Nền thanh khoản thấp thể hiện rõ nhất qua mức thanh khoản bình quân phiên trên sàn HSX. Tuần giao dịch từ ngày 5-9.9 thanh khoản bình quân phiên đạt khoảng 15.300 tỉ đồng, trong khi tuần giao dịch từ ngày 12-16.9 thanh khoản bình quân phiên đạt khoảng 12.930 tỉ đồng, giảm tới 15,5%.
Tuy nhiên, trong tổng 5 phiên của tuần, vẫn có từ 1-2 phiên thanh khoản tăng mạnh hơn các phiên còn lại, dao động từ mức trên 14.350 tỉ đồng đến hơn 15.510 tỉ đồng.
Cụ thể, phiên ngày 12.9 thanh khoản trên sàn HSX đạt thấp chỉ hơn 10.740 tỉ đồng, phiên ngày 13.9 tăng lên hơn 12.740 tỉ đồng, đến phiên giữa tuần ngày 14.9 thanh khoản tăng tiếp lên mức hơn 14.350 tỉ đồng. Nhưng sau đó, thanh khoản phiên ngày 15.9 lại giảm mạnh xuống mức chỉ còn hơn 11.290 tỉ đồng, và phiên kết tuần ngày 16.9 thanh khoản tăng trở lại hơn 15.510 tỉ đồng.
Trên nền thanh khoản như thế nhưng lại biến động thiếu ổn định, cho thấy dòng tiền không những không đủ mạnh mà còn không đều, tâm lý thị trường nhiều bất an đã ảnh hưởng tới giao dịch.
Ở 2 phiên thanh khoản thấp nhất (12.9) và thấp nhì (15.9), chính là những phiên chỉ số VN-Index tăng điểm. Tăng điểm với thanh khoản thấp như thế được xem là “tăng điểm trong nghi ngờ”, nhà đầu tư chưa tin vào nhịp hồi phục đủ dài hoặc chí ít là đủ để có thể lướt sóng T+2. Chính vì thế, họ thận trọng, giao dịch cầm chừng hoặc đứng ngoài.
Ở 3 phiên có thanh khoản cao hơn vào các ngày 13, 14 và 16.9, rơi vào các phiên chỉ số VN-Index giảm điểm. Và thực tế là, thị trường dần giảm điểm mạnh hơn về sau lần lượt theo các ngày trên, và thanh khoản phiên lại càng cao hơn. Điều này cho thấy, nhà đầu tư thận trọng, còn đứng ngoài do đó dòng tiền chưa vào thị trường nhiều, song lại sẵn sàng tăng lực cầu ở mức giá thấp.
Chính vì thế, sự gia tăng thanh khoản trong trường hợp này chỉ mang tính cơ hội bắt đáy để lướt sóng trong vài phiên trở lại hay trong bối cảnh vòng xoay giao dịch cổ phiếu trên thị trường chứng khoán đã nhanh hơn trước, chứ không phản ánh dòng tiền gia tăng và tham gia thị trường ở mức cao một cách bền vững.
Ông Anh Khoa, một chuyên viên thuộc Công ty chứng khoán SSI đánh giá rằng, ngay cả thanh khoản cao nhất tuần của phiên ngày 16.9 với hơn 15.510 tỉ đồng trên sàn HSX trong bối cảnh diễn ra sự kiện 2 quỹ ETF cơ cấu danh mục, thì mức thanh khoản này vẫn là khá thấp, cho thấy dòng tiền lớn chưa mặn mà với việc tham gia thị trường.
Do đó, cần phải nhận thức rõ được bản chất các phiên thanh khoản tăng vượt trội hẳn, không chỉ trong tuần giao dịch vừa kết thúc mà cả những phiên tới, có thể chỉ là những dòng tiền nhỏ tranh thủ bắt đáy, chứ chưa phải là dòng tiền quay trở lại tham gia mạnh mẽ thị trường hỗ trợ cho nhịp hồi phục hay đà tăng.
Song không ít dự báo cuối ngày và khuyến nghị nhìn vào tín hiệu chệch chuẩn từ mức thanh khoản tăng bất ngờ trong các phiên giảm điểm mạnh để đưa ra nhận định vội vàng, hoặc nhận định và khuyến nghị cho có.