch nhưng quy hoạch nào thì phải làm rõ”, Chủ tịch Quốc hội nói.
Với các nội dung còn 2 phương án, Chủ tịch Quốc hội cho rằng “không nên đóng lại ngay. Phút cuối mà Quốc hội thấy chín muồi mới quyết. Quan trọng là từng phương án nêu rõ ưu, nhược điểm, cơ sở chính trị, thực tiễn, pháp lý thế nào để khách quan, công khai, minh bạch. Khi đó gần 500 đại biểu đủ trí tuệ để quyết".
Đánh giá cao sự nỗ lực, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, hồ sơ đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét quyết định tại kỳ họp thứ 6.
Không để vấn đề riêng tư ảnh hưởng đến định giá đất
Tại phiên họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tán thành với quan điểm “nỗ lực cố gắng đến ngày cuối cùng”. Ông Hà cũng cho rằng, nên cân nhắc, lựa chọn những vấn đề “vô cùng lớn” mới đưa ra các phương án khác nhau để trình Quốc hội.
Theo Phó Thủ tướng, vấn đề quan trọng trước tiên chính là thu hồi đất, hiện chưa xác định được các tiêu chí để có cơ sở phân cấp hết cho địa phương. Nên quy định theo hướng liệt kê các phương án, nhưng nếu liệt kê thiếu thì cũng "rất gay".
Phó Thủ tướng nêu rõ, nếu định giá đất sai, Nhà nước và người dân đều thất thu. “Không để vấn đề riêng tư ảnh hưởng và không có sự quanh co”, ông Hà nhấn mạnh về việc xác định giá đất, đồng thời cho rằng, phải cá thể hoá được từng trách nhiệm, thông tin phải rất rõ ràng.
Báo cáo thêm, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh khẳng định, các cơ quan qua nghiên cứu thì thấy rằng tối ưu là liệt kê các trường hợp thu hồi đất nhưng phải có điều quét để xử lý những phát sinh trong quá trình phát triển.
Trường hợp thu hồi trong “điều quét” đó phải nằm trong quy hoạch được phê duyệt.
