Trắng đêm xếp hàng để mong tìm được suất vào lớp 1 cho con là một hình ảnh quá bất thường.
Bất thường là bởi việc được học tập của trẻ em, học ở trường công, là quyền mà nhà nước phải đảm bảo và thực hiện. Quyền này cũng được quy định thành văn bản pháp luật. Thế nhưng hết bốc thăm để được vào trường mầm non gần nhà, thì đến thực trạng xếp hàng trắng đêm để giành suất vào lớp 1. Dù lý giải là do thiếu trường công, thiếu trường chất lượng cao hay gì nữa, thì cũng khó chấp nhận tình cảnh này giữa thủ đô.
Rất tiếc, đây không phải là trường hợp cá biệt. Cũng không phải là lần đầu tiên xảy ra ở Hà Nội. Hình ảnh này cũng tương tự cảnh học sinh trung học cơ sở ngập chìm trong lịch học thêm, để cuối năm học "chen lấn", tìm một suất vào lớp 10 trường công.
Sở dĩ phải "chen lấn", chạy đua căng thẳng, thi cử đầy áp lực là vì hiện nay số trường công cấp THPT ở Hà Nội, TP.HCM và nhiều đô thị khác chỉ đáp ứng hơn 50% nhu cầu. Nhiều khu vực quận nội đô, tỉ lệ này càng thấp hơn.
Thiếu trường công để đảm bảo quyền được học của trẻ em là trách nhiệm thuộc về chính quyền địa phương. Trách nhiệm đó có thể là trực tiếp từ việc không bố trí đất xây trường, không có kế hoạch để bố trí vốn, nhân sự... để phát triển hệ thống giáo dục cơ sở kịp thời. Nhưng trách nhiệm đó có thể gián tiếp từ việc quy hoạch, quản lý đô thị, dẫn đến tăng dân số cơ học, đột biến, làm quá tải dịch vụ xã hội.
Thời điểm này, người dân Đà Nẵng cũng bất ngờ trước tin UBND thành phố ký quyết định, cho phép chuyển đổi hàng ngàn condotel ở 4 tòa tháp của dự án Đà Nẵng Times Square thành căn hộ chung cư.
Dự án này khởi công từ năm 2017, được giới thiệu là một siêu dự án condotel đẳng cấp quốc tế ngay mặt biển Mỹ Khê - "trái tim" du lịch của Đà Nẵng. Có nghĩa là hàng ngàn căn hộ du lịch này chỉ là nơi du khách trú chân, nghỉ dưỡng, tham quan, mua sắm. Điều này cũng phù hợp với một nơi đông đúc, là "đất vàng" du lịch.
Tuy vậy, do khó khăn chung của thị trường bất động sản và các vấn đề pháp lý về condotel, chủ đầu tư đã xin chuyển mục đích sử dụng đất đối với 3.988m2 đất thương mại dịch vụ của 4 lô đất trên, sang sử dụng vào mục đích đất ở đô thị. Condotel sẽ thành căn hộ chung cư...
Chưa kể đến những mặt trái, những bất cập về công năng sử dụng, sự phức tạp quản lý chung cư trong những cao ốc 30-50 tầng, thất thu ngân sách, làm giảm giá trị "đất vàng du lịch"... việc biến hàng ngàn condotel thành căn hộ, còn phá vỡ quy hoạch. Hạ tầng kỹ thuật như đường sá, cây xanh, điện, nước, giao thông, thoát nước, vệ sinh môi trường... chắc chắn sẽ quá tải.
Nghiêm trọng hơn là hạ tầng xã hội, các dịch vụ như trường học, trạm xá, dịch vụ hành chính công, an ninh trật tự... sẽ bị vỡ trận, bởi quy hoạch nơi đây vốn không dành cho hàng ngàn căn hộ, hàng vạn cư dân. Áp lực quá tải không chỉ đè nặng cho cư dân tại các tòa tháp chọc trời này, còn trút xuống cho cả người dân lân cận.
Sự chuyển đổi ồ ạt, bất ngờ, với một số lượng lớn căn hộ chung cư sẽ làm gia tăng dân số cơ học, đột biến.
Cũng không ai cam kết rằng việc chuyển đổi này chỉ xảy ra đối với 1 dự án Times Square, mà có thể là tiền lệ cho hàng loạt dự án khác.
Bởi vậy, vấn nạn "phụ huynh phải thay ca, xếp hàng xuyên đêm để tìm 1 suất vào lớp 1", không còn là viễn cảnh nữa, mà sẽ sớm xảy ra ở các địa phương có tốc độ phát triển đô thị nóng như Đà Nẵng.
