Cuối năm 2014, người dân xã Hoà Bắc, huyện Hoà Vang, Đà Nẵng đã tháo dỡ nhà cửa, ruộng vườn, bàn giao mặt bằng để làm dự án cao tốc La Sơn - Tuý Loan, với niềm tin là sau 6 tháng sẽ có nhà tái định cư.
Tới 2017, một tờ báo phát hiện 50 hộ dân thôn Phò Nam, xã Hoà Bắc vẫn đang phải ở nhà tạm, thậm chí dựng lều chờ tái định cư. Ngay cả số tiền hỗ trợ thuê nhà chờ tái định cư 3 triệu đồng/tháng cũng đã bị cắt sau 6 tháng. Lý do: cán bộ nói vì họ đã có nhà tạm, không còn phải thuê.
Tờ báo dẫn lời một hộ dân cho biết: Gia đình phải lợp tôn để ở. Trời nắng thì nóng như rang, mưa xuống thì bùn tràn cả vào nhà. Trụ lại không chịu nổi mà đi cũng không xong..., chúng tôi cũng không có đất để canh tác. Nông dân mà không có đất sản xuất thì lấy gì ăn, chẳng lẽ vào phá rừng?”.
Đến kỳ họp Hội đồng nhân dân TP Đà Nẵng những ngày cuối năm nay, vấn đề tái định cư cho 50 hộ dân này lại được đưa ra chất vấn.
Cam kết 6 tháng sẽ được tái định cư, bây giờ, đã thành 8 năm, vẫn chưa thấy đâu.
Tại Hội nghị Ban chỉ đạo Trung ương tổng kết thực hiện Nghị quyết số 19 về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nêu ra một vấn đề có tính nguyên tắc. Rằng: Việc thu hồi đất, bồi thường, tái định cư phải bảo đảm cuộc sống người dân phải tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ.
Quan điểm này của Thủ tướng đã được đưa vào tờ trình của Chính phủ trước Quốc hội kỳ họp thứ 4 để trở thành một nguyên tắc trong thu hồi đất. “Có chỗ ở, thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”.
Một nguyên tắc, phải nói là rất tiến bộ, đảm bảo công bằng cho người dân mất đất. Và cũng là một chìa khoá để tháo gỡ khiếu kiện đất đai vẫn luôn nhức nhối, nóng bỏng.
Nhưng có lẽ, tư tưởng này, nguyên tắc này cần phải áp dụng ngay nhất là đối với trường hợp như 50 hộ dân ở Đà Nẵng.
Chứ đã 8 năm rồi, và giờ họ cũng không biết phải chờ đến bao giờ.
Có một chi tiết cần phải mở ngoặc: Trước chất vấn cụ thể, về một vấn đề dân sinh cấp bách như thế mà đại diện chính quyền Đà Nẵng lại: hẹn trả lời sau kỳ họp, với lý do “hết thời gian”.
Vài phút của chính quyền, không lẽ, quý báu hơn sự chờ đợi khốn khổ của dân trong suốt 8 năm qua?