Áp lực
"Chúng tôi có áp lực về mục tiêu ở SEA Games", huấn luyện viên Philippe Troussier nói ngay khi ra khỏi sân bay Phnom Penh, Campuchia. Ông và các học trò ở đội U22 Việt Nam phải vô địch SEA Games 32, phải bảo vệ tấm Huy chương Vàng mà các đàn anh đã giành được ở 2 kì Đại hội thể thao gần nhất.
Trong lịch sử SEA Games, chỉ có 2 đội từng có ít nhất 3 kì SEA Games liên tiếp vô địch là Myanmar ở giai đoạn trước năm 1975 (4 lần liên tiếp) và Thái Lan (3 lần, trong đó có giai đoạn 8 lần vô địch liên tiếp từ 1993 đến 2007).
Trước Việt Nam, Malaysia từng có 2 lần vô địch 2 SEA Games liên tiếp. Nếu tính từ thời điểm môn bóng đá tại Đại hội thể thao Đông Nam Á dành cho lứa tuổi dưới 23, Thái Lan là đội duy nhất có ít nhất 3 kì liên tiếp vô địch (từ 2001 đến 2007 và 2013 đến 2017).
Và cũng trong lịch sử SEA Games, bóng đá Việt Nam có 2 lần vô địch (không tính thời điểm dự giải với tư cách là đội tuyển miền Nam Việt Nam trước năm 1975. 2 chức vô địch đó đều ở giai đoạn giải đấu dành cho cầu thủ trẻ, nghĩa là, đội tuyển quốc gia Việt Nam chưa từng giành Huy chương Vàng SEA Games (chỉ 2 lần là á quân).
Đưa ra những thống kê này để thấy rằng, nhiệm vụ của U22 Việt Nam lúc này khó thế nào và áp lực với Troussier lớn ra sao.
Áp lực “kép”
Nhưng huấn luyện viên người Pháp cũng hiểu rằng, vấn đề không chỉ là vô địch. "Chúng tôi có áp lực phải chơi thứ bóng đá tốt nhất của mình. U22 Việt Nam có áp lực phải chơi thứ bóng đá đẹp", vẫn là nhà cầm quân người Pháp nói từ Phnom Penh.
Áp lực đó huấn luyện viên sinh năm 1955 biết ngay từ khi nhận lời dẫn dắt đội tuyển quốc gia và đội U23 Việt Nam. Không chỉ là chuyện số lượng (đảm nhận công việc ở 2 đội) mà là cả chất lượng (chơi bóng đá tấn công, đẹp mắt) trong tham vọng xa thật xa là giành vé dự World Cup.
Giữa các giai đoạn phát triển, giữa các kỷ nguyên, người ta luôn có sự so sánh. Tuy nhiên, nói cho cùng, sự so sánh luôn mang tính tương đối. Thế nên, tính tiếp nối mới là vấn đề cốt lõi. Và Troussier phải tiếp nối những gì người tiền nhiệm Park Hang-seo để lại.
Kỷ nguyên của Park Hang-seo được đánh giá là thành công, khi giúp bóng đá trẻ Việt Nam gây ấn tượng mạnh từ đấu trường khu vực đến châu lục, giúp đội tuyển quốc gia lần đầu tiên lọt vào đến giai đoạn thứ ba của vòng loại World Cup. Cùng từ cột mốc “giai đoạn 3” đó, bóng đá Việt Nam bắt đầu dám mơ về tấm vé đến với sân chơi lớn nhất thế giới.
Huấn luyện viên Park Hang-seo, khi quyết định dừng lại chuyến hành trình với bóng đá Việt Nam, nói rằng, ông chưa đủ năng lực để đưa bóng đá Việt Nam đến World Cup. Bóng đá Việt Nam cần một người khác. Troussier đã đến...
Trong sự tiếp nối, bên cạnh yếu tố đương nhiên để đánh giá việc có thành công hay không là thành tích, còn có khía cạnh khác phải được nâng tầm. Troussier đến cùng những lời hứa về thứ bóng đá chủ động, đẹp mắt. Nghĩa là, dựa trên những gì người ta vẫn nói về bóng đá Việt Nam, huấn luyện viên 68 tuổi sẽ phải đảm bảo “tiêu chuẩn kép” là vừa có thành tích, vừa phải chơi thứ bóng đá đẹp...
Trước World Cup là SEA Games...
Troussier đã có một sự nghiệp thành công. Có thể không phải là bảng thành tích đồ sộ mà là những trải nghiệm ông đã đi qua, từ châu Âu tới châu Phi rồi châu Á. Đặc biệt, ông là một trong số ít huấn luyện viên có 2 kì World Cup với 2 đội tuyển khác nhau - mà không phải là đội tuyển quá mạnh (Nam Phi, Nhật Bản).
Liệu ông có thể có lần thứ ba hay không? Cùng với Việt Nam? Dĩ nhiên, người hâm mộ Việt Nam mong chờ, hi vọng, kì vọng, khát khao, háo hức với viễn cảnh đó. Tuy nhiên, để đi đến được viễn cảnh tươi đẹp đó, Troussier vẫn phải đi bước đi đầu tiên. Từ SEA Games...
Một huấn luyện viên đẳng cấp World Cup, cũng từng chinh chiến ở đấu trường lớn nhất tại châu Á (Asian Cup) và các giải đấu khác nhau nhưng chưa hề có kinh nghiệm tại SEA Games. Nghe có vẻ trớ trêu nhưng đó là sự thực. Câu hỏi đặt ra là, đẳng cấp World Cup có đồng nghĩa với việc đương nhiên thành công tại SEA Games?
Sẽ không có chuyện đó! Hay nói đúng hơn,
Troussier có thể là “huấn luyện viên World Cup” nhưng những gì ông làm được chỉ giới hạn ở bên ngoài vạch vôi. Các cầu thủ mới là những người quyết định trong sân cỏ. Troussier truyền đạt cho họ ý tưởng, kế hoạch, mong muốn, nhưng SEA Games là câu chuyện gì đó khác.
Bóng đá trẻ có nhiều yếu tố bất ngờ, không giống cấp đội tuyển, nơi các cầu thủ phần lớn đã trưởng thành, chín chắn, dày dạn kinh nghiệm. Với SEA Games lần này, Troussier còn gặp nhiều khó khăn, bất lợi hơn so với Park Hang-seo, trên nhiều khía cạnh.
Từ nhân sự, đó là dàn cầu thủ với những đánh giá không có chất lượng đồng đều như lứa Quang Hải, Công Phượng, Xuân Trường, Tuấn Anh... là không được đăng kí cầu thủ trên 23 tuổi - những người đã giữ vai trò quan trọng trong 2 lần vô địch gần đây; là yếu tố kinh nghiệm còn rất thiếu trong đội hình Troussier có trong tay.
Đến chuyện chuyên môn là 5 thất bại liên tiếp kể từ khi Troussier dẫn dắt (3 tại giải Doha Cup, 2 trận giao hữu trước SEA Games), có thể gây áp lực phần nào lên tinh thần các cầu thủ khi truyền thông và giới chuyên môn nhìn nhận với cảm giác bi quan... Hơn thế nữa, đó là sức mạnh của các đối thủ trong bảng, là áp lực phải đá xa nhà.
Nhưng ở đâu đó, vẫn có hi vọng. Hi vọng vào kinh nghiệm huấn luyện của Troussier sẽ tạo ra những chuyển biến trong từng trận đấu, qua mỗi trận đấu. Bản thân huấn luyện viên người Pháp cũng nói rằng, ông hi vọng “những áp lực sẽ giúp các cầu thủ chơi với tinh thần cao nhất”.
"Khởi đầu của đội rất đặc biệt và chúng tôi rất vui khi được ở đây. Đây là lần đầu tiên tôi đến Campuchia và chúng tôi có tham vọng lớn là chơi thứ bóng đá tốt nhất. U22 Việt Nam tất nhiên cố gắng giành chức vô địch. Chúng tôi phải chiến đấu với 3 - 4 đội khác. Chúng tôi sẵn sàng và đang tập trung cao độ" - ông Troussier nhấn mạnh.
Troussier đã khẳng định như vậy, việc của người hâm mộ lúc này là ủng hộ, cổ vũ và chờ tin vui. Mà kể cả không phải tin vui báo về, đó vẫn là một bước đi quan trọng cho tham vọng World Cup...
