Người lao động: Lãnh đạo Công ty Dệt 19.5 “vắt chanh - bỏ vỏ”
“Do Công ty Dệt 19.5 nợ BHXH của người lao động (NLĐ) kéo dài gần 4 năm, với số tiền gần 14 tỉ đồng, khiến đời sống, việc làm của hơn 200 NLĐ chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn. Trong đó có những NLĐ đã không được chốt sổ về hưu; không được đóng nối BHXH; không có thẻ BHYT, dẫn đến khi mắc bệnh không được hưởng chế độ BHYT, chi phí khám chữa bệnh rất tốn kém; không được hưởng BH thất nghiệp…” - bà Lê Thị Hiền nêu sự việc.
Mặc dù bà Lê Thị Hiền và các đồng nghiệp tại Công ty Dệt 19.5 đã nhiều lần gửi đơn tới các cơ quan chức năng của tỉnh Hà Nam nhưng sự việc vẫn “giậm chân tại chỗ”.
“Chúng tôi đã chờ đợi, hy vọng và… thất vọng, bởi ông Đỗ Văn Minh - Tổng Giám đốc Công ty Dệt 19.5 - vẫn không khắc phục khoản nợ. Gần đây, chúng tôi nhận được thông tin, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thị xã Duy Tiên đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự đối với vụ việc có dấu hiệu trốn đóng BHXH cho NLĐ tại Công ty Dệt 19.5. Sau khi nhận được thông tin trên, chúng tôi rất “sốc” và tuyệt vọng. Chúng tôi đang cảm thấy bất lực” - bà Hiền buồn bã nói.
“Không hiểu vì sao trong giai đoạn này ông Minh đã không đóng BHXH, BHYT cho NLĐ lại còn chiếm dụng tiền đóng BHXH của chúng tôi! Còn giờ đây lãnh đạo công ty đã “vắt chanh - bỏ vỏ” - bà Hiền bày tỏ.
Giờ đây, bà Hiền và hơn 200 NLĐ đã từng làm việc tại Công ty Dệt 19.5 có nguyện vọng: UBND tỉnh Hà Nam có biện pháp cứng rắn đối với ông Đỗ Văn Minh để NLĐ nhận được quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của mình.
Sẽ có quy định làm rõ hành vi “chậm đóng” và “trốn đóng”
Sau khi lắng nghe những lời từ gan ruột của bà Lê Thị Hiền trong buổi tọa đàm, bà Dương Thị Minh Châu - Trưởng Phòng Truyền thông và Phát triển đối tượng, BHXH TP Hà Nội; ông Lê Đình Quảng - Phó trưởng Ban Chính sách, pháp luật Tổng LĐLĐVN; luật sư Lê Hồng Lam - Phó Giám đốc Trung tâm tư vấn Liên đoàn Luật sư Việt Nam đã rất cảm thông với tình cảnh của NLĐ.
Bà Dương Thị Minh Châu cho rằng, để hạn chế tình trạng doanh nghiệp chậm đóng BHXH kéo dài thì cần nâng cao vai trò của NLĐ và người sử dụng lao động. Trong đó, cơ quan BHXH và tổ chức Công đoàn tuyên truyền, nâng cao nhận thức của NLĐ, người sử dụng lao động về quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia BHXH.
Cần giúp NLĐ hiểu rõ về quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi tham gia BHXH, từ đó có thể tích cực tham gia giám sát việc thực hiện đóng BHXH của doanh nghiệp. Tạo điều kiện thuận lợi cho NLĐ tố giác hành vi trây ỳ đóng BHXH của doanh nghiệp. Cần bảo vệ quyền lợi của NLĐ khi tố giác hành vi trây ỳ đóng BHXH của doanh nghiệp…
Ông Lê Đình Quảng - Phó trưởng Ban Chính sách, Pháp luật Tổng LĐLĐVN - cho hay, việc doanh nghiệp chậm đóng BHXH của NLĐ ngoài gây ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.
Theo ông Quảng, nguyên nhân tình trạng DN chậm, trốn đóng BHXH là ý thức tuân thủ pháp luật của chủ sử dụng lao động kém; việc thanh tra, kiểm tra chưa kịp thời; xử lý chưa nghiêm minh, chưa đủ răn đe...
Theo ông Quảng, trong Dự thảo Luật BHXH sửa đổi sắp tới trình Quốc hội sẽ làm rõ hành vi trên: Nếu doanh nghiệp chậm đóng BHXH 60 ngày trở lên thì sẽ chuyển hóa thành vi trốn đóng - khi đó sẽ có căn cứ để xử lý doanh nghiệp theo Điều 216 Bộ luật Hình sự.
Theo luật sư Lê Hồng Lam - Phó Giám đốc Trung tâm tư vấn, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, về xử lý DN chậm, trốn đóng BHXH thì ngoài biện pháp cơ quan Công an khởi tố hình sự theo Điều 216 Bộ luật Hình sự thì tổ chức Công đoàn cũng có thể đại diện cho NLĐ khởi kiện doanh nghiệp; NLĐ khởi kiện chủ sử dụng lao động về lĩnh vực lao động. Để đảm bảo quyền lợi cho NLĐ tại những DN có chủ bỏ trốn, phá sản thì Tổng LĐLĐVN cũng cần nêu đề xuất, khi thanh lý tài sản của DN phá sản thì cần ưu tiên nguồn tài chính để ưu tiên trả lương, nộp BHXH cho NLĐ.