Theo Space.com, tàu vũ trụ New Horizons của NASA trong một chuyến bay vào năm 2015 đã phát hiện ra các hình đa giác kỳ lạ trên bề mặt sao Diêm Vương.
Suốt một thời gian dài, các nhà khoa học không thể lý giải được tại sao các dấu vết hình học này lại có mặt ở đó.
Gần đây, một nghiên cứu mới do nhóm các nhà khoa học tại Đại học Exeter ở Anh tiến hành đã phát hiện ra rằng hình thù bí ẩn thực chất là băng nitơ đa giác, đóng băng trực tiếp từ hơi nước chứ không thông qua trạng thái lỏng trung gian, còn gọi là quá trình thăng hoa.
Kết quả nghiên cứu được công bố ngày 15.12 trên tạp chí Nature.
Tác giả chính Adrien Morison cho biết, bằng cách dựa trên mô hình, nhóm của ông là những người đầu tiên đưa ra lời giải về bí ẩn trên hành tinh lùn - sao Diêm Vương.
Trong tuyên bố của Đại học Exeter, ông Morison nói: "Sao Diêm Vương vẫn hoạt động về mặt địa chất mặc dù ở rất xa Mặt trời và có nguồn năng lượng bên trong hạn chế. Hoạt động này có thể thấy được tại vùng Sputnik Planitia của sao Diêm Vương, nơi các điều kiện bề mặt cho phép nitơ thể khí trong bầu khí quyển của nó cùng tồn tại với nitơ rắn".
Sputnik Planitia là khu vực có đặc điểm địa chất nổi bật nhất trên Sao Diêm Vương. Đó là một vùng hình bầu dục khổng lồ nằm giữa đường xích đạo của Sao Diêm Vương. Ước tính từ năm 2016, khu vực này có diện tích 900.000km vuông và sâu ít nhất từ 2km đến 3km.
Nghiên cứu mới dựa trên các mô phỏng máy tính, cho thấy khi nitơ nguội đi trong quá trình thăng hoa ở vùng Sputnik Planitia, nó sẽ tạo ra các đa giác phù hợp với kích thước và biên độ địa hình được nhìn thấy trong hình ảnh mà tàu New Horizons chụp lại. Mô hình mới cũng phù hợp với các mô hình khí hậu trong các thế giới lớn hơn, chỉ ra quá trình thăng hoa diễn ra ở Sputnik Planitia bắt đầu từ 1 triệu hoặc 2 triệu năm trước.
Nhóm nghiên cứu lưu ý, quá trình thăng hoa có thể xảy ra ở các thế giới băng giá khác xung quanh Hệ Mặt trời, trong đó có Triton - vệ tinh tự nhiên lớn nhất của sao Hải Vương - hoặc các vật thể Eris và Makemake thuộc Vành đai Kuiper xa xôi trong Hệ Mặt trời.
Để làm rõ, cần phải quan sát nhiều hơn bề mặt của các hành tinh này, tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có sứ mệnh nào được thiết kế để khám phá các hành tinh xa xôi.
