Theo đánh giá của thầy Phạm Minh Nhật – giáo viên ôn thi môn Ngữ văn tại Hà Nội, đề tham khảo môn Ngữ văn kỳ thi THPT quốc gia 2020 mà Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố không nhiều kiến thức đánh đố.
Đề không có nội dung yêu cầu so sánh, không có chương trình Ngữ văn lớp 11, không vượt ra ngoài nội dung chương trình được điều chỉnh theo hướng tinh giản mà Bộ Giáo dục và Đào tạo mới công bố gần đây.
Dựa trên đề thi minh họa, cũng như nội dung đã được Bộ tinh giản (3 tác phẩm được tinh giản là “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”, “Những đứa con trong gia đình”, “Rừng xà nu”), thầy Nhật khuyên học sinh lớp 12 nên tập trung ôn tập tốt phần Ngữ văn lớp 12 học kỳ I và phần còn lại của học kỳ II.
Cần lưu ý những tác phẩm trọng tâm như: “Tuyên ngôn độc lập”, “Đất nước”, “Chiếc thuyền ngoài xa”, “Vợ chồng A Phủ”, “Người lái đò Sông Đà”, “Vợ nhặt”, “Tây Tiến”, “Việt Bắc”, “Sóng”, “Sông Hương”. Trong đó “Đất nước”, Người lái đò Sông Đà”, “Chiếc thuyền ngoài xa”, “Vợ nhặt” cần đặc biệt học kỹ trong năm nay.
Con theo cô Trịnh Thu Tuyết - giáo viên Ngữ văn, Hệ thống Giáo dục HOCMAI, đề minh họa cho Kỳ thi THPT quốc gia năm 2020 môn Ngữ văn nhìn chung không có thay đổi so với đề thi THPT quốc gia các năm trước.
Cấu trúc đề vẫn gồm hai phần, đó là phần Đọc hiểu (3 điểm) và Làm văn (7 điểm). Trong đó, câu hỏi Đọc hiểu gồm ngữ liệu nằm ngoài sách giáo khoa cùng 4 câu hỏi đọc hiểu theo các mức độ: Nhận biết/ thông hiểu/ vận dụng và vận dụng cao. Đó là những dạng câu hỏi quen thuộc với học trò từ nhiều năm nay.
Trong phần Làm văn, câu Nghị luận xã hội (2 điểm) với yêu cầu viết một đoạn văn khoảng 200 chữ, nội dung nghị luận là vấn đề có quan hệ hữu cơ với nội dung trong ngữ liệu đọc hiểu – đó cũng là kiểu dạng câu hỏi từ năm 2016.
Còn câu nghị luận văn học yêu cầu nêu “Cảm nhận của anh/chị về nhân vật Mị tromg đêm mùa xuân ở Hồng Ngài ( Vợ chồng A Phủ - Tô Hoài)”.
Đây là phần kiến thức trong chương trình học kì 2 lớp 12, không ra ngoài nội dung tinh giản của Bộ GDĐT. Ngoài ra, đây là đơn vị kiến thức nhỏ, phù hợp với dung lượng bài văn 5 điểm trong thời lượng đề thi 120 phút.
Cô Trịnh Thu Tuyết cho rằng, nếu đề thi Ngữ văn trong kì thi THPT quốc gia năm 2020 bám sát mô hình đề minh họa, học trò sẽ rất thuận lợi về tâm thế cũng như kiến thức, kĩ năng đã được ôn luyện.
Tuy nhiên, giáo viên này cũng có góp ý với ban ra đề về việc diễn đạt chặt chẽ hơn các câu lệnh, tránh gây hoang mang cho học trò. Ví dụ câu Nghị luận xã hội trong đề thi minh họa, khi yêu cầu: “Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về những hành động nhỏ làm nên người anh hùng giữa đời thường”, học sinh sẽ băn khoăn trong quá trình triển khai hệ thống ý nghị luận. Vì đây thực chất là yêu cầu nghị luận cho một bài văn, không phải cho đoạn văn.
Theo cô Tuyết, nếu đề bài xác định rõ là “… trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý nghĩa/ hiệu ứng/ tầm quan trọng/ những hành động nhỏ làm nên người anh hùng giữa đời thường”… thì học trò sẽ yên tâm và dễ dàng hơn trong việc xác định yêu cầu của đề bài.
