Chiến sự Ukraina có thể đã ảnh hưởng tới sản lượng điện của các nhà máy hạt nhân, vốn đòi hỏi nhiều nguồn cung cấp công nghiệp và chăm nom. Các chuyên gia phương Tây nhận định, đợt cắt giảm sản lượng này có thể dẫn tới những đợt mất điện kéo dài làm đình đốn thêm tình hình ở Ukraina.
James M. Acton, nhà phân tích hạt nhân tại Carnegie Endowment for International Peace, nêu trong báo cáo gần đây: “Nói một cách đơn giản, các nhà máy điện hạt nhân không được thiết kế cho các vùng chiến sự". Ông nói thêm, các cơ sở hạt nhân của Ukraina có thể "trở thành mục tiêu trong chiến dịch quân sự và dẫn tới gián đoạn hoạt động.
6 trong số 15 lò phản ứng hạt nhân đang hoạt động của Ukraina đã ngừng phát điện vào lưới điện của quốc gia - tỉ lệ ngắt kết nối cao so với các hoạt động thông thường trước khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraina ngày 24.2.
Cơ sở điện hạt nhân Zaporizhzhia ở miền Đông Ukraina là nơi có nhiều lò phản ứng tạm ngừng nhất. Cơ sở này nằm ở phía bắc Crimea, trên một trong những tuyến đường tiến công chính của Nga. Địa điểm này là tổ hợp lò phản ứng hạt nhân lớn nhất không chỉ ở Ukraina mà còn ở Châu Âu, và 3 trong số 6 lò phản ứng của Zaporizhzhia đang không phát điện.
Ngày 28.2, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), cơ quan đặt ra những tiêu chuẩn an toàn cho các lò phản ứng hạt nhân trên thế giới, báo cáo rằng các lực lượng Nga "đang tiến sát" Zaporizhzhia nhưng chưa tiến vào khu tổ hợp của Ukraina.
Theo Wall Street Journal, thông tin về việc lực lượng quân sự Nga đang tiến công trên một trong những địa điểm hạt nhân lớn nhất của Ukraina, Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết: “Tôi tiếp tục theo dõi các diễn biến ở Ukraina rất chặt chẽ và với sự quan tâm sâu sắc.Một tai nạn liên quan đến các cơ sở hạt nhân ở Ukraina có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng với sức khỏe cộng đồng và môi trường".
Ngày 27.2, cơ quan quản lý hạt nhân của Ukraina báo cáo tên lửa đã bắn trúng địa điểm của một cơ sở xử lý chất thải phóng xạ ở Kiev, nhưng không có báo cáo nào về phóng xạ.
Ông Grossi cho biết, điều quan trọng là phải duy trì các chuỗi cung ứng quan trọng để đảm bảo các dịch vụ và thiết bị cần thiết có thể được cung cấp mọi lúc trong trường hợp cần sửa chữa khẩn cấp.
IAEA tiếp tục nêu quan ngại về việc luân chuyển nhân viên tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl. Cơ quan quản lý của Ukraina báo cáo rằng người giám sát ca trực tại địa điểm đã làm nhiệm vụ từ 24.2.
“Tổng giám đốc Grossi nhấn mạnh một lần nữa rằng nhân viên tại tất cả các cơ sở hạt nhân phải được làm việc và nghỉ ngơi. Ông ấy nhắc lại lời kêu gọi những bên kiểm soát hiệu quả các địa điểm như vậy không thực hiện bất kỳ hành động nào có thể làm tổn hại đến sự an toàn của họ hoặc gây áp lực không đáng có” - IAEA nêu trong tuyên bố.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhye 6GW (NPP), đặt tại Energodar, Ukraina, thuộc sở hữu và điều hành của công ty sản xuất năng lượng hạt nhân quốc gia NNEGC Energoatom của Ukraina.
Zaporizhye tạo ra tới 42 tỉ kWh điện, chiếm khoảng 40% tổng lượng điện mà tất cả các nhà máy điện hạt nhân tạo ra ở Ukraina và 1/5 sản lượng điện hàng năm của Ukraina. Hoạt động từ năm 1984, nhà máy đã tạo ra hơn 1,23 nghìn tỉ kilowatt giờ (kWh) điện tính đến tháng 12.2021, theo thông tin trên website Power Technology.
