Sứ mệnh sao Hỏa ExoMars đã được dự kiến dùng một bệ phóng của Nga để phóng tàu vũ trụ Châu Âu đi khoan tìm kiếm các dấu hiệu của sự sống trên sao Hỏa vào cuối năm nay.
Tuy nhiên, Cơ quan Vũ trụ Châu Âu cho hay, chiến sự Ukraina và các lệnh trừng phạt nhằm vào Mátxcơva buộc tổ chức này phải ngừng hợp tác với Nga và tìm cách khác để phóng tàu vũ trụ ExoMars và 4 sứ mệnh khác dùng tên lửa của Nga.
Người đứng đầu cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos, ông Dmitry Rogozin, đã lên tiếng về quyết định này của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu. “Đây là một quyết định vô cùng cay đắng với tất cả những người yêu không gian vũ trụ" - ông viết trên Telegram. Người đứng đầu Roscosmos nói rằng dự án "sẽ mất vài năm" nhưng Nga sẽ "tự mình tiến hành cuộc thám hiểm nghiên cứu này".
Tháng trước, Roscosmos đã đáp trả các lệnh trừng phạt của EU thông qua đình chỉ các vụ phóng tên lửa và rút hơn 100 nhân sự Nga khỏi sân bay vũ trụ của Châu Âu ở Kourou, tại Guiana thuộc Pháp.
Sứ mệnh sao Hỏa ExoMars ban đầu được lên kế hoạch cho năm 2020 nhưng đã bị hoãn lại do đại dịch COVID-19. Sứ mệnh này được ấn định để phóng vào tháng 9 tới từ sân bay vũ trụ Baikonur ở Kazakhstan bằng tên lửa Proton của Nga, sau đó hạ cánh xuống sao Hỏa bằng tàu đổ bộ Kazachok của Nga.
Việc đưa tàu thám hiểm Rosalind Franklin, được đặt theo tên một nhà hóa học người Anh và nhà tiên phong về DNA, lên sao Hỏa bị trì hoãn rất nhiều vì thời gian phóng chỉ diễn ra khoảng 2 năm một lần.
Sau cuộc họp tại Paris ngày 17.3, Tổng giám đốc hội đồng lãnh đạo ESA Josef Aschbacher cho hay, việc phóng trong năm nay không còn thực hiện nữa. Theo ông, hiện không thể thực hiện vụ phóng cho đến ít nhất năm 2026, đồng thời nói thêm rằng "hợp tác với NASA là một phương án" mà ESA sẽ xem xét.
Tất cả các sứ mệnh của ESA sử dụng tên lửa Soyuz của Nga cũng đã bị đình chỉ. Sứ mệnh này gồm 2 vệ tinh cho hệ thống GPS Galileo của Châu Âu, sứ mệnh kính viễn vọng không gian Euclid, vệ tinh quan sát EarthCARE của Châu Âu-Nhật Bản và một vệ tinh quân sự của Pháp.
Trạm Vũ trụ Quốc tế là một trong những biểu tượng vĩ đại nhất của hợp tác thời hậu Chiến tranh Lạnh giữa Nga và phương Tây. Vào cuối tuần qua, ông Rogozin cảnh báo, ISS có thể rơi do các biện pháp trừng phạt Nga bởi phân đoạn của Nga trên ISS rất quan trọng với động cơ và kiểm soát trạng thái của trạm vũ trụ. Tuy nhiên, ông Aschbacher khẳng định, hoạt động của ISS "ổn định và an toàn".
