Những vướng mắc
Hiện nay, đa số trường hợp mắc COVID-19 (F0) có triệu chứng nhẹ, không bắt buộc phải tới cơ sở khám, chữa bệnh mà có thể điều trị tại nhà.
Theo cơ quan Bảo hiểm xã hội, việc cấp các giấy tờ làm hồ sơ căn cứ hưởng bảo hiểm xã hội với người điều trị tại nhà lại chưa có quy định trong các văn bản pháp luật.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng nhận được nhiều thông tin, phản ánh về việc các cơ sở khám, chữa bệnh cấp hồ sơ, giấy tờ cho người lao động không đúng theo quy định tại Thông tư 56/2017/TT-BYT (quy định chi tiết thi hành Luật Bảo hiểm xã hội và Luật An toàn vệ sinh lao động thuộc lĩnh vực y tế) của Bộ Y tế.
Nhiều nhất là F0 điều trị tại nhà không được cấp giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng chế độ bảo hiểm xã hội; khi điều trị tại các bệnh viện dã chiến không được cấp giấy ra viện mà chỉ được cấp giấy chứng nhận ra viện hoặc hoàn thành điều trị, cách ly.
Các loại giấy tờ này đều không đúng với mẫu trong Thông tư 56 của Bộ Y tế, dẫn đến cơ quan Bảo hiểm xã hội không thể thanh toán cho người lao động.
Nhiều người mắc COVID-19 triệu chứng nhẹ, không bắt buộc phải đến cơ sở khám, chữa bệnh, kết quả dương tính xác nhận thông qua test nhanh hoặc phương pháp PCR.
Do không trực tiếp đến cơ sở y tế, các trường hợp F0 không được cấp giấy ngay tại thời điểm nghỉ ốm, mà thường sau khi điều trị khỏi bệnh mới đến trạm y tế xã, phường để xin giấy chứng nhận.
Điều này dẫn đến ngày cấp ghi trên giấy bị lệch (cấp lùi lại) so với thời điểm người lao động bắt đầu nghỉ việc để điều trị, không đúng với quy định tại Thông tư 56 là giấy đó phải cấp trước hoặc trùng với thời gian lao động khám, chữa bệnh, ra viện hoặc nghỉ ốm.
Hiện, tại Hà Nội, Sở Y tế đã có công văn hướng dẫn các trạm y tế xã, phường, thị trấn cấp Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội với người lao động là F0 điều trị tại nhà.
Sở Y tế các địa phương như Thành phố Hồ Chí Minh, Thanh Hóa, Nghệ An đã có chỉ đạo các Trạm Y tế cấp giấy nghỉ ốm cho người lao động. Các tỉnh, thành phố mà ngành y tế chưa có hướng dẫn sẽ vẫn phải chờ.
Ứng dụng công nghệ thông tin giải quyết thủ tục nhanh chóng
Trong khi chờ các đơn vị có liên quan xây dựng Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư số 56/2017/TT-BYT để đảm bảo các quy định phù hợp tình hình thực tế, bà Nguyễn Lan Hương, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) cho rằng, cần ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết các chế độ Bảo hiểm xã hội cho F0 một cách thuận tiện, nhanh chóng.
Bà Hương cho biết, những quy định về thủ tục, giấy tờ để người lao động là F0 được hưởng chế độ Bảo hiểm xã hội là có cơ sở. Việc làm chặt chẽ, đúng quy định cũng cần thiết bởi nếu nới lỏng, tùy tiện dễ dẫn đến trục lợi bảo hiểm xã hội.
Theo bà Hương, người mắc COVID-19 cần có giấy chứng nhận F0 do cơ quan y tế xác định. Bên cạnh đó, họ cần có giấy xin nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội là do cơ quan y tế cung cấp đúng và đủ để người bệnh được hưởng chế độ.
Về giải pháp, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động khẳng định, cần ứng dụng tin học hóa vào giải quyết giấy tờ, chế độ cho F0.
Bà Hương cho rằng, khi người bệnh mắc COVID-19 điều trị tại nhà, cơ quan y tế địa phương xác định họ là F0, có giấy cách ly tại chỗ thì liên hệ với họ làm luôn giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng bảo hiểm xã hội trong 5-7 ngày đầu.
Muốn vậy cần xây dựng hệ thống tin học, kết nối email hoặc dữ liệu điện tử giữa cơ quan y tế địa phương, bảo hiểm và người bệnh để giải quyết các thủ tục giấy tờ.
Thậm chí chỉ cần gửi email giữa ba bên cũng có thể xử lý xong các thủ tục giấy tờ. Như vậy, giảm tải tình trạng chờ đợi, xếp hàng đi xin giấy tờ như hiện nay.