Tại miếu Bảo Hà (thôn Bảo Hà, xã Đồng Minh, huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng) thờ Đức Linh Lang Đại vương - con trai vua Lý Thánh Tông, có một bức tượng tuổi đời trên 700 tuổi được coi là “độc nhất vô nhị” vì có thể "tự đứng lên ngồi xuống".
Đây là sự sáng tạo mang nét tinh tế của người dân làng tạc tượng Bảo Hà từ nhiều đời nay. Bởi vậy, người dân làng tạc tượng không chỉ coi bức tượng là bảo vật mang ý nghĩa tâm linh mà còn là biểu tượng cho ngôi làng truyền thống với nghề tạc tượng, múa rối.
Không giống các pho tượng được đặt trong các đền đài, miếu mạo khác, pho tượng Đức Linh Lang Đại vương ở miếu Bảo Hà được tạc cao bằng người thật. Với chiều cao 1,7m, nét mặt khôi ngô, đầu đội vương miện, mình khoác áo lụa bào, trong tư thế ngồi trên ngai vàng, tay cầm văn tự, có thể đứng lên một cách nhẹ nhàng, khoan thai và ngồi xuống từ từ.
Ông Đặng Văn Thạnh - Thủ từ Miếu Bảo Hà (người trông miếu) - cho biết, việc pho tượng có thể đứng lên, ngồi xuống, là nhờ hoạt động theo nguyên lý “cánh tay đòn” gồm các hệ thống ròng rọc, khớp nối được làm bằng một loại gỗ đặc biệt nằm trong căn hầm phía dưới cung cấm của miếu.
Bên cạnh đó, các nghệ nhân xưa đã khéo léo kết hợp nghệ thuật tạc tượng với nghệ thuật múa rối cạn, làm ra hệ thống truyền lực kéo đẩy nối giữa cánh cửa với các khớp nối của pho tượng.
"Tôi mở cánh cửa thì bức tượng dần đứng lên và khi tôi kéo cánh cửa ngược lại (kéo cánh cửa xuống) thì bức tượng từ từ ngồi xuống để trở về tư thế ban đầu.
Cũng nhờ sự độc đáo như vậy mà du khách thập phương tìm đến miếu rất đông. Mỗi ngày, tôi tiếp nhiều đoàn khách từ khắp nơi trở về đây tham quan, chiêm ngưỡng tượng" - ông Thạnh nói.
Được biết, Miếu Bảo Hà được công nhận là Di tích Lịch sử cấp quốc gia vào năm 1991, là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa làng nghề tạc tượng từ nhiều đời nay.
Ngôi miếu do chính bàn tay của những người thợ tài hoa thế kỷ XIII chạm trổ có hoa văn tinh xảo, đẽo tạc những bức tượng đẹp được lưu giữ, không chỉ tạo nên sự linh thiêng, kì bí mà còn khiến cho du khách xa gần đều cảm thấy trầm trồ trước sự tài hoa của những nghệ nhân xưa.
