Kết quả điều tra vụ gian lận điểm thi kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 tại Sơn La vừa được công bố ngay lập tức gây sốc dư luận.
8 bị can, hầu hết là trong ngành giáo dục Sơn La đã khai nhận hành vi sửa điểm bài thi trắc nghiệm cho 44 thí sinh và sửa điểm bài thi tự luận (môn ngữ văn) cho một số thí sinh khác.
Về "chi phí" để giúp rút bài sửa nâng điểm, có bị can khai để rút bài sửa nâng điểm 3 môn đạt đến mức tổng điểm yêu cầu trong tổ hợp xét tuyển đại học, trung bình mỗi trường hợp "giá" là 1 tỉ đồng. Và một số bị can đã tự nguyện “khắc phục hậu quả” bằng cách nộp lại số tiền thu lợi bất chính.
Cũng theo kết quả điều tra, bị can Trần Xuân Yến - Phó Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Sơn La: Ngày 28.6.2018, Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Sơn La Hoàng Tiến Đức đã gọi ông Yến đến phòng làm việc đưa cho hai tờ giấy ghi thông tin cá nhân của 8 thí sinh nhờ nâng điểm kèm theo "đặt hàng".
Có vẻ, kết quả điều tra, dù mới chỉ là giai đoạn 1 của vụ án đang trả lời cho dư luận câu hỏi logic của vụ chạy điểm này. Rằng rõ ràng có dấu hiệu của hành vi đưa nhận hối lộ. Kết quả điều tra cũng giúp người dân, đặc biệt là các thí sinh đã trượt oan- nhận chân về những lời kêu oan kiểu “không biết gì”, “không có tác động gì” (đến việc sửa điểm), thậm chí oan kiểu có kẻ “gắp điểm bỏ tay người”.
Nhưng bản danh sách các thí sinh được “đặt hàng” nâng điểm, và số tiền bình quân 1 tỉ đồng mỗi trường hợp chạy điểm đang đặt ra một vấn đề khác: Những người “đặt hàng” là ai? Và việc chi cả tỉ đồng để “đặt hàng”, sửa điểm đã cấu thành tội đưa hối lộ?
Vụ việc ở Sơn La cũng cho thấy không loại trừ khả năng những vụ "nâng điểm" ở các địa phương khác cũng đều là "mua điểm".
Và vì thế, “giai đoạn 2” của vụ án, cũng như việc điều tra gian lận ở những địa phương chưa được công bố, có lẽ, nên giao cho Cơ quan An ninh điều tra- Bộ Công an, hơn là để địa phương tiếp tục làm.
Bởi vấn đề không phải ở trình độ mà là ở sự khách quan cần thiết.
Có một chi tiết thế này, khi Người đưa tin hỏi về lời khai “đặt hàng” 8 thí sinh Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo Sơn La đáp rằng: “Bố láo, bố lếu, làm gì có chuyện đấy”.
Hãy để Bộ Công an tiếp tục điều tra vụ án, để hoặc chứng minh sự “bố láo bố lếu”, hoặc trả lại trong sạch cho ông Giám đốc Sở, cho các vị phụ huynh đang kêu bị kẻ nào đó “gắp điểm bỏ tay người”.
