Chấp nhận phục hồi từng bước vì thiếu lao động
Ông Nguyễn Chánh Phương - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM (HAWA) - cho biết, mức độ hồi phục sản xuất của các đơn vị thành viên tới thời điểm này đạt khoảng 60%.
Từ nay tới cuối năm khó có thể phục hồi sản xuất 100% vì thiếu lao động. Lao động gặp khó khăn trong khoảng thời gian giãn cách, đồng thời để tránh dịch nên họ đã về quê. Theo dự đoán của ông Phương, phải đến tháng 2-3.2022, tức sau Tết Âm lịch, nguồn lao động mới có thể trở lại đầy đủ giúp các doanh nghiệp trong ngành phục hồi sản xuất 100%.
Tại TPHCM hiện nay, có không ít doanh nghiệp đã phục hồi sản xuất, kinh doanh 100% nhưng tỉ lệ doanh nghiệp chưa phục hồi sản xuất đầy đủ cũng còn rất lớn.
Qua thống kê, các KCX, KCN TPHCM trước đây sử dụng khoảng 300.000 - 400.000 lao động, chính là khu vực thể hiện rõ rệt nhất sự ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 đến nguồn nhân lực. Mức độ người lao động trở lại làm việc tại các doanh nghiệp dao động phổ biến trong khoảng từ 60-80%.
Theo ông Lê Anh Tuấn - Giám đốc doanh nghiệp chuyên về thiết kế chế tạo cơ khí Nhất Tinh, nhờ vào nhiều biện pháp giữ người và cũng có lợi thế là sử dụng lao động có trình độ chuyên môn cao, số lao động không quá đông, cho nên doanh nghiệp vẫn duy trì được 80% lao động làm việc tính tới thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, đối với những doanh nghiệp, những ngành thâm dụng lao động thì mức độ ảnh hưởng đến nguồn nhân lực vì đại dịch nặng nề hơn rất nhiều.
An cư - an dân
Tỉ lệ lớn lao động nhập cư về quê tránh dịch, đã khiến nguồn nhân lực cung ứng cho các nhà máy, doanh nghiệp bị đứt gãy, rơi vào bất ổn.
Số liệu gần đây của Tổng cục Thống kê cho thấy, thời gian qua đã có khoảng 1,3 triệu người rời các trung tâm công nghiệp về quê, trong đó 34% số người đang có việc làm, 38% không có việc làm… Trong số các trung tâm công nghiệp, thương mại, dịch vụ có lượng lao động nhập cư rời bỏ để về quê lớn nhất là TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương… Số liệu được cơ quan chức năng TPHCM công bố đã có khoảng 140.000 người lao động quay trở lại thành phố, trong đó đa phần đến từ các tỉnh Tây Nguyên.
Trước làn sóng trở lại này, nguyên Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân đề xuất các cơ quan, đơn vị, tổ chức có nhu cầu tuyển dụng lại nên có thông điệp rõ ràng kêu gọi người lao động trở lại, ngay trong tháng 10-11 nên có sự hỗ trợ kinh phí cho người lao động quay trở lại, hỗ trợ tiền thuê trọ, sinh hoạt để người lao động ổn định cuộc sống yên tâm làm việc.
TS Dương Phước Tân (Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM) cho rằng, vấn đề lớn nhất đối với người lao động nhập cư tại TPHCM lâu nay chính là chỗ ở. TPHCM có khoảng 400.000 lao động làm việc trong các KCX, KCN nhưng chỗ ở mới giải quyết được khoảng 10%, còn lại công nhân phải tự tìm chỗ trọ “3 chung” xuống cấp không bảo đảm về nhiều yếu tố.
Theo TS Tân, cần thay đổi tư duy từ chỗ xây nhà ở xã hội giá rẻ chăm lo về sở hữu nhà cho người lao động thu nhập thấp chuyển trọng tâm sang chăm lo chỗ ở bằng những nhà trọ khang trang, sạch sẽ, như vậy sẽ giải quyết chỗ ở cho nhiều lao động hơn, giúp nhiều người được “an cư” hơn.
