Nền nhiệt cao hơn trung bình
Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Huy - nhà nghiên cứu về biến đổi khí hậu và cảnh báo thiên tai - đã đưa ra nhận định xu thế thời tiết năm 2024.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Huy, năm nay sẽ có sự chuyển pha liên tục của các hình thái thời tiết. El Nino sẽ kết thúc vào tháng 4 và chuyển sang giai đoạn trung tính trong khoảng các tháng 5, 6. Sau đó, có sự chuyển pha đột ngột sang La Nina từ khoảng tháng 7 và kéo dài đến hết năm.
"Chính vì vậy, thời tiết sẽ có nhiều biến động và nhiều hình thái thời tiết cực đoan như nắng nóng, mưa dông, lũ lụt và bão nhiều" - Tiến sĩ Ngọc Huy đánh giá xu thế.
Về nhiệt độ, miền Bắc và miền Trung khả năng vẫn còn không khí lạnh. Miền Nam duy trì nắng nóng.
Sang tháng 4, nền nhiệt tăng đột ngột và duy trì đến hết tháng 7. Nhiệt độ trung bình các tháng ở hầu hết các vùng của Việt Nam sẽ có mức cao hơn từ 0,75 đến 1,5 độ C so với trung bình nhiều năm trước. Riêng các tháng 5 và tháng 6 sẽ có mức nhiệt cao nhất và không loại trừ khả năng ghi nhận kỷ lục nhiệt độ.
Về xu thế mưa, giai đoạn từ cuối tháng 2 đến hết tháng 4 sẽ ít mưa ở phía Tây Bắc.
"Đây là vùng có nhiều hồ thuỷ điện lớn và nhỏ và cung cấp lượng điện lớn cho miền Bắc. Do ít mưa trong các tháng 2 đến tháng 5 ở phía Tây Bắc sẽ có thể làm giảm nguồn cấp nước cho các nhà máy thuỷ điện và khiến công tác điều độ điện gặp khó khăn trong giai đoạn đầu mùa hè" - Tiến sĩ Huy khuyến cáo.
Sau đó, sang tháng 6 sẽ bắt đầu có mưa lớn ở các tỉnh miền núi phía bắc. Các cơn mưa rào cục bộ và mưa các đợt ngắn từ 1 - 2 ngày có thể kéo dài tới hết tháng 9 ở miền núi phía Bắc. Lượng mưa trong các tháng này ở phía bắc có thể cao hơn 10 - 15% so với trung bình nhiều năm và có các cơn mưa lớn cục bộ gây ngập lụt và lũ quét ở phía Bắc.
Khu vực Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long sẽ có mưa đều hơn vào giai đoạn tháng 7 và tháng 8.
Khu vực Bắc Trung Bộ có thể đón một đợt hạn ngắn từ tháng 6 đến tháng 7 sau đó mưa nhiều từ tháng 8. Mưa sẽ nhiều hơn trung bình chung nhiều năm (từ 10 - 20%) vào các tháng 10 và tháng 11. Đề phòng có lụt lớn do nhiễu động gió đông và hoàn lưu bão, áp thấp nhiệt đới.
Khả năng nhiều bão hơn năm 2023
Nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Huy cũng đã đưa ra nhận định xu thế bão. Theo đó, số lượng các cơn bão năm nay khả năng sẽ nhiều hơn năm 2023.
"Năm 2023 là một năm may mắn không có cơn bão nào đi vào đất liền của Việt Nam. Rất khó để xác định cụ thể có bao nhiêu cơn bão vào Việt Nam vào năm 2024. Nếu tính theo quy luật chuyển pha đột ngột từ El Nino sang La Nina thì số lượng các cơn bão vào Biển Đông của Việt Nam có thể nhiều hơn 10 cơn bão" - Tiến sĩ Huy phân tích.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Huy cũng nhấn mạnh, những nhận định trên là dựa vào phân tích quy luật chuyển pha ENSO kết hợp phân tích các mô hình dự báo khí tượng. Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy rằng, biến đổi khí hậu đang chi phối các hình thái thời tiết thay vì các pha của ENSO.
"Chính vì vậy, những diễn biến bất thường của thời tiết có thể xảy ra không theo quy luật bất kể đó là pha nào" - nhà nghiên cứu này cho hay.
