Đây là Nhà máy ứng dụng công nghệ chiếu xạ để bảo quản thực phẩm, thủy hải sản; khử nấm mốc bảo quản đông nam dược; khử trùng vật phẩm y tế… đầu tiên tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên. Nhà máy sử dụng công nghệ chiếu xạ tiên tiến, hiện đại sử dụng nguồn phóng xạ Cobalt-60.
Nhà máy có trang bị hệ thống kho lạnh công suất lớn để đáp ứng yêu cầu lưu trữ hàng hóa. Sau khi đi vào hoạt động, nhà máy đã thực hiện chiếu xạ những lô hàng thủy sản đông lạnh đầu tiên với sản lượng để phục vụ xuất khẩu.
Theo Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, việc đưa vào vận hành nhà máy có ý nghĩa rất lớn phục vụ phát triển kinh tế xã hội khu vực; góp phần thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng thực phẩm có yêu cầu nghiêm ngặt về bảo quản chất lượng đến các thị trường khó tính trên thế giới.
Chiếu xạ thực phẩm là công nghệ sử dụng năng lượng bức xạ ion hoá (chùm tia điện tử, tia X hoặc tia gamma) để xử lý thực phẩm nhằm nâng cao chất lượng vệ sinh và an toàn thực phẩm.
Quá trình khử trùng bức xạ dụng cụ y tế là dựa vào khả năng tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh của bức xạ ion hóa. Khử trùng bức xạ có những ưu điểm về chất lượng và an toàn môi trường, dự tính trong tương lai sẽ phát triển và thay thế dần phương pháp khử trùng bằng etylen oxit (EtO) và nhiệt.
Chiếu xạ giúp kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm. Nếu như đông lạnh chỉ có khả năng ức chế sự phát triển của vi sinh vật thì tia bức xạ có tác dụng gây tổn thương cơ chế di truyền (phân tử AND) làm bất hoạt khả năng sinh sản của vi sinh vật. Nhờ đó, sau khi chiếu xạ, các vi sinh vật gây bệnh cho người và các vi sinh vật gây hại cho thực phẩm bị bất hoạt.
Nhờ các hiệu ứng đó thực phẩm chiếu xạ trở lên vệ sinh và an toàn hơn, chất lượng dinh dưỡng được ổn định, thời gian sử dụng của thực phẩm được kéo dài…. tạo thuận lợi cho khâu lưu trữ và phân phối thực phẩm tới các thị trường xa, trái thời vụ.
Ngày nay kỹ thuật chiếu xạ thực phẩm đã được hơn 60 quốc gia nhìn nhận và cho phép thực hiện trên 40 loại mặt hàng khác nhau. Hơn nửa triệu tấn lương thực hiện đang được chiếu xạ trên toàn thế giới mỗi năm.
Ở nước ta Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (NLNTVN) là đơn vị đi đầu trong nghiên cứu, triển khai và ứng dụng công nghệ bức xạ. Đặc biệt vào năm 1991 đã thành lập cơ sở chiếu xạ đầu tiên tại Hà Nội và năm 1998 thành lập cơ sở chiếu xạ thứ hai tại thành phố Hồ Chí Minh.
