Lựa chọn kỹ để bầu đại biểu thực sự tiêu biểu
Mới đây, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra dự kiến số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV. Cơ cấu được Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự kiến, số lượng đại biểu là người ngoài Ðảng từ 25 đến 50 người trong tổng số 500 đại biểu.
Nói về vấn đề này, đại biểu Phạm Văn Hòa - Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội - cho rằng, năm 2021, việc lựa chọn, bầu ra những đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND thật sự tiêu biểu, xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân là điều hết sức quan trọng. Muốn thành công thì trong quá trình chuẩn bị và tiến hành bầu cử, phải quán triệt thực hiện nghiêm túc chủ trương của Đảng và Nhà nước về bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ trong các cơ quan nhà nước ở Trung ương và địa phương. Theo ông Hoà, việc cơ cấu đại biểu Quốc hội là người ngoài Đảng là rất cần thiết. Nếu những người đó thực sự có phẩm chất, năng lực thì cần khuyến khích, tạo điều kiện tối đa cho người ngoài Ðảng tham gia Quốc hội. Trong đó, ngoài những tiêu chuẩn chung, người ứng cử làm đại biểu Quốc hội sẽ phải đáp ứng các yêu cầu cụ thể về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ học vấn, lĩnh vực chuyên môn, vị trí công tác và độ tuổi theo quy định của pháp luật về công chức, viên chức. Ngoài ra, người ngoài Đảng ứng cử đại biểu Quốc hội phải được kết luận về tiêu chuẩn chính trị. Bản thân họ phải nắm vững đường lối, quan điểm của Đảng, am hiểu pháp luật và có năng lực xây dựng pháp luật. Đồng thời những người này cần có trình độ chuyên môn sâu và kiến thức thực tiễn.
Ông Hoà cho rằng, điểm đáng chú ý trong dự kiến cơ cấu đại biểu lần này là người ngoài Đảng có thể từ 25 đến 50 đại biểu. Điều này góp phần đảm bảo tính dân chủ. Về sau, các công việc mà đại biểu làm cũng xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Nếu người ngoài Đảng thực sự có tâm huyết, trí tuệ, sẵn sàng cống hiến, vì nước, vì dân, ông Hoà cũng tin họ sẽ có những đóng góp rất lớn cho đất nước.
Kinh nghiệm qua các đại biểu là người ngoài Đảng ở QH khóa XIV
Ông Nguyễn Túc - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam - cho rằng, việc tăng tỉ lệ người ngoài Đảng trong Quốc hội sẽ góp phần tăng dân chủ trong xã hội. Với những cá nhân tiêu biểu trong nhiều lĩnh vực chưa phải là đảng viên, có thể vì nhiều lý do họ chưa trở thành đảng viên. Tuy nhiên, mỗi người đều tán thành với đường lối đổi mới của Đảng, đưa đất nước phát triển giàu đẹp, văn minh. Chính vì vậy, nếu có đủ điều kiện và tiêu chuẩn thì cũng nên quan tâm và tạo điều kiện cho họ được ứng cử đại biểu Quốc hội.
Ông Nguyễn Túc lấy dẫn chứng qua các đại biểu là người ngoài Đảng ở Quốc hội khóa XIV, họ đã được cử tri tín nhiệm. Các đại biểu là những trí thức, có kinh nghiệm hoạt động trên các lĩnh vực nên các ý kiến đóng góp của họ trên nghị trường đều rất sâu sắc, tích cực. Họ đều thể hiện tâm huyết, trách nhiệm cao trước nhân dân. Một điểm đáng chú ý ở người ngoài Đảng tham gia Quốc hội là sự thẳng thắn, tinh thần trách nhiệm và ý thức xây dựng. Trước hết, phải kiên quyết không để lọt những người không xứng đáng, những người chạy chức, chạy quyền tham gia ứng cử Quốc hội.
Để lựa chọn được những đại biểu ngoài Đảng thật sự chất lượng tham gia QH, trước hết phải kiên quyết không để lọt những người không xứng đáng, những người chạy chức, chạy quyền tham gia ứng cử Quốc hội. Ông Nguyễn Túc cho rằng quy trình giới thiệu và hiệp thương cần chặt chẽ. Trong đó, tất cả những ai ứng cử hay tự ứng cử, người ngoài Đảng hay đảng viên đều bình đẳng trước pháp luật. Dù là đại biểu ngoài Đảng, đại biểu tự ứng cử hay đại biểu được giới thiệu cũng đều phải nhận được sự tín nhiệm của cử tri nơi công tác cũng như nơi cư trú theo đúng quy trình. Đây cũng là một trong những khâu đầu tiên rà soát, phát hiện những người không đủ điều kiện, tiêu chuẩn.
Những người được giới thiệu, người tự ứng cử đều bảo đảm đáp ứng đầy đủ điều kiện, tiêu chuẩn khi đã đưa ra công khai ở các hội nghị cử tri, hội nghị hiệp thương. Trong đó, các quy trình để giới thiệu thực sự dân chủ, công khai, các bước trong quy trình được tuân thủ thì không lý gì người đủ điều kiện, tiêu chuẩn lại không được lựa chọn để giới thiệu cho nhân dân bầu cử. Qua các hoạt động tiếp xúc sau các vòng hiệp thương, người dân theo dõi, nhận xét, đánh giá cũng là một cơ sở để có thể đánh giá ứng cử viên.
“Dù có là đảng viên hay không thì bất kỳ đại biểu nào cũng đều có quyền, có trách nhiệm đóng góp cho sự phát triển chung của đất nước. Đại biểu trong hay ngoài Đảng không quan trọng, vấn đề ở chỗ họ có đủ năng lực, phẩm chất, có làm tròn được trách nhiệm, tâm huyết đối với cơ quan dân cử hay không. Theo tôi, nếu đạt được tỉ lệ 25-50 đại biểu là người ngoài Đảng trong Quốc hội khóa này là rất tốt. Khi họ được tạo điều kiện tối đa thì tôi tin tưởng với tỉ lệ này, sẽ phát huy được trí tuệ và tinh thần đoàn kết của tất cả các giai tầng, thành phần trong Quốc hội” - ông Nguyễn Túc nói.
