Lây nhiễm mạnh do môi trường kín, sử dụng điều hòa
Tại buổi làm việc với Bộ Y tế sáng nay, 18.5, đại diện lãnh đạo tỉnh Bắc Giang cho hay: Trước tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp tại một số nhà máy, xí nghiệp đông công nhân làm việc trong môi trường kín, sử dụng điều hòa, tỉnh Bắc Giang đã tạm dừng hoạt động của khu công nghiệp, thực hiện phong tỏa toàn huyện Việt Yên và 3 xã lân cận của huyện Yên Dũng nơi có công nhân ở trọ, nhằm hạn chế tình trạng công nhân ở khu công nghiệp trở về các tỉnh, thành khác.
Tuy nhiên, trước đó đã có những công nhân hàng ngày đi về Hà Nội, Bắc Ninh và một số tỉnh khác nên những địa phương này ghi nhận 1 số ca mắc liên quan. Hiện huyện Việt Yên có khoảng 100.000 công nhân của 57 tỉnh thành đến làm việc, chiếm 1/3 dân số toàn huyện. Các huyện khác là Lạng Giang, Lục Nam và các xã, thị trấn còn lại của Yên Dũng thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 15 của Thủ tướng Chính phủ.
Ông Trần Như Dương, Phó viện trưởng Viện Vệ inh Dịch tễ trung ương, cho biết dịch tại Bắc Giang đang rất "nóng", tâm dịch hiện nay là Công ty Hosiden Việt Nam nhưng không còn khu trú trong khu này; môi trường kín, công nhân đông, mật độ dày, chủng virus lây lan nhanh, mức độ lây nhiễm ở công ty này sẽ rất lớn, tỉnh đã chuyển hơn 4.000 công nhân của công ty là F1 đưa đi cách ly tập trung.
"Nhưng dịch không tập trung tại chỗ mà có dấu hiệu xâm nhiễm sang các công ty khác ở khu công nghiệp khác, vừa có thêm 18 ca dương tính rải rác ở công ty khác và lây sang Khu công nghiệp Đình Trám. Kinh nghiệm của chúng tôi là khi dịch lây trong khu công nghiệp sẽ liên quan tới cộng đồng dân cư" - ông Dương nói.
Từ sáng nay 18.5, tỉnh Bắc Giang đã thực hiện cách ly xã hội theo chỉ thị 16 của Thủ tướng với huyện Việt Yên, tạm dừng hoạt động bốn khu công nghiệp. Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đề nghị cách ly xã hội theo chỉ thị 16 thêm huyện Yên Dũng, "chủ động đánh chặn chứ không đuổi theo dịch".
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cũng cho rằng cần nâng cấp biện pháp phòng dịch tại Bắc Giang, trong đó huyện Việt Yên có 300.000 dân, 100.000 thuộc nhóm nguy cơ, từ ngày 18.5 áp dụng cách ly xã hội theo chỉ thị 16, đề nghị nâng lên mức phong tỏa. Ba huyện khác đang áp dụng giãn cách theo chỉ thị 15 đề nghị nâng lên áp dụng chỉ thị 16.
Ông Trần Như Dương đề nghị đã cách ly xã hội thì phải cách ly thật sự, nếu không sẽ lãng phí nguồn lực to lớn, mọi người phải tuân thủ để phòng dịch hiệu quả.
"Đây là kinh nghiệm từ Hải Dương. Cách ly, phong tỏa để khóa nguồn dịch từ bên trong không lây ra bên ngoài, nhưng bên trong cũng phải dập dịch triệt để để triệt tiêu mầm bệnh thì mới gỡ được phong tỏa sau này" - ông Dương nói.
Sau hơn 1 tuần, phát hiện 400 ca mắc COVID-19
Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đánh giá những nỗ lực của tỉnh Bắc Giang trong công tác phòng chống dịch. Tuy nhiên, theo Bộ trưởng tình hình dịch tại Bắc Giang có nhiều điểm khác biệt, dịch xảy ra ở khu công nghiệp, đặc biệt là tại nhà máy, số ca nhiễm tăng nhanh trong một thời gian rất ngắn.
Tính từ ngày 8.5, tỉnh phát hiện ca mắc COVID-19 đầu tiên và sau hơn 1 tuần đã phát hiện hơn 400 ca F0, kéo theo đó số F1 tăng rất nhanh gây áp lực lớn về cách ly và điều trị. Dịch từ một nhà máy, 1 khu công nghiệp đã lan ra các khu công nghiệp khác, lan ra các địa phương khác trên địa bàn tỉnh và đã có ca xâm nhập vào một số tỉnh, thành khác xuất phát từ Bắc Giang.
“Chúng tôi nhận định trong thời gian tới, Bắc Giang vẫn đối mặt tình trạng tiếp tục gia tăng ca nhiễm, đặc biệt là trong khu công nghiệp đã phong tỏa, một số địa bàn khu dân cư có mối quan hệ mật thiết với công nhân khu công nghiệp. Chúng tôi cũng cho rằng khả năng lây nhiễm trong cộng đồng là rất lớn, có thể bây giờ chưa thể hiện, nhưng mấy ngày nữa sẽ có thể phát hiện thêm ca lây nhiễm trong cộng đồng. Khi đó, chúng ta phải đối mặt với 2 mặt trận: khu công nghiệp và cộng đồng.
Tỉnh phải đặt trong trạng thái báo động rất cao, ở mức độ cao nhất để kiểm soát thật tốt tình hình dịch”- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.
Bộ trưởng cũng cho biết, tốc độ lây nhiễm lần này cũng cao hơn rất nhiều so với các đợt dịch trước, biến chủng của Ấn Độ có tần suất lây nhanh hơn biến chủng của Anh, vì vậy phải chặn nhanh, nếu không sẽ làm ảnh hưởng đến cả công tác tiêm chủng.
Bắc Giang cần phong tỏa toàn bộ huyện Việt Yên và một số xã của Yên Dũng do người dân giữa 2 huyện này giao lưu nhiều. Phong tỏa phải làm thật nghiêm, "nội bất xuất, ngoại bất nhập".
Phải tăng tốc xét nghiệm
Về vấn đề xét nghiệm, Bộ trưởng Bộ Y tế cho rằng tốc độ trả mẫu của tỉnh còn hạn chế.
“Hiện Bộ Y tế đã cho xét nghiệm nhanh kháng nguyên. Nếu dương tính thì phải xét nghiệm lại PCR. Tuy nhiên, ngay cả khi chờ xét nghiệm PCR mà kết quả xét nghiệm kháng nguyên dương tính thì vẫn phải xử lý như ca dương tính. Tỉnh nên huy động xét nghiệm tổng lực, trong đó đẩy nhanh xét nghiệm kháng nguyên”- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói. Đồng thời chỉ rõ: Đối với xét nghiệm PCR, có thể thực hiện gộp mẫu tùy thực tiễn có thể từ 5 mẫu - 15 thậm chí 20 mẫu.
“Đơn vị nào có năng lực, đủ điều kiện xét nghiệm thì tiến hành thực hiện ngay. Chúng tôi không hạn chế. Giải tỏa ngay 70.000 mẫu, để phát hiện ngay F0 và tiến hành ngay các biện pháp phòng chống dịch”- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh và lưu ý là mẫu F1 phải thực hiện xét nghiệm mẫu đơn, tuyệt đối không thực hiện mẫu gộp để tránh khi phát hiện mẫu dương tính lại phải làm lại, phải truy vết lại.
Ngay tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long giao Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, BV Bạch Mai, Trường Đại học Y Hà Nội và BV Nhi Trung ương hỗ trợ Bắc Giang xét nghiệm sàng lọc COVID-19.
“Tuy nhiên quan trọng nhất là tổng chỉ huy. Tôi giao PGS.TS Trần Như Dương- Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương làm đầu mối của Bộ Y tế tại Bắc Giang về xét nghiệm để điều phối về xét nghiệm cho tỉnh hợp lý, đảm bảo hiệu quả. Nếu xét nghiệm chậm thì đồng chí phải chịu trác nhiệm”- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.
Bộ Y tế đã hỗ trợ Bắc Giang 40.000 sinh phẩm xét nghiệm PCR, tuy nhiên, Bộ Y tế sẽ hỗ trợ thêm 20.000 sinh phẩm xét nghiệm nữa cho tỉnh. Tổng là 60.000 sinh phẩm xét nghiệm PCR.
Về trang thiết bị phòng chống dịch, Bộ trưởng Bộ Y tế giao Vụ Kế hoạch tài chính rà soát lại ngay lập tức và cấp xuất, chuyển ngay khẩu trang, quần áo bảo hộ cho Bắc Giang.
Bộ Y tế cũng đã thành lập Bộ phận thường trực chống dịch tại Bắc Giang và Bắc Ninh do Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn làm tổng chỉ huy. Bộ phận này sẽ giao ban hằng ngày với hai tỉnh để chống dịch.