Chỉ dành 12% thu nhập chi phí cho bản thân
Báo cáo của nhóm khảo sát do Công đoàn Đại học Quốc gia TPHCM chủ trì thực hiện cho biết, cuộc khảo sát có sự tham gia của 1.400 nữ CN có độ tuổi từ 17 đến 61 ở gần 180 doanh nghiệp (94 doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, 81 doanh nghiệp có vốn đầu tư trong nước và 1 doanh nghiệp Nhà nước) và cán bộ công đoàn ở các doanh nghiệp này.
Theo báo cáo, thu nhập bình quân của nữ công nhân khoảng 6,8 triệu đồng/tháng, trong đó có 21,5% có thu nhập cá nhân trung bình từ 5 triệu đồng trở xuống, 60,1% có thu nhập từ 5-8 triệu đồng; 15,9% thu nhập từ trên 8 triệu đồng đến 12 triệu đồng và 2,5% có thu nhập trên 12 triệu đồng. Trong số 2,5% trên (33 người), có 15 quản lý chuyền/chuyền trưởng, 18 người là thợ may từ bậc 3/6.
Đáng lưu ý, thu nhập cá nhân trung bình của nữ công nhân trong doanh nghiệp Nhà nước cao nhất (trên 7,8 triệu đồng/tháng), kế đến là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (gần 7,6 triệu đồng/tháng) và thấp nhất là trong doanh nghiệp có vốn đầu tư trong nước (6,5 triệu đồng/tháng).
Kết quả phân tích ở nhóm công nhân có gia đình và gia đình có 2 người trở lên cho thấy chi phí trung bình của gia đình hằng tháng khoảng 11,7 triệu đồng, trong khi thu nhập trung bình của gia đình chỉ đạt 12,6 triệu đồng/tháng. Điều này cho thấy vấn đề tài chính của gia đình nữ công nhân may ở TPHCM khá eo hẹp. Trong khi đó, có đến 70% nữ công nhân phải nuôi dưỡng từ 1 người trở lên (con cái, ông bà, cha mẹ), còn 30% không phải nuôi dưỡng ai.
Kết quả khảo sát cho thấy, 3 khoản chi phí lớn nhất chiếm gần 72% của tổng chi phí gia đình là chi phí sinh hoạt hằng ngày, chi phí học hành cho con cái và chi phí tiền nhà. 28% còn lại được chi cho 5 khoản chi phí khác: Chi phí hiếu hỉ, giao tiếp, giải trí; tiền gửi cho cha mẹ; chi phí chăm sóc sức khỏe; chi phí học tập nâng cao trình độ bản thân và chi phí khác.
“Qua khảo sát cho thấy, nữ CN chi phí chủ yếu tập trung vào công việc chung của gia đình, lo cho người thân, giao tế… còn chi phí cho bản thân chỉ chiếm 12%”, đại diện nhóm khảo sát nhấn mạnh.
Cần thêm nhiều chính sách chăm lo lao động nữ
Góp ý cho nhóm khảo sát, nhiều đại biểu cho rằng, cần làm rõ thêm yếu tố tác động của tuổi nghề và quá trình thay đổi công nghệ ngành dệt may sẽ tác động đến đời sống, việc làm, thu nhập của nữ công nhân thế nào. Nhóm khảo sát cần có dự báo cho những năm tới về nguồn hàng, quan hệ lao động, đối xử của người sử dụng lao động với người lao động trong những tình huống đặc biệt như tác động của dịch COVID-19 vừa qua và những năm tới.
Bà Trần Thị Diệu Thúy, Chủ tịch LĐLĐ TPHCM cho hay, đề nghị nhóm khảo sát cần tăng cường thêm đề xuất chính sách ưu tiên dành cho nhóm đối tượng nữ CN, trước mắt thông qua các thỏa ước lao động tập thể của nhóm ngành nghề; các quy định liên tịch của tổ chức Công đoàn và các cơ quan quản lý nhà nước để chăm lo cho nữ CN về suất ăn giữa ca; chính sách hỗ trợ nếu doanh nghiệp không có nhà lưu trú cho CN; chính sách của TPHCM với nhóm lao động nữ thế nào, chẳng hạn như ưu tiên bán, cho thuê nhà ở xã hội với lao động nữ, vì tỉ lệ nữ là mẹ đơn thân theo nhóm khảo sát lên tới 8,1%.
Đồng thời, đề xuất sâu về phương hướng hoạt động của tổ chức Công đoàn trong việc đại diện, chăm lo cho lao động nữ CN ngành may mặc cho những năm tới đây khi có thêm tổ chức đại diện người lao động ở cơ sở.