Tờ New York Times đưa tin ngày 14.6, bất chấp lệnh phong tỏa kinh tế gần như hoàn toàn của Washington đối với Mátxcơva, các công ty Mỹ vẫn mua uranium của Nga trị giá khoảng 1 tỉ USD mỗi năm. Những nỗ lực để giảm sự phụ thuộc này cho đến nay đã thất bại.
Nhiên liệu hạt nhân rõ ràng đã vắng mặt trong hàng chục gói trừng phạt do Mỹ và EU công bố kể từ khi chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraina bắt đầu vào năm ngoái. Washington và Brussels đã trừng phạt dầu mỏ, khí đốt và than đá của Nga, nhưng vẫn tiếp tục cho phép mua uranium làm giàu từ Rosatom - tập đoàn năng lượng hạt nhân nhà nước Nga.
Đối với Mỹ, việc tiếp tục phụ thuộc vào Nga là điều cần thiết. Các nhà máy làm giàu uranium của Mỹ đã bị đóng cửa sau Chiến tranh Lạnh, vì các nhà nhập khẩu Mỹ mua uranium của Nga rẻ hơn đáng kể. Giờ đây, chỉ có hai cơ sở của Mỹ - một ở Ohio và một ở New Mexico - được cấp phép sản xuất nhiên liệu hạt nhân cấp cao.
Mặc dù Tổng thống Joe Biden đã phân bổ 700 triệu USD để thúc đẩy sản xuất tại các nhà máy này, cơ sở ở Ohio vẫn chưa hoàn thành và cơ sở ở New Mexico đang hoạt động với một nửa công suất - theo báo cáo của công ty tư vấn năng lượng sạch GHS Climate.
Công ty điều hành nhà máy Ohio nói với New York Times rằng có thể mất hơn 1 thập kỷ để bắt kịp sản lượng của Rosatom.
Do đó, tờ báo ước tính, khoảng 1/3 lượng uranium làm giàu sử dụng ở Mỹ được nhập khẩu từ Nga, trong khi GHS Climate tuyên bố cứ 20 ngôi nhà và doanh nghiệp của Mỹ thì có một ngôi nhà được cung cấp năng lượng từ uranium của Nga vào năm ngoái. Gần một nửa lượng uranium làm giàu trên thế giới được sản xuất tại Nga.
Vào tháng 4, Mỹ, Anh, Canada, Nhật Bản và Pháp công bố sẽ phát triển chuỗi cung ứng nhiên liệu hạt nhân để không phụ thuộc vào Nga. Tuy nhiên, điều này đã được chứng minh là nói dễ hơn làm.
Những nỗ lực của Mỹ nhằm khởi động lò phản ứng module nhỏ (SMR) thế hệ tiếp theo bị đình trệ, do Rosatom là công ty duy nhất trên thế giới sản xuất uranium có độ làm giàu thấp (HALEU) mà các lò phản ứng này yêu cầu.
Trong khi đó, Pháp đã tăng gấp 3 lần nhập khẩu uranium từ Nga vào năm ngoái và tháng trước tuyên bố sẽ tiếp tục mua nhiên liệu hạt nhân của Mátxcơva trong thời gian tới.
Với việc Mỹ cho đến nay vẫn chưa thể đẩy mạnh hoạt động làm giàu uranium của mình, Nga vẫn là nhà cung cấp được ưu tiên cho phần lớn thế giới.
Rosatom cung cấp cho 20 trong số 53 lò phản ứng hạt nhân đang được xây dựng vào giữa năm 2022, trong đó có 17 lò ở nước ngoài.
Tập đoàn năng lượng hạt nhân Nga gần đây đã hoàn thành việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ ở Akkuyu.
Nga cũng đang cung cấp nhiên liệu cho một số lò phản ứng ở Ấn Độ và Trung Quốc, mở rộng nhà máy điện hạt nhân ở Hungary và xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên ở Bangladesh.
