Thuyền viên - Lực lượng lao động đặc biệt

TS Bùi Thiên Thu - Cục trưởng Cục đường thủy nội địa Việt Nam, Nguyên Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam | 24/06/2020 15:59

Từ năm 2010, Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) đã chọn ngày 25.6 hàng năm là “Ngày thuyền viên thế giới – Day of Seafarer”. Đây là một sự tôn vinh và biết ơn sâu sắc đối với những đóng góp, hy sinh thầm lặng của thuyền viên. Chủ đề ngày thuyền viên năm nay của IMO là “Seafarers are Key Workers – Thuyền viên, lực lượng lao động đặc biệt”.

Công việc của người đi biển thật đáng được trân trọng, thuyền viên thật đáng được tôn vinh vì những công lao và đóng góp thầm lặng của họ.

Từ những con thuyền gỗ chạy buồm của ngàn năm trước, cho đến những con tàu sử dụng năng lượng hạt nhân hiện đại ngày nay, từ chiếc tàu nhỏ bé cho tới con tàu khổng lồ nửa triệu tấn... đều mang dấu ấn của thuyền viên - những người đi biển!

Lịch sử cận đại Việt Nam, sử sách có ghi, cụ Trần Trọng Khiêm (1821-1866) vào năm 1843 đã lên tàu xuất ngoại, được coi là người Việt đầu tiên đặt chân đến Hoa Kỳ, sau này quay trở về nước ông trở thành một chỉ huy trong cuộc chiến chống Pháp tại Đồng Tháp.

Năm 1873, nhà ngoại giao Bùi Viện (1839-1878) cũng đã lên tàu xuất ngoại, sang Mỹ tìm đồng minh để chống Pháp... Có thể nói họ là những thủy thủ đầu tiên của Việt Nam lênh đênh sóng nước đi tới nửa vòng bên kia của trái đất…!

Chúng ta có thể tìm thấy đường, phố ở nhiều tỉnh, thành của Việt Nam mang tên hai nhà đi biển nêu trên.

Chủ tịch Tôn Đức Thắng cũng là một thuỷ thủ, và đặc biệt là Chủ tịch Hồ Chí Minh, vào tháng 6.1911, tức gần 110 năm trước đã lên chiếc tàu mang tên "Đô đốc La-tu-sơ Tơ-lê-vin" từ bến Nhà Rồng, với cái tên thuyền viên là "Văn Ba" đã ra đi tìm đường cứu nước…

Và trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam đã ghi lại huyền thoại của đoàn tàu không số trong cuộc chiến chống Mỹ cứu nước, chúng ta không khỏi xúc động khi các thủy thủ của đoàn tàu không số được tổ chức “lễ truy điệu sống” trước giờ xuất phát. Huyền thoại vì các anh "quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh", khí phách ấy mãi mãi bất diệt!

Chúng ta cũng mãi ghi nhận dấu ấn và công lao của đội tàu "Giải Phóng- Tự Lực- Quyết Thắng", một bản anh hùng ca của vận tải biển Việt Nam trong sự nghiệp chống Mỹ, cũng là tiền thân của các doanh nghiệp vận tải biển sau này trong thời kỳ hòa bình, xây dựng và phát triển đất nước.

Và lịch sử không bao giờ quên những thủy thủ đã hy sinh trong cuộc chiến bi hùng ở đảo Gạc Ma, vào ngày 14.3.1988, đó là một trong những sự kiện vô cùng thiêng liêng trong lịch sử dân tộc, đó cũng là nơi mà chủ nghĩa anh hùng dân tộc được thể hiện một cách hào hùng, bi tráng nhất. 64 thủy thủ hy sinh tại Gạc Ma ngày đó có nhiều anh mới chỉ đôi mươi, bỏ lại gia đình, người thân, ước mơ dang dở. Tổ quốc và Nhân dân mãi mãi ghi công các anh!

Ngày nay, thế giới với hơn 50.000 tàu thương mại chạy quốc tế, đăng ký tại hơn 150 quốc gia với khoảng 1,6 triệu người đi biển, trong đó Việt Nam có khoảng 1200 tàu vận tải biển chạy trong nước và quốc tế, với hơn 4 vạn thuyền viên. Họ là những con người lao động cần cù, đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, ... nhưng họ thực sự là những người anh hùng của biển cả!

Chúng ta đều biết rằng, 90% lượng hàng hóa lưu thông trên toàn cầu được vận chuyển bằng đường biển, chỉ một ngày thôi, mạch máu lưu thông này dừng lại, có thể là một thảm họa của Thế giới. Đại dịch COVID-19, như một cơn sóng thần tàn phá trên phạm vi toàn cầu, có thể nói tất cả các phương thức vận chuyển hàng hóa, lưu thông trên Thế giới đến giờ này vẫn đang bị đình trệ.

Chỉ có các anh, những thuyền viên tàu biển, vẫn tiếp tục chấp nhận nguy hiểm, gian khổ để bảo đảm chuỗi lưu thông hàng hóa cả trong và ngoài nước, bảo đảm an sinh và các mặt hàng thiết yếu cho nền kinh tế Quốc gia. Chúng tôi cũng biết và xin chia sẻ với các anh, tại thời điểm này, nhiều thuyền viên, suốt một thời gian rất dài chưa được về thăm gia đình, người thân, thậm chí chưa được đặt chân lên bờ khi tàu đến các cảng biển trên Thế giới, vì COVID-19.

Thuyền viên là những con người cống hiến thầm lặng, vì biển không chỉ là biển bạc, biển không chỉ là một nguồn tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý giá của Tổ quốc, biển còn có xương máu, có mồ hôi, nước mắt của những con người ngày đêm làm việc gắn bó với biển, đổ mồ hôi, công sức làm giàu cho Tổ quốc, cho xã hội và tất nhiên trong đó có gia đình mình.

Sự hiện diện của con tàu mang cờ quốc tịch Việt Nam trên khắp các vùng biển thế giới thể hiện sự hội nhập kinh tế quốc tế của chúng ta. Và những con tàu vận hành bởi thuyền viên Việt Nam, trong vùng biển Việt Nam còn là sự khẳng định cao nhất về chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán quốc gia của Việt Nam, đó là sự khẳng định bất biến mà bao đời cha ông đã để lại cho hậu thế chúng ta một di sản quý báu và trọng trách vô cùng to lớn!

Chúng ta hãy tôn vinh và tri ân các thế hệ thuyền viên đã và đang cống hiến cho ngành hàng hải, cho công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, chúng ta cần tạo điều kiện tốt nhất cho sinh viên ngành đi biển - những thuyền viên tương lai - những người sẽ điều khiển cho con tàu Việt Nam đến với bến bờ thành công!

TS Bùi Thiên Thu - Cục trưởng Cục đường thủy nội địa Việt Nam, Nguyên Phó Cục trưởng Cục Hàng hải Việt Nam