Đổi mới phương pháp dạy học
Bộ GDĐT vừa ban hành công văn 3175 do Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ ký, hướng dẫn đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá môn Ngữ văn.
Theo Bộ Công văn 3175, việc này nhằm khắc phục tình trạng dạy học nặng nề về thuyết giảng, đọc chép và yêu cầu thuộc lòng theo văn mẫu đối với môn Tiếng Việt cấp tiểu học và môn Ngữ văn cấp trung học.
Cụ thể, Bộ GDĐT yêu cầu tăng cường hơn nữa việc phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong quá trình học tập môn Ngữ văn; dành nhiều thời gian cho các hoạt động thực hành, vận dụng, trình bày, thảo luận để rèn luyện kỹ năng đọc, viết, nói, nghe và cảm thụ thẩm mỹ theo yêu cầu, mức độ với từng lớp học, cấp học.
Bộ GDĐT yêu cầu trong đánh giá kết quả học tập cuối kỳ, cuối năm học, cuối cấp học, tránh dùng lại các văn bản đã học trong sách giáo khoa làm ngữ liệu xây dựng các đề kiểm tra đọc hiểu và viết để đánh giá chính xác năng lực học sinh, khắc phục tình trạng học sinh chỉ học thuộc bài hoặc sao chép nội dung tài liệu có sẵn.
Khi nhận xét, đánh giá các sản phẩm của học sinh, giáo viên cần tôn trọng, khuyến khích cách nghĩ, cách cảm riêng của học sinh trên nguyên tắc không vi phạm những chuẩn mực đạo đức, văn hóa và pháp luật.
Giáo viên than khó
Bộ GDĐT yêu cầu các sở GDĐT, phòng GDĐT chỉ đạo các cơ sở giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên trên địa bàn triển khai thực hiện đầy đủ, nghiêm túc từ năm học 2022-2023.
Trước yêu cầu nói trên, nhiều giáo viên công nhận cần phải đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá môn Ngữ văn, tuy nhiên để đáp ứng yêu cầu như chỉ đạo của Bộ GDĐT là rất khó.
“Lâu nay ai cũng thấy tình trạng của Ngữ văn là đề bài sáo mòn, lặp đi lặp lại, học sinh làm bài theo kiểu trình bày nội dung đã học thuộc lòng, phương pháp dạy học đọc chép vẫn phổ biến, dẫn đến hiện tượng “đoán trúng đề”, “trúng tủ”, học sinh chán học Văn. Tuy nhiên bây giờ đổi mới hoàn toàn như chỉ đạo của Bộ thì vô cùng khó khăn” – thầy Nguyễn Văn Đức, giáo viên môn Ngữ văn ở Hà Tĩnh nói.
Theo giáo viên này, lâu nay giáo viên đã quen thuộc với bài bản là dạy học theo sách giáo khoa, với các nội dung đã được gợi ý, ra đề dựa vào các văn bản đã dạy, ngay cả đề cũng theo mô hình được gợi ý từ cấp trên. “Thói quen này đã ăn sâu bén rễ bao nhiêu năm, tạo nên sức ỳ rất lớn. Ngay cả rất nhiều người dạy cũng đã quen với “phong cách” rập khuôn, sáo mòn nên để đổi mới là chuyện cực kì khó.
“Thực sự nhiều giáo viên rất muốn nhưng chưa quen với sự đổi mới trong phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá. Ví dụ Bộ yêu cầu không ra đề theo các văn bản có trong sách giáo khoa, giáo viên sẽ hết sức vất vả trong việc chọn ngữ liệu để ra đề, rất dễ bị rối và lúng túng” – cô Mai Hương (Nghệ An) chia sẻ.
Theo nhiều giáo viên, đối với học sinh, lâu nay các em đã quen với phương pháp học phụ thuộc vào giáo viên và tài liệu, sách giáo khoa, để các em thay đổi phương pháp, tư duy là chuyện không thể ngày một ngày hai.
“Để học sinh có tư duy độc lập, năng động, sáng tạo, cần được giáo dục, rèn luyện, làm quen từ nhỏ. Để các em lớn tuổi và đã quen thuộc với nề nếp học tập cũ thay đổi là rất khó” – thầy Nguyễn Văn Chiến (Nghệ An) nói.