Đã đến lúc WTO cần cải cách
Hội nghị MC12 diễn ra trong bối cảnh các quốc gia đã và đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn như xử lý hậu quả của đại dịch COVID-19 và phục hồi nền kinh tế, thương mại sau đại dịch; căng thẳng địa chính trị quốc tế dẫn đến những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với an ninh lương thực và nền kinh tế thế giới. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh vai trò của WTO đối với thương mại quốc tế. Tuy nhiên, Bộ trưởng cho rằng, tổ chức này vẫn còn thiếu sót và đã đến lúc WTO phải tiến hành những cải cách cơ bản nhằm duy trì và củng cố 3 trụ cột cốt lõi, đồng thời thích ứng kịp thời với những thay đổi sâu sắc và yêu cầu mới của thời đại.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, chưa bao giờ thế giới nhận thấy các vấn đề về chăm sóc sức khỏe, môi trường, an ninh lương thực và gián đoạn chuỗi cung ứng trở nên cấp bách và cấp bách hơn hiện nay.
Các thành viên WTO cần đối mặt với nguyên nhân gốc rễ của những thách thức này và tìm ra các giải pháp thích hợp để WTO có thể vượt qua và không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động của mình. WTO không nên tự giới hạn mình trong việc cung cấp một nền tảng đàm phán hiệu quả mà còn cần phải là một bên góp phần giải quyết các cuộc khủng hoảng toàn cầu, đồng thời duy trì và đảm bảo một sân chơi bình đẳng trong thương mại thế giới.
Hiện thực hóa các mục tiêu khí hậu
Trong bài phát biểu tại Phiên thảo luận về thương mại và biến đổi khí hậu được tổ chức bên lề Hội nghị MC12, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, chống biến đổi khí hậu là mục tiêu quan trọng nhằm đạt được phát triển công bằng trên phạm vi toàn cầu, và nhận định vấn đề mấu chốt là cần đạt được mục tiêu trung hòa carbon trong khi vẫn duy trì tăng trưởng kinh tế và cải thiện điều kiện sống cho mọi người, đặc biệt là các nhóm dễ bị tổn thương.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh việc thúc đẩy mạnh mẽ các hoạt động ở một số lĩnh vực thông qua một số biện pháp như lồng ghép các yếu tố liên quan đến môi trường và chống biến đổi khí hậu trong các cam kết tại các hiệp định thương mại; thúc đẩy các cuộc đàm phán trong WTO ở những lĩnh vực có khả năng mang lại lợi ích thiết thực cho môi trường và biến đổi khí hậu.
Bộ trưởng cũng đã nêu quan điểm của Việt Nam về việc cần đặc biệt lưu ý, quan tâm đến điều kiện cụ thể của mỗi nước, tránh áp dụng máy móc...
3 vấn đề về xuất khẩu nông sản
Phát biểu tại phiên họp Bộ trưởng Nhóm các nước xuất khẩu nông sản (nhóm Cairns), Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã nêu lên 3 vấn đề được nhiều nước quan tâm và các thành viên WTO cần ưu tiên hợp tác để giải quyết.
Thứ nhất, tình trạng áp dụng các biện pháp trợ cấp hoặc hỗ trợ trong nước có tính bóp méo thương mại, ảnh hưởng đến nhiều mặt hàng quan trọng như đường và các nông sản thiết yếu khác.
Thứ hai, việc áp dụng các biện pháp tự vệ đặc biệt trong nông nghiệp dẫn đến việc bất bình đẳng trong thương mại nông sản.
Thứ ba, các biện pháp được một số nước áp dụng gần đây sau những căng thẳng địa chính trị và chuỗi cung ứng, đe dọa trực tiếp đến an ninh lương thực toàn cầu và có thể dẫn đến một số phản ứng dây chuyền.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng tham dự một số phiên họp bền lề Hội nghị MC12 và các cuộc tiếp xúc song phương với một số đối tác như Liên minh Châu Âu (EU), Australia, Singapore, Israel... nhằm củng cố, thúc đẩy hợp tác song phương và đa phương.
