Nhà báo hả, sao không nói!
Hồi ấy đường từ Cần Thơ về đến Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau còn lắm khó khăn nên lãnh đạo văn phòng ưu ái cho tôi ở quê nhà tỉnh Bạc Liêu. Do Bạc Liêu nằm giữa Sóc Trăng và Cà Mau, có thông tin gì chạy qua cho tiện. Nói vậy chứ, đường về các huyện, thị trong 3 tỉnh này vẫn còn khó khăn trăm bề. Mỗi lần đi công tác mất ít nhất 3 ngày mới về đến nhà.
Năm 2008 giữa cơn sốt phá đập ngăn mặn để nuôi tôm, lên bờ bao các cù lao để nuôi cá phát triển rầm rộ. Hồi ấy chưa có chủ trương cho chuyển đất trồng lúa kém hiệu quả sang nuôi tôm, nên người dân nuôi tôm được cho là phạm pháp. Tôi về xã An Phúc huyện Giá Rai (nay là huyện Đông Hải) nơi được xem là “chảo lửa” của việc chống lại trồng lúa nuôi tôm. Phó chủ tịch UBND xã lái vỏ lãi theo yêu cầu của tôi. Bước lên bờ, thấy tôi ăn mặc chỉnh tề, bỏ áo vào quần không ai trả lời. Họ nhầm cán bộ huyện xuống điều tra không cho hộ nuôi tôm. Khuôn mặt ai cùng dữ dằn, hầm hầm như vừa mới “mất sổ gạo”. Tôi hỏi đủ điều, dĩ nhiên là ai cũng lắc đầu. Thấy vậy tôi buộc phải xưng là nhà báo. Lúc này một người dân mới thở phào: “Là nhà báo sao không nói sớm cha nội, nãy giờ sợ gần chết”.
Miền Tây mưa nắng thất thường, sạt lở đê biển, đê sông thường xuyên. Có nơi, đang ngủ đất lở ầm ầm, tỉnh dậy chỉ biết bơi vào bờ. Kè Gành Hào cũng vậy, những con sóng lớn kéo theo nước làm ngập gần như cả thị trấn Gành Hào, huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu. Lao Động là tờ báo đầu tiên phản ánh việc này. Hai ngày sau, đồng nghiệp ở Đài Truyền hình Việt Nam mê cảnh sóng đánh quá, cặm cụi quay phim nào ngờ con sóng lớn ập vào làm hư máy quay phim.
Năm 2015, tôi cùng Hoàng Văn Minh, phóng viên Báo Lao Động đến Mũi Cà Mau tìm hiểu về nghề hầm than lậu. Anh xe ôm không dám chở anh em tôi đến “hang ổ” của nghề hầm than. Chỉ dám đứng xa chỉ một cái rồi quay đầu xe vọt mất. Vào nhà của ông Nguyễn Văn Tèo, cả 5 anh em Tèo ai cũng to, khỏe vây quanh tôi với Hoàng Văn Minh. Họ tưởng chúng tôi là cán bộ xuống bắt bỏ tù hộ vì cái tội đốn vài cây đước hầm than để nấu ăn. Khi nghe tôi trình bày, một anh “bậm trợn” nhất nhà phán: “Nhà báo sao không nói sớm. Mà các anh phản ánh cho đúng là được hà”. Rồi chính anh kêu người nhà bẻ cổ con gà đãi tôi với Hoàng Văn Minh nhậu. Sau chuyến đi này trên Báo Lao Động có loạt bài 4 kỳ về nghề hầm than nơi cuối đất!
“Thổ địa”cũng... run!
Đất Mũi là mảnh đất tận cùng của tổ quốc, nơi có cột mốc tọa độ Quốc gia trên đất liền, chính vì vậy hầu hết đều muốn một lần đến mảnh đất này để “ghi dấu chân” mình trên mảnh đất hình chữ S. Đường về Đất Mũi cách đây 15 năm không như bây giờ. Muốn đến Đất Mũi phải đi xe từ Cà Mau đến huyện Năm Căn hơn 60km, sau đó đi cao tốc hoặc cano.
Lịch trình đi, về như vậy xem như là rất bình thường. Dù vậy đối với mấy anh... nhà báo thì khác. Đi xe máy, không theo lịch trình này. Con đường bộ từ Đất Mũi về Năm Căn hồi ấy vô cùng khó khăn, muốn đến Cà Mau phải qua con sông Cửa Lớn, hay còn gọi là sông Năm Căn hơn 3km. Không thể ở lại phía bên kia sông, chúng tôi thuê đò để qua sông. Anh chủ đò nhìn dò xét, sau khi chúng tôi trả 300.000 đồng cho một chuyến qua sông 2 người, 1 xe máy anh gật đầu.
Trời chạng vạng tối, nước lên, sóng cũng lên theo. Con sóng ập vào xuồng, anh tài công vừa chạy vừa tát, mà nước cứ tràn. Tôi ngó lên đầu mũi tàu chỉ thấy một màu nước trắng xóa. Bụng nghỉ thầm chuyến này chắc khó thoát cảnh chìm xuồng. Nhờ trời chiếc xuồng cũng cập được mé bờ khi lé đé nước. Lúc này tôi quan sát thấy anh tài công run cầm cập, lắc đầu nói nhỏ: “Hú hồn, may mà chạy được vào bờ chứ chút nước lớn không biết sao nữa”.
Mấy năm gần đây, giao thông thuận lợi vì vậy phóng viên thường trú tác nghiệp tại vùng đất này đi lại cũng thuận lợi hơn rất nhiều. Những câu chuyện vui thời khó khăn, có lẽ, giờ chỉ còn trong ký ức.
