Như Báo Lao Động đã phản ánh qua bài "Người dân thấp thỏm lo sợ bên mỏ chì kẽm Núi Dùm", người dân tổ 1, phường Nông Tiến (TP.Tuyên Quang) đang trong tình trạng bất an trước hoạt động khai thác chì kẽm của Công ty CP Đầu tư XNK Tây Đô (Công ty Tây Đô).
Những tiếng nổ chát chúa từ trong lòng núi Dùm có thể nghe thấy từ cách đó nhiều km. Nhà cửa, vật dụng của những hộ dân sát mỏ thì rung chuyển sau mỗi lần Công ty Tây Đô nổ mìn khai thác quặng.
Một số hộ dân sống dưới chân bãi đổ quặng thải lo lắng trước tình trạng sạt lở khi những tảng đá nặng cả tấn có thể vượt qua hàng rào thép mỏng manh lăn vào nhà bất kỳ lúc nào.
Theo tài liệu có được, đầu năm 2015, Công ty Tây Đô đăng ký với UBND tỉnh Tuyên Quang đầu tư xây dựng nhà máy luyện chì kẽm công suất 15.000 - 20.000 tấn/năm tại tại KCN Long Bình An (xã Đội Cấn, TP.Tuyên Quang).
Tiếp đó, ngày 1.7.2015 UBND tỉnh Tuyên Quang có văn bản 1821/UBND-CN báo cáo và đề nghị Thường trực Tỉnh ủy đồng ý chủ trương để Công ty Tây Đô thực hiện dự án với tổng mức đầu tư 625 tỉ đồng trên diện tích 6,66 ha, tạo việc làm cho 1.000 người, đóng ngân sách địa phương 54 tỉ đồng/năm. Dự kiến, giữa quý II.2017 nhà máy sẽ đi vào hoạt động.
Trong giấy chứng nhận đầu tư của UBND tỉnh Tuyên Quang cấp cho Công ty Tây Đô ngày 3.7.2013 cũng nêu rất rõ mục tiêu của Dự án là khai thác và tuyển quặng chì kẽm để cung cấp nguyên liệu cho nhà máy luyện chì kẽm tại tỉnh Tuyên Quang.
Thế nhưng hơn 5 năm trôi qua, nhà máy luyện chì kẽm của Công ty Tây Đô cam kết xây dựng vẫn bặt vô âm tín. Vị trí dự kiến xây dựng nhà máy luyện chì kẽm của Công ty Tây Đô trong KCN Long Bình An vẫn chỉ là một quả đồi trơ trọi. Không hề thấy có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy dự án đang được triển khai.
Theo một bảo vệ tại đây, trong năm 2021 có thấy làm lễ động thổ nhưng sau đó thì không thấy làm gì nữa, hiện tại công ty chỉ cắt cử người trông coi bãi thải.
Nhà máy tinh luyện chưa có nên hàng trăm nghìn tấn quặng thô từ Núi Dùm vẫn đang được đưa ra khỏi tỉnh Tuyên Quang. Viễn cảnh về một nhà luyện chì kẽm hiện đại, tạo công ăn việc làm cho cả nghìn con người cùng hàng chục tỉ đồng đóng góp vào ngân sách địa phương vẫn chỉ đang trên giấy.
Theo Sở KHĐT tỉnh Tuyên Quang, hiện tại Công ty Tây Đô đang làm các thủ tục đầu tư nhà máy luyện chì kẽm và dự án này nằm trong Khu công nghiệp nên thuộc quản lý của Ban Quản lý các KCN tỉnh Tuyên Quang.
Chiều ngày 16.3, PV đã trực tiếp liên hệ với ông Trần Đức Thuận - Trưởng Ban Quản lý các KCN tỉnh Tuyên Quang, tuy nhiên khi PV đề nghị cung cấp thông tin và tiến độ của dự án nhà máy luyện chì kẽm của Công ty Tây Đô thì ông Thuận nói không có ở cơ quan rồi vội vàng tắt máy.
Công ty CP Đầu tư XNK Tây Đô được Bộ TNMT cấp phép khai thác chì kẽm bằng phương pháp hầm lò tại mỏ Nông Tiến - Núi Dùm (TP.Tuyên Quang) theo giấy phép số 380/GP-BTNMT ngày 12.2.2015 với thời hạn 30 năm.
Diện tích khai thác 134,9 ha, trữ lượng hơn 1 triệu tấn. Sản lượng khái thác trung bình gần 40.000 tấn/năm.
Mỗi năm tỉnh Tuyên Quang thu được gần 1,3 tỉ đồng tiền cấp quyền khai thác khoáng sản từ Công ty Tây Đô.
