Thống kê của UBND huyện Đồng Hỷ cho biết: Đến đầu tháng 3.2017, đã có ít nhất 133 hộ bị rạn nứt nhà cửa ở các mức độ khác nhau do ảnh hưởng của sụt lún đất, trong đó thị trấn Trại Cau có 44 hộ, tại xã Cây Thị có 89 hộ.
Ngoài ra, tại khu vực trên, các giếng khoan, giếng đào của các hộ dân đều bị cạn nước khiến người dân không có nước sinh hoạt. Tại các xóm Trại Cau, Hòa Bình và Kim Cương của xã Cây Thị có 117 thửa ruộng với diện tích gần 7,5ha của 44 hộ dân có hiện tượng sụt lún thành hố sâu hoặc nghiêng ruộng, mất nước. Người dân không thể cấy lúa được, phải chuyển sang trồng màu hoặc bỏ ruộng hoang.
Theo đánh giá của ngành chức năng: Nguyên nhân chính gây nên tình trạng sụt lún, mất nước tại vùng mỏ Trại Cau ngoài việc Mỏ sắt Trại Cau mở rộng moong khai thác và khai thác xuống độ sâu tới hàng trăm mét (mỏ Tầng sâu Núi Quặng) thì khu vực này cũng có thêm nhiều dự án khai thác khoáng sản của các doanh nghiệp khác như: Công ty CP Luyện kim đen Thái Nguyên, Công ty CP Kim Sơn, Doanh nghiệp tư nhân Anh Thắng.
Tuy nhiên khi tính toán mức độ ảnh hưởng để thực hiện hỗ trợ, đề bù thiệt hại về tài sản cho người dân, các doanh nghiệp khai khoáng trên địa bàn đều “có ý thức” đổ trách nhiệm cho nhau, không thống nhất được mức độ chịu trách nhiệm dẫn đến việc chính quyền địa phương phải vào cuộc với rất nhiều cuộc bàn thảo song cũng không ngã ngũ.
Trước thực tế trên, ngày 23.3.2017, UBND tỉnh Thái Nguyên đã có Công văn về việc xác định nguyên nhân và biện pháp khắc phục sụt lún đất, nứt nhà, mất nước tại xã Cây Thị và thị trấn Trại Cau, huyện Đồng Hỷ với mục tiêu xác định rõ nguyên nhân, các đơn vị có liên quan đến việc gây sụt lún đất, mất nước và rạn nứt công trình chịu trách nhiệm trong việc đền bù, hỗ trợ cho các hộ dân bị ảnh hưởng và chi trả phần kinh phí thực hiện dự án điều tra, khảo sát theo quy định.
Tuy nhiên, mãi đến ngày 12.1.2018, UBND huyện Đồng Hỷ mới tổ chức hội nghị thống nhất các bước tổ chức thực hiện dự án “Nghiên cứu điều tra, đánh giá, xác định nguyên nhân và đề xuất các giải pháp khắc phục hiện tượng sụt lún đất, mất nước, rạn nứt công trình xây dựng khu vực thị trấn Trại Cau và xã Cây Thị” với hy vọng “quy” được trách nhiệm rõ ràng của các doanh nghiệp đã và đang tham gia khai khoáng tại đây.
Dự án có tổng giá trị khoảng 4 tỉ đồng được giao UBND huyện Đồng Hỷ làm chủ đầu tư, Viện Khoa học địa chất và Khoáng sản thuộc Bộ TN&MT là đơn vị thực hiện và sẽ triển khai từ ngày 15.1.2018.
