Cần thời gian để chứng kiến sự chuyển mình
TS Hồ Quốc Tuấn - Giảng viên cao cấp trường Đại học Bristol cho biết: "Có một sự kỳ vọng rằng khi kinh tế Trung Quốc mở cửa trở lại thì vật liệu xây dựng hoặc kim loại liên quan sẽ tăng giá. Nhưng nên lưu ý là hàng tồn kho cao, như vậy thì Trung Quốc mở cửa không giúp nhu cầu tăng lên ngay lập tức mà sẽ mất một khoảng thời gian. Họ sẽ phải giải quyết hàng tồn kho rồi mới đặt đơn hàng mới. Việc một số người kỳ vọng tác động tích cực sẽ diễn ra trong vòng 1-2 tháng ngay sau khi Trung Quốc mở cửa là quá sớm. Nếu kỳ vọng 6 tháng trở đi có thể sẽ rõ hơn".
Mức độ khôi phục các hoạt động sản xuất, cung hàng của các nguyên vật liệu vẫn là một ẩn số bởi cần xem tốc độ kinh tế Trung Quốc mở cửa như thế nào và chính sách của Chính phủ Trung Quốc ra sao.
Về tác động tới thị trường chứng khoán, TS Hồ Quốc Tuấn cho biết thị trường quốc tế đã phản ánh sẵn một phần lớn kỳ vọng mở cửa kinh tế của Trung Quốc. Về vĩ mô, Ngân hàng JPMorgan dự báo chung cho khu vực ASEAN vướng phải khó khăn nhất định của suy thoái toàn cầu trong hai quý đầu năm 2023.
Ông Tuấn nêu quan điểm: "Họ hình dung câu chuyện của thị trường chứng khoán ASEAN là một cú nhảy bungee. Tức là thị trường sẽ giảm rất sâu và sau đó bật lên rất mạnh.
Nhưng nhìn về Việt Nam lại khác. Việt Nam nhiều tháng qua bị ảnh hưởng không phải vì Trung Quốc mở cửa kinh tế hay vấn đề chung của thế giới mà do ảnh hưởng bởi chính sách tới thị trường bất động sản và thanh khoản chung. Hiện nay, những yếu tố đó trong tháng cuối năm đang giãn ra và sẽ tạo động lực trong ngắn hạn cho thị trường. Nhưng nếu nhìn 3 - 6 tháng sắp tới, sự bất định về chính sách vẫn ở đó và còn trong quá trình tháo gỡ".
Nhóm ngành nào sẽ hưởng lợi?
Chứng khoán VNDirect nhận định, các ngành sẽ hưởng lợi từ lộ trình mở cửa kinh tế Trung Quốc bao gồm hàng không, thủy sản, ximăng, caosu, thép, dệt may, bán lẻ và gạo. Ngược lại, ngành phân bón sẽ chịu tác động tiêu cực.
Về ngành hàng không, VNDirect kỳ vọng tần suất các chuyến bay quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc sẽ phục hồi trong thời gian tới. Theo đó, ước tính lượng khách quốc tế đi/đến của thị trường Trung Quốc sẽ hồi phục về mức 20%, 40%, 60%, 80% so với trước đại dịch trong quý 1, quý 2, quý 3 và quý 4 của năm 2023. Do đó, thời điểm lượng khách quốc tế Trung Quốc phục hồi mạnh sẽ rơi vào thời điểm quý 2 và quý 3 của năm 2023.
Lượng khách quốc tế của thị trường Trung Quốc chiếm 35% tổng lượng khách quốc tế của Việt Nam trước dịc, vì vậy, việc Trung Quốc mở cửa sẽ hỗ trợ mạnh cho triển vọng hồi phục của hàng không quốc tế Việt Nam.
Trung Quốc còn là trụ cột cho ngành xuất khẩu cá tra Việt Nam. VNDirect cho rằng việc Trung Quốc mở cửa sẽ là một trong những động lực lớn nhất hỗ trợ cho tăng trưởng sản lượng xuất khẩu của các doanh nghiệp trong năm 2023 của ngành này. Một số cổ phiếu của doanh nghiệp có thị phần lớn ở thị trường này có thể kể ra như ANV, IDI, VHC.
Ở chiều ngược lại, Trung Quốc là quốc gia xuất khẩu phân bón lớn thứ 2 thế giới khi chiếm khoảng 13% tổng giá trị xuất khẩu toàn cầu. Do đó, việc nước này mở cửa trở lại sẽ cung cấp một lượng cung lớn ra thị trường. Từ đó sẽ làm giá phân bón tiếp tục xu hướng giảm. Hơn nữa, xu hướng giảm này sẽ gia tăng do Nga (nước xuất khẩu lớn nhất với tỉ trọng khoảng 15% tổng giá trị xuất khẩu toàn cầu) sẽ mở kim ngạch xuất khẩu từ đầu năm 2023. Các doanh nghiệp sản xuất phân bón sẽ chịu tác động tiêu cực từ việc giá bán giảm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu.
