Trong báo cáo thị trường trái phiếu, Công ty Chứng khoán VNDIRECT đánh giá, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó về dòng tiền và hạn chế khả năng tiếp cận nguồn vốn trong bối cảnh hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp vẫn còn khó khăn, thị trường bất động sản vẫn trầm lắng.
Danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ trái phiếu vẫn tiếp tục tăng lên. Tính đến ngày 3.10.2023, có gần 70 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu doanh nghiệp, ước tính tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp đạt khoảng 176,1 nghìn tỉ đồng, chiếm khoảng 18% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường và phần lớn trong số này là các doanh nghiệp thuộc nhóm bất động sản.
VNDirect kỳ vọng sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ sôi động và có sự bùng nổ về thanh khoản sau khi toàn bộ các trái phiếu doanh nghiệp còn dư nợ được đăng ký và giao dịch qua sàn vào cuối tháng 10.
VNDirect dự kiến sẽ có khoảng 1.600 mã trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được niêm yết và giao dịch.
Đồng thời, áp lực trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn sẽ hạ nhiệt hơn. Báo cáo ước tính, trong quý 4 năm nay sẽ có khoảng hơn 53.757 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn, giảm 26% so với quý 3. Trong đó, nhóm bất động sản là nhóm có tỉ trọng lớn nhất, chiếm gần 44% tổng giá trị trái phiếu đáo hạn, đứng thứ 2 là nhóm Tài chính – Ngân hàng với tỷ lệ chiếm gần 40% tổng giá trị đáo hạn. Áp lực đáo hạn cũng sẽ hạ nhiệt đến quý I năm sau vào khoảng 18.000 tỉ đồng.
Tuy nhiên, áp lực sẽ gia tăng trở lại trong quý II/2024, VNDirect ước tính sẽ có gần 114.000 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn trong quý IV/2024.
Trước bối cảnh đó, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cho rằng, rất cần thiết tiếp tục thực hiện đầy đủ các quy định của Nghị định số 08/2023/NĐ-CP trong năm 2024.
Đồng thời, theo ông Lê Hoàng Châu, để từng bước xây dựng hoàn thiện thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong nước dần tiệm cận với các chuẩn mực quốc tế như việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân hoặc phải có kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu, cần phải có thời gian và thông qua một quá trình chuyển đổi phù hợp.
Tuy nhiên, tại Điều 3 Nghị định số 08/2023/NĐ-CP lại quy định “ngưng hiệu lực thi hành” đối với các quy định sau đây của Nghị định số 65/2022/NĐ-CP gồm “quy định về việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân; quy định về thời gian phân phối trái phiếu của từng đợt phát hành; quy định về kết quả xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu” chỉ có hiệu lực đến hết ngày 31.12.2023.
Do đó, theo ông Lê Hoàng Châu, rất cần thiết gia hạn việc áp dụng Điều 3 Nghị định số 08/2023/NĐ-CP để bảo đảm sự phù hợp với tình hình thực tiễn.
Ông Lê Hoàng Châu cho biết, HoREA đã có kiến nghị gửi Bộ Tài chính và Thủ tướng Chính phủ xem xét chấp thuận cho gia hạn việc áp dụng Điều 3 Nghị định số 08/2023/NĐ-CP thêm 12 tháng, đến hết ngày 31.12.2024.
