Thiếu môi trường và hệ thống chuyên nghiệp cho nhóm nhạc hoạt động
Lý giải cho việc hàng loạt nhóm nhạc theo mô hình Kpop Hàn Quốc được thành lập tại Việt Nam đều lần lượt tan rã, giới chuyên gia cho rằng, môi trường nhạc Việt đang không chuộng nhóm nhạc, và không đủ điều kiện thích hợp để các nhóm nhạc hoạt động.
Kpop có cả hệ thống chuyên nghiệp từ đơn vị quản lý, đào tạo, đến các chương trình giải trí hỗ trợ cho các nhóm nhạc hoạt động. Kpop vẫn được gọi là nền công nghiệp âm nhạc khi đồng bộ hóa cơ chế chuyên nghiệp từ những lò đào tạo ca sĩ thần tượng, thành lập nhóm nhạc, quản lý nhóm nhạc và đưa nhóm nhạc lên sân khấu trình diễn.
Ở thị trường nhạc Việt hiện tại chưa có “cơ chế” hoạt động cho nhóm nhạc, chưa hội tụ được những điều kiện cần và đủ để các nhóm nhạc được biểu diễn.
Giới bầu sô cho biết, trước khi dịch COVID-19 diễn ra, khi các sân khấu âm nhạc còn sôi động, những đêm nhạc được tổ chức kín lịch, thì xu hướng của bầu sô thường hướng đến các ca sĩ solo (ca sĩ hát đơn). Mời ca sĩ đơn biểu diễn – dễ dàng và tiết kiệm chi phí hơn nhiều khi mời một nhóm nhạc.
“Mời một nhóm nhạc đông người biểu diễn, mức cát-sê luôn cao hơn một ca sĩ hát đơn lẻ. Chưa kể, chi phí đi lại, ăn ở, vé máy bay... cho một nhóm nhạc cũng đội lên rất lớn. Bởi vậy, xu hướng giới bầu sô và các đơn vị tổ chức sự kiện lựa chọn thường hướng tới mời các ca sĩ hát đơn” – một bầu sô nói.
Khi cơm áo không đùa với... nhóm nhạc
Ở thị trường nhạc Việt, với những nhóm nhạc được đào tạo theo mô hình công ty quản lý giống như Kpop – sự sụp đổ là kết quả được báo trước. Khi mức đầu tư cho những nhóm nhạc như thế này, từ khi tuyển chọn, đào tạo đến khi đưa lên sân khấu biểu diễn, là rất lớn.
Vợ chồng ca sĩ Ông Cao Thắng – Đông Nhi có công ty đào tạo và quản lý một số nhóm nhạc là UNI5, LipB. Ông Cao Thắng từng cho biết, việc quản lý một nhóm nhạc gồm nhiều thành viên rất phức tạp. Phía công ty quản lý luôn phải có một ê-kíp phía sau để kết nối, lên lịch trình và nắm bắt hoạt động cho từng thành viên. Chưa kể, mỗi thành viên một tính cách, một lịch trình hoạt động, tập luyện riêng, đôi khi còn mâu thuẫn, va chạm. Việc nuôi cả một bộ máy cồng kềnh để quản lý nhóm nhạc tốn kém hơn rất nhiều so với một ca sĩ solo.
Ngoài việc quản lý nhóm, còn hàng loạt những phần phải chi tiêu “khủng” khác, như chi phí đào tạo thanh nhạc, vũ đạo, mua bài, chọn bài, sản xuất MV, mua sắm và thiết kế trang phục... Ông Cao Thắng từng khẳng định, nguyên nhân lớn khiến nhóm nhạc tan rã là vì số vốn đầu tư cho nhóm hoạt động cao gấp nhiều lần so với khoản thu về.
Thực tế thị trường Vpop đã chứng minh, đầu tư cho các ca sĩ solo đơn giản hơn nhiều so với một nhóm nhạc đông thành viên. Một MV sản xuất đã tốn vài trăm triệu đồng để ra mắt, trong khi những MV của nhóm nhạc mới thường có lượng người xem rất thấp.
Chưa kể, thời gian đào tạo một nhóm nhạc cũng kéo dài và tốn công hơn một ca sĩ solo rất nhiều. Bởi nhóm nhạc cần có sự đồng đều, nhuần nhuyễn về biểu diễn, thanh nhạc và vũ đạo.
Với những nhóm nhạc indie (nhóm nhạc độc lập, không thuộc công ty quản lý) sẽ có tuổi thọ dài hơn, nhưng cũng vất vả không kém.
Thị trường nhạc Việt ghi nhận hoạt động sôi nổi của nhiều nhóm nhạc indie thời gian qua như: Chillies, Cá Hồi Hoang, Ngọt, Da Lab, Ngọt...
Trước đây, Bức Tường từng được xem là một ban nhạc thành công, khi họ tự quản lý, tự thu chi, và lên kế hoạch – lịch trình biểu diễn.
Với những nhóm nhạc độc lập, hầu hết các thành viên đều không sống bằng âm nhạc, không coi hoạt động âm nhạc là phương thức để mưu sinh. Âm nhạc với “cộng đồng indie” là đam mê, sở thích cá nhân. Thành viên các nhóm nhạc này luôn có công việc ổn định, họ có thể là kỹ sư, bác sĩ, kiến trúc sư... Họ mưu sinh chính bằng những công việc này, và kiếm tiền từ đó để nuôi giấc mơ âm nhạc.
Với các thành viên nhóm nhạc độc lập, âm nhạc là đam mê, biểu diễn là giấc mơ, họ quyết liệt nhưng cuộc dấn thân không mang tính sống còn như những thực tập sinh tại các công ty quản lý.
Các nhóm nhạc indie hoạt động không thường xuyên, lịch trình và mức đầu tư cho âm nhạc của họ linh động theo khả năng tài chính của các thành viên trong nhóm. Bởi vậy, những nhóm nhạc này có tuổi thọ dài hơn, tùy thuộc vào sức đam mê, sự kiên trì đeo đuổi giấc mơ âm nhạc. Những nhóm nhạc này thường chỉ tập chung vào chơi nhạc, ít đầu tư vào phục trang, vũ đạo, hình ảnh hay các chiến lược truyền thông ồn ã để hạn chế chi phí.
Nếu nhóm nhạc đến một lúc nào đó chẳng may tan rã, họ lại trở về với cuộc sống đời thường, là một bác sĩ da liễu, một kỹ sư xây dựng, một nhà thiết kế nội thất... tiếp tục mưu sinh.
