8 suất vào thẳng và một suất đá play-off liên lục địa đang dành cho các đội bóng của Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) tại World Cup 2026, khi giải đấu tại Mỹ, Canada và Mexico sẽ mở rộng lên 48 đội.
Asian Cup 2023 tại Qatar kết thúc bằng trận chung kết nơi tuyển Qatar thắng Jordan 3-1, cho thấy những đội bóng mạnh truyền thống của châu lục đang vấp phải sự cạnh tranh dữ dội từ các đối thủ.
“Bóng đá châu Á đã tiến bộ rất nhiều. Chất lượng của các đội đã tăng lên đáng kể trong 10-15 năm qua”, huấn luyện viên Jurgen Klinsmann của tuyển Hàn Quốc chia sẻ.
Tuyển Hàn Quốc được xem như sở hữu thế hệ vàng với Son Heung-min, Hwang Hee-chan, Lee Kang-in, Kim Min-jae… đã bất ngờ bị Jordan loại với tỉ số 2-0 ở bán kết. Còn đội bóng số 1 châu Á - Nhật Bản bị Iran đánh bại ở tứ kết. Sau đó, Iran cũng để thua đối thủ dưới cơ Qatar ở vòng bán kết.
“Tất cả các đội tại Asian Cup đều có chất lượng cao và chúng tôi đã gặp những trận đấu khó khăn vì họ đều tiến bộ hơn”, huấn luyện viên Hajime Moriyasu của tuyển Nhật Bản cho biết. Tại Asian Cup 2023, đội bóng xứ mặt trời mọc đều thủng lưới trong cả 5 trận đấu của mình.
Hầu hết đội bóng dự Asian Cup 2023 đều chơi thứ bóng đá tấn công đặc sắc, các trận đấu đều diễn ra với thế trận kịch tính, cân bằng. Tỉ số cách biệt lớn nhất tại giải đấu là các chiến thắng với tỉ số 4-0 của Australia va Jordan trước Indonesia và Malaysia.
Điểm sáng lớn nhất của giải chính là tuyển Jordan - đội đứng hạng 87 thế giới nhưng đã tiến 1 mạch đến chung kết. Tajikistan - đội bóng lần đầu dự giải đấu châu lục cũng vào đến tứ kết.
Tuyển Hong Kong (Trung Quốc), đội có thứ hạng thấp nhất, vẫn thi đấu đầy cạnh tranh dù thua cả 3 trận, khiến tuyển Iran thực sự sống trong những phút giây sợ hãi. Tuyển Malaysia - đội bóng đến từ khu vực Đông Nam Á cũng để lại tiếng vang với trận hoà 3-3 với tuyển Hàn Quốc.
Đội trưởng tuyển Hàn Quốc Son Heung-min tưởng anh đã ghi bàn ấn định chiến thắng từ chấm 11m ở phút 94, nhưng Malaysia đã có bàn gỡ hòa ở phút 105.
“Họ đã chiến đấu đến cùng. Tôi rất vui khi điều này diễn ra với bóng đá châu Á”, Son Heung-min cho biết sau trận hoà Malaysia.
Ngoài những đội tiến bộ, một số đội tuyển khác đang giậm chân tại chỗ, thậm chí có dấu hiệu thụt lùi. Tuyển Ấn Độ và tuyển Trung Quốc không ghi được bàn nào sau 3 trận tại giải.
Một số đội bóng khác không có được thủ môn thật sự tin cậy, điển hình là tuyển Nhật Bản.
Cây bút chuyên viết về bóng đá châu Á Scott McIntyre, của trang web Asian Game, tin rằng việc mở rộng World Cup sẽ mang lại cho các quốc gia nhỏ hơn ở châu Á một lí do để đầu tư nhiều hơn vào môn thể thao này.
Các đội tuyển châu Á đã có một số thành công đáng chú ý ở vòng bảng World Cup 2022 Qatar. Tuyển Nhật Bản vượt qua tuyển Đức và Tây Ban Nha, còn Saudi Arabia đánh bại đội sau đó là tuyển Argentina. Lúc này, tuyển Saudi Arabia đang đầu tư mạnh mẽ và chuẩn bị đăng cai World Cup 2034.
Đến nay, việc tuyển Hàn Quốc lọt vào bán kết năm 2002 với tư cách đồng chủ nhà vẫn là thành tích tốt nhất mà một đội châu Á đạt được tại World Cup. Kể từ đó, không có đội bóng của châu lục tiến xa hơn vòng 1/8.
Các đội từ các liên đoàn khác ngoài châu Âu và Nam Mỹ đã thi đấu tốt hơn, trong đó tuyển Maroc giúp châu Phi lần đầu tiên có đại diện lọt vào bán kết World Cup vào năm 2022.
Hussein Ammouta, huấn luyện viên người Maroc của tuyển Jordan, tin rằng chìa khóa để cải thiện các đội tuyển quốc gia là có các cầu thủ của họ thi đấu ở các giải đấu lớn ở châu Âu.
Trong đội tuyển Jordan của ông, hiện chỉ có Mousa Al-Tamari là đang thi đấu tại Pháp cho Montpellier. Tuy nhiên ông Ammouta cho rằng bóng đá châu Á ngày càng có nhiều cầu thủ giỏi, đủ sức sang châu Âu thi đấu.
Ông nói trước trận chung kết: “Bóng đá châu Á đã phát triển rất nhiều và đang sản sinh ra những cầu thủ chất lượng đang được các đội bóng lớn ở châu Âu săn đón”.