Cần tách thời hạn sử dụng chung cư với thời hạn sử dụng đất
Vấn đề về quy định thời hạn sở hữu chung cư có lẽ được dư luận quan tâm và có nhiều ý kiến đóng góp trong dự thảo Luật Nhà ở thời gian qua. Bộ Xây dựng khẳng định đang lấy ý kiến và sẽ tiếp thu các góp ý của nhân dân, các cơ quan có thẩm quyền, chuyên gia, doanh nghiệp…
Ông Hoàng Văn Cường - Ủy viên Uỷ ban Tài chính Ngân sách Quốc hội đánh giá, dự thảo Luật Nhà ở sửa đổi có nhiều điểm đổi mới; trong đó, quy định thời hạn sử dụng chung cư là một đột phá. Về sâu xa, quy định này sẽ giúp người dân tiếp cận nhà chung cư tốt hơn bởi trên thực tế không có gì có thể tồn tại vĩnh viễn.
Góp ý cho dự thảo luật này, ông Nguyễn Anh Quê - Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn G6 ủng hộ quy định sở hữu chung cư có thời hạn.
"Khi chúng tôi thực hiện cải tạo chung cư cũ ở quận Hai Bà Trưng, việc có sự đồng ý của 100% hộ gia đình là rất khó khăn nên để thống nhất sửa rất khó. Ngoài ra, tòa chung cư từ bê tông cốt thép thì không thể bền mãi theo thời gian”, vị này nói.
Đồng thời, ông Nguyễn Anh Quê nêu cụ thể một số góp ý như, việc thiết kế chung cư đã xác định được luôn thời hạn sử dụng, 50-70 năm tùy chất lượng công trình. Việc xác định mức độ xuống cấp sẽ theo đánh giá của cơ quan Nhà nước.
Ngoài ra, theo ông Quê cần tách thời hạn sử dụng chung cư với thời hạn sử dụng đất. Thời hạn chung cư có thời hạn còn thời hạn sử dụng đất vẫn lâu dài. Khi chung cư xuống cấp thì cưỡng chế sửa chữa. Còn cơ quan nào đánh giá về niên hạn, việc xuống cấp, thời hạn bao lâu thì trách nhiệm thuộc Bộ Xây dựng.
Vị này cũng cho rằng, trong thời hạn sử dụng có hai thời điểm đánh giá: Thời điểm giao đất và trong quá trình sử dụng có vấn đề phát sinh như thiên tai động đất sóng thần… sẽ giảm tuổi thọ công trình sớm hơn so với quy định.
“Chúng ta đang có 1.557 chung cư cũ và hàng triệu tòa nhà sắp tới cần giải quyết, vậy nên việc quy định rõ ràng và hài hòa lợi ích trong vấn đề sở hữu chung cư có thời hạn là rất quan trọng”, ông Quê nhấn mạnh.
Vô tình khuyến khích tâm lý mua đất ở?
Trong khi đó, cũng góp ý về việc này, ông Trần Đạo Đức - Phó Tổng giám đốc Tập đoàn CEO cho rằng, việc quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư tại thời điểm hiện nay chưa phù hợp với tâm lý chung người mua nhà, sẽ có biến động thị trường, vô hình trung khuyến khích tâm lý mua đất ở, ảnh hưởng lớn tới chính sách phát triển nhà ở chung cư.
Ở góc độ thị trường, việc xác định thời hạn sử dụng nhà chung cư sẽ gây khó cho doanh nghiệp kinh doanh bất động sản khi bán nhà chung cư. Theo đó, ông Đức đề xuất thực hiện theo phương án 2 trong dự thảo luật là quy định sở hữu chung cư gắn với quyền sử dụng đất lâu dài, không quy định thời hạn sử dụng.
Thực tế, đa số người dân Việt Nam có tâm lý coi nhà ở, sở hữu nhà quan trọng và thiêng liêng. Căn nhà là tài sản lớn, là niềm tự hào của lao động, của ý chí và nghị lực, của yêu thương chồng vợ, gia đình.
Nếu quy định thời hạn về sở hữu nhà chung cư, nhiều người sẽ có cảm giác hụt hẫng, thiệt thòi; khi về già lại có tâm lý lo lắng, nhất là theo thời gian, căn hộ cũng dần xuống cấp và đô thị phát triển nhanh, những thông tin chỉnh trang liên quan số phận căn hộ trở thành mối bận tâm của chủ sở hữu.
Là người có nhu cầu mua nhà tại Hà Nội, anh Nguyễn Vũ (ở quận Đống Đa, Hà Nội) cho rằng, nếu giá sở hữu chung cư có thời hạn chỉ thấp hơn 20% so với chung cư lâu dài sẽ ít người lựa chọn. “Bản thân tôi cũng sẽ tìm đến nhà đất hơn khi lựa chọn mua chung cư có thời hạn”. Anh Vũ cho rằng giá nên thấp hơn ít nhất 50%. Ví dụ sở hữu lâu dài 3 tỉ đồng thì có thời hạn nên 1,5-1,7 tỉ đồng.
Ông Nguyễn Mạnh Khởi - Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) - cho rằng, đề xuất này kỳ vọng tạo điều kiện giúp giá nhà ở giảm xuống, tăng khả năng tiếp cận nhà ở của người dân. Theo ông Khởi, giá căn hộ chung cư nếu tính theo 100 năm sở hữu thì rất lớn, nhưng nếu chỉ có nhu cầu ở 10 năm thì chỉ mua 10 năm thôi, tiết kiệm được rất nhiều.
