Khuất tất sau hợp tác công -tư
Những sai phạm trong quản lý đất đai ở Khánh Hòa đến mức phải khởi tố vụ án, khởi tố hàng loạt bị can để điều tra. Nhưng, ngoài những sai phạm tại 2 dự án trên núi Chín Khúc là dự án Sinh thái tâm linh Cửu Long Sơn Tự và dự án Biệt thự sông núi Vĩnh Trung và dự án BT tại khu đất Trường Chính trị Khánh Hòa (cũ) đã quá rõ, vẫn còn cả trăm dự án khác có dấu hiệu vi phạm.
Chính quyền đương nhiệm buộc phải tạm dừng, tổng rà soát trên địa bàn toàn tỉnh, trong đó thuê tư vấn thẩm định lại giá giao đất, chuyển nhượng, cổ phần... với trên 350 dự án. Việc bắt bớ, khởi tố các vụ án ở Khánh Hòa được cho là vẫn chưa dừng ở con số 4 vụ án vừa được tống đạt trong vòng 5 tháng qua.
Vụ án sai phạm về quản lý đất đai tại số 1 Trần Hưng Đạo mà công an vừa khởi tố, bắt giam Cựu Chủ tịch tỉnh Nguyễn Chiến Thắng, nguyên Phó Chủ tịch tỉnh Đào Công Thiên, nguyên Phó GĐ sở TNMT Võ Tấn Thái là một trong những điển hình về sự "vòng vo" liên kết, liên doanh, hợp tác công - tư để giao đất công rẻ cho doanh nghiệp, gây thất thoát tài sản của nhà nước.
Năm 2014, cựu Chủ tịch tỉnh là Nguyễn Chiến Thắng đã ký, giao 7.400m2 đất công sản ở khu vực đắc địa, trung tâm TP.Nha Trang là Trường Chính trị (cũ) cho Công ty CP Thanh Yến thực hiện dự án BT. Đổi lại, doanh nghiệp này xây mới lại trụ sở của trường ở ngoại thành với mức tư chỉ 149 tỉ đồng. Nhưng điều trớ trêu là với một vị trí đắc địa, sát biển, ngay trung tâm phát triển nhất của Nha Trang, nhưng các cựu lãnh đạo Khánh Hòa lại giao đến 3.000m2 là "đất sản xuất phi nông nghiệp" cho Cty Thanh Yến. Để rồi chỉ bị tính với giá hơn 7,8 triệu đồng/m2. Đất ở lâu dài rộng hơn 2.500m2 còn lại cũng được tính chỉ hơn 22 triệu đồng/m2... Tất cả việc giao đất này đều bỏ qua thấu thầu, đấu giá.
“Bán sạch” sau lòng vòng liên doanh
Một dự án khác chưa bị khởi tố, nhưng cũng biểu hiện sai phạm nghiêm trọng bởi sau khi lòng vòng liên kết, liên doanh, đất công đã biến mất vào tay tư nhân với giá rẻ. Đó là khu đất gần 3.000m2 tại số 25-26 Nguyễn Đình Chiểu, TP.Nha Trang (hiện là dự án Napoleon Castle 1).
Đây là trụ sở của Tổng Công ty Khánh Việt - Khatoco - là doanh nghiệp nhà nước, thuộc UBND tỉnh mà Khánh Hòa đã cho phép Khatoco lập dự án đầu tư từ 2003. Đến năm 2005, Khatoco được cấp thỏa thuận đầu tư, xây dựng khu chung cư, siêu thị và văn phòng làm việc (gồm 2 block, cao 19 tầng, kể cả tầng hầm). Sau hơn 10 năm “đắp chiếu”, đến tháng 12.2014, UBND tỉnh Khánh Hòa tiếp tục ra quyết định giao đất cho Khatoco để thực hiện dự án, thời hạn 50 năm, có thu tiền sử dụng đất.
Sau 2 lần được giao đất, Khatoco không triển khai dự án như mục đích ban đầu, mà chỉ thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với thửa đất. Đến tháng 2.2016, UBND tỉnh Khánh Hòa lại tiếp tục có quyết định giao đất cho Công ty TNHH MTV Đầu tư và kinh doanh bất động sản Khatoco (công ty con của Khatoco) để thực hiện dự án Chung cư 25-26 Nguyễn Đình Chiểu.
Điều khó hiểu là dù thời hạn sử dụng đất vẫn 50 năm nhưng tiền sử dụng đất được tính từ 18.12.2014, và người mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất được sử dụng ổn định lâu dài. Sau hơn 15 năm với 3 quyết định giao đất để thực hiện dự án, Khatoco chỉ mới thực hiện xong chuyển mục đích sử dụng đất và thực hiện nghĩa vụ tài chính trên đất.
Nhưng để thực hiện dự án Chung cư 25-26 Nguyễn Đình Chiểu, Công ty BĐS Khatoco và Công ty TNHH Thương mại - Du lịch Cat Tiger (gọi tắt là Cat Tiger), đã liên doanh cho “ra đời” Công ty TNHH Cat Tiger Khareal. Vốn điều lệ của doanh nghiệp mới này được đăng ký là 48 tỉ đồng, trong đó BĐS Khatoco vốn góp 12 tỉ đồng và Cat Tiger góp 36 tỉ đồng.
Từ đầu, Khatoco góp vốn bằng công sản nhà nước là quyền sử dụng khu đất gần 3.000m2 tại số 25-26 Nguyễn Đình Chiểu, với giá chỉ... 45 tỉ đồng. Sau đó, Khatoco út 33 ti đồng, chỉ để lại phần 25% cổ phần (trị giá 12 tỉ đồng) để góp vốn vào liên doanh. Nhưng đến nay, 12 tỉ đồng góp vốn này tiếp tục bán cho Cat Tiger với giá 25 tỉ đồng. Như vậy, nếu 100% quyền sử dụng khu đất năm 2017 phải trị giá 100 tỉ đồng. Đây chính là giá trị quyền sử dụng đất được Khatoco tính theo giá thị trường, để “hưởng” chênh lệch, mà lẽ ra tiền sử dụng đất thu đúng, thu đủ sẽ phải nộp ngân sách nhà nước.
Việc góp vốn, sang nhượng cổ phần tại dự án liên doanh này thay đổi nhiều lần. Mỗi lần như vậy đều được các cựu lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa đáp ứng bằng những công văn "tạo điều kiện tối đa". Vì vậy, đến cuối 2017, Khatoco bán hết tỉ lệ góp vốn cho Cat Tiger.
Ngay khi BĐS Khatoco bán hết tỉ lệ góp vốn cho Cat Tiger, 30.12.2017 đối tác này được kế thừa toàn bộ quyền và lợi ích hợp pháp của các "công đoạn" liên doanh liên kết trước đây. Cuộc chuyển giao gần 3.000m2 đất công tại 25- 26 Nguyễn Đình Chiểu cho Cat Tiger kết thúc một cách “hoàn hảo”.
Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa Nguyễn Tấn Tuân cho biết, hiện tỉnh đang cho xác định lại giá đất đối với 351 dự án. Trong đó có rất nhiều dự án khu đô thị, du lịch, kinh doanh bất động sản đã phân lô bán nền, bán các căn hộ... để nộp ngân sách.