Nhà máy xử lý chất thải lỏng phóng xạ mức độ cao đầu tiên của Trung Quốc, có khả năng nấu chảy chất thải hạt nhân thành thủy tinh, đã chính thức được đưa vào sử dụng ở Quảng Nguyên, tỉnh Tứ Xuyên, tây nam Trung Quốc, hôm 11.9, khiến Trung Quốc trở thành một trong số ít quốc gia trên thế giới có được kỹ thuật đột phá này.
Nhà máy này là một dự án quan trọng trong giai đoạn cuối của chuỗi công nghiệp hạt nhân và được coi là một bước tiến quan trọng trong sự phát triển an toàn và xanh của ngành công nghiệp hạt nhân Trung Quốc - Hoàn cầu Thời báo dẫn thông tin từ Cục Quản lý Nhà nước về Khoa học, Công nghệ và Công nghiệp Quốc phòng hôm 12.9 cho hay.
Xử lý chất thải hạt nhân là công đoạn cuối cùng trong quá trình sử dụng năng lượng hạt nhân an toàn, trong đó phần khó nhất và đòi hỏi kỹ thuật tiên tiến nhất là xử lý chất lỏng phóng xạ mức độ cao.
Để giải quyết thách thức này, cách tiếp cận của Trung Quốc là trộn và nấu chảy chất thải lỏng với vật liệu thủy tinh ở nhiệt độ 1.100 độ C hoặc cao hơn, sau đó để nguội và tạo thành thủy tinh. Thuỷ tinh này có thể chứa các nguyên tố phóng xạ bên trong một cách hiệu quả và ổn định, nhờ vào độ rửa trôi thấp và độ bền cao của thuỷ tinh - theo tuyên bố của cơ quan quản lý.
Cho đến nay, cách tiếp cận này của Trung Quốc để xử lý chất thải hạt nhân là phương pháp tiên tiến nhất trên thế giới, tuyên bố cho biết. Trước đây chỉ có Mỹ, Pháp, Đức và một số nước khác làm chủ được kỹ thuật này.
Những khó khăn và khả năng cốt lõi của cơ chế xử lý chất thải như vậy nằm ở công thức hợp nhất với tỷ lệ bao trùm cao và độ ổn định để đảm bảo các chất phóng xạ bên trong có thể được lưu trữ an toàn trong hơn 1.000 năm, tuyên bố cho biết.
Dự án đã được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Trung Quốc (CAEA) phê duyệt vào năm 2004, do Trung Quốc và Đức cùng thiết kế. Lô thủy tinh đầu tiên được tổng hợp từ chất thải phóng xạ đã được đưa ra đánh giá vào ngày 27.8 và đã vượt qua thành công các bài kiểm tra với tất cả các chỉ số kỹ thuật liên quan đạt trình độ tiên tiến quốc tế.
Lượng chất thải phóng xạ hàng năm dự kiến sẽ đạt vài trăm mét khối, và thủy tinh được tạo ra từ chất thải sẽ được chôn trong một kho chứa hàng trăm mét dưới mặt đất, giúp thực hiện việc cách ly hoàn toàn các chất phóng xạ với sinh quyển và đặt nền móng vững chắc cho việc sử dụng năng lượng hạt nhân an toàn trong tương lai.
Zhou Yongmao, viện sĩ tại Học viện Kỹ thuật Trung Quốc, người đã dành hơn 60 năm trong lĩnh vực kỹ thuật hạt nhân, nói với Hoàn cầu Thời báo trong một cuộc phỏng vấn độc quyền trước đó rằng, để nước thải hạt nhân sâu dưới lòng đất sau khi đông đặc là một lựa chọn tốt hơn để giải toả những lo ngại về an toàn và sức khỏe, mặc dù chi phí cao hơn.
Hiện nay, Trung Quốc đã có khả năng xử lý chất thải hạt nhân với mức độ phóng xạ cao, trung bình và thấp. Liu Yongde, kỹ sư trưởng tại CAEA, cho biết viện sẽ đẩy nhanh quá trình xử lý chất thải phóng xạ để hỗ trợ tích cực cho cam kết của Trung Quốc về mức phát thải carbon dioxide cao nhất trước năm 2030 và đạt được mức trung hoà carbon trước năm 2060.