Hỗ trợ người lao động tự do: Áp lực trong việc tìm đúng người

Hướng dẫn chưa rõ ràng, địa phương lúng túng

Ngày 14.5, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) Lê Văn Thanh đã có buổi làm việc với UBND Đà Nẵng, Sở LĐTBXH cùng nhiều cơ quan ban ngành khác về tình hình chi trả tiền hỗ trợ dịch COVID-19 của Chính phủ cho người dân.

Tính đến ngày 13.5, Đà Nẵng đã chi hỗ trợ cho 80.802 đối tượng, với kinh phí 87,7 tỉ đồng. Trong đó, có 13.732 người có công với cách mạng, đạt tỉ lệ 97,37%; 23.856 đối tượng bảo trợ xã hội, đạt tỉ lệ 89,4% và 43.214 người thuộc hộ nghèo, cận nghèo, đạt tỉ lệ 78%. Còn lại 15.547 đối tượng đang tiếp tục chi trả.

Riêng với nhóm đối tượng sắp được chi trả, số người lao động (NLĐ) bị chấm dứt hợp đồng lao động (HĐLĐ), hợp đồng làm việc, nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp, NLĐ không có giao kết HĐLĐ bị mất việc làm tại Đà Nẵng ước tính là 24.000 người. “Đây là một con số rất lớn, trong khi thời gian bộ yêu cầu các cấp xã phường phải lập danh sách, chi trả lại quá ngắn gây áp lực cho cán bộ. Chưa kể, nhiều vướng mắc trong việc chọn lọc đối tượng cũng khiến họ rất vất vả” - đại diện Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP.Đà Nẵng có ý kiến.

Bên cạnh đó, Sở LĐTBXH Đà Nẵng nhận định, thông tin chủ trương hỗ trợ của Chính phủ thì sớm nhưng việc triển khai các biện pháp, hướng dẫn, các biểu mẫu, thủ tục, hồ sơ còn chậm. Thông tin trả lời trên các trang của bộ chưa thống nhất khiến địa phương lúng túng.

Tại Đà Nẵng, ngay sau Tết, vì ảnh hưởng của dịch nên ngành du lịch đã gần như ngừng hoạt động. Các nhà hàng, khách sạn, công ty lữ hành cho NLĐ nghỉ việc từ tháng 2, tháng 3. Trong khi đó, văn ghi ghi chỉ hỗ trợ NLĐ mất việc từ ngày 1.4 nên khi triển khai thì mỗi nơi hiểu một cách khác nhau.

Ông Thái Đình Hoàng - Phó Giám đốc Sở LĐTBXH Đà Nẵng - cho rằng, tại Quyết định số 15 quy định thủ tục hành chính cấp xã tiếp nhận 3 nhóm đối tượng với số lượng lớn, đa dạng, phức tạp. Tuy nhiên, nhân lực cấp xã có hạn, các văn bản của Trung ương không quy định về trưng dụng cán bộ và hỗ trợ chi phí cho công tác tiếp nhận, phân loại, thẩm định hồ sơ nên các địa phương gặp rất nhiều khó khăn, trong khi thời gian hành chính xử lý chỉ có 5 ngày (kể cả 2 ngày công khai là quá ngắn.

Nguồn lực có hạn

Tiếp thu các ý kiến phản ánh, Thứ trưởng Bộ LĐTBXH Lê Văn Thanh đánh giá cao Đà Nẵng đã ban hành các quyết định và thực hiện chi trả cho các nhóm đối tượng rất nhanh chóng. Đồng thời, thứ trưởng chia sẻ những khó khăn của các đơn vị vì thời gian gấp rút, bộ không thể tập huấn mà chỉ hướng dẫn qua văn bản.

“Mong muốn hỗ trợ người dân rất lớn nhưng nếu cho tất cả đối tượng thì nguồn lực lại có hạn. Cả nước có 55 triệu lao động thì có đến 30 triệu lao động tự do nên nếu chi trả tất cả, ngân sách sẽ rất khó khăn. Bộ đã cân đo đong đếm có thể sẽ hỗ trợ khoảng 5 triệu lao động tự do. Còn tuỳ vào từng địa phương, nếu có nguồn lực trong khả năng có thể mở rộng các nhóm hỗ trợ” - ông Thanh cho biết.

Khó nhất hiện nay là việc xác định NLĐ tự do, thứ trưởng đề nghị các địa phương nên dựa vào sự tự giác kê khai của người dân, từ đó lập danh sách công khai ở từng tổ dân phố để người dân giám sát, phản ánh, khiếu nại.

“Tuy nhiên, chúng ta cũng phải có cách làm, cơ chế để người dân có thể mạnh dạn phản ánh nhưng cũng không làm mất đi ý nghĩa của chủ trương này. Ngay sau đó, cứ đối tượng nào đúng thì các địa phương thực hiện chi trả, không cần phải đợi. Chi trả trong giai đoạn hiện nay mới có giá trị, người dân mới phấn khởi. Việc chi trả NLĐ theo hàng tháng cũng giúp chúng ta dễ xác định hơn” - Thứ trưởng Lê Văn Thanh trao đổi.