Tại lễ khai mạc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN bấm nút khai trương Kho vệ tinh ASEAN đặt tại tỉnh Chainat, Thái Lan trong khuôn khổ hệ thống hậu cần ASEAN ứng phó với thảm họa thiên tai nhằm triển khai nhanh chóng các nhu yếu phẩm cứu trợ đến các vùng chịu thảm họa.
Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha ôn lại lịch sử hình thành và phát triển của ASEAN: Bangkok là nơi ký Tuyên bố khai sinh ASEAN, một Hiệp hội khiêm tốn với 5 thành viên ban đầu để dần phát triển thành một Cộng đồng 10 nước thành viên sống trong hòa bình, ổn định, hợp tác với người dân ở vị trí trung tâm.
Trong suốt quá trình phát triển, ASEAN đã chứng tỏ là một nhân tố quan trọng chủ yếu giúp các nước thành viên phục hồi nhanh chóng, vượt qua nhiều thách thức như khủng hoảng tài chính, thiên tai, bão lũ... để đến hôm nay, ASEAN là khu vực hòa bình, không có xung đột, tôn trọng lẫn nhau, đồng thời một ASEAN vững mạnh và đoàn kết là nhân tố chủ đạo trong ổn định và phát triển ở khu vực.
Với chủ đề "Tăng cường quan hệ đối tác vì sự bền vững", ASEAN thể hiện ước mơ tiến tới một Cộng đồng bền vững trên cả 3 trụ cột, hướng tới người dân, lấy người dân làm trung tâm và không để ai bị bỏ lại phía sau; duy trì hòa bình, ổn định và hướng tới tương lai; tranh thủ các cơ hội do cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại thúc đẩy kinh tế số, tăng trưởng xanh; tăng cường quan hệ với các đối tác nhằm phát triển bền vững và giành vị thế toàn cầu cao hơn cho ASEAN; thúc đẩy kết nối trong mọi lĩnh vực, tiến tới một ASEAN không rào cản (seamless ASEAN).
Thông điệp chính gửi đi là mong ước xây dựng một ASEAN bền vững mọi mặt từ an ninh, kinh tế, an ninh con người... với khái niệm "vạn vật bền vững" (Sustainable of Things - SOT), coi đây như một ADN (gien) của ASEAN để tiếp tục truyền lại cho các thế hệ sau.
Trên cơ sở đó, Thái Lan bày tỏ sẽ tiếp tục kế thừa công việc của các nhiệm kỳ chủ tịch trước đồng thời thúc đẩy các sáng kiến cụ thể.
Một là: An ninh hơn, ứng phó tốt hơn với các thách thức về an ninh mạng với việc thành lập Trung tâm an ninh mạng ASEAN - Nhật Bản; đấu tranh chống tội phạm xuyên quốc gia, tăng cường quản lý biên giới, bảo đảm an ninh trật tự, tạo điều kiện cho người dân đi lại; tăng cường quản lý và cứu trợ thiên tai với việc thành lập Kho vệ tinh tại Chainat giúp triển khai nhanh các cứu trợ thiên tai.
Hai là: Thịnh vượng hơn. Chủ nghĩa bảo hộ đang tăng lên đòi hỏi ASEAN phải tăng cường hơn nữa sức mạnh nội khối. Việc phấn đấu kết thúc đàm phán RCEP trong năm nay sẽ tạo ra một khối thương mại tự do lớn nhất thế giới, đây sẽ là vùng đệm giảm thiểu tác động tiêu cực cho ASEAN trong bối cảnh căng thẳng thương mại gia tăng giữa các đối tác thương mại chủ chốt; thúc đẩy kinh tế số, ứng dụng thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0 hỗ trợ các doanh nghiệp vừa nhỏ và siêu nhỏ, nông nghiệp thông minh, chuỗi cung ứng, thu hẹp khoảng cách phát triển; kết nối tiểu vùng, kết nối các kết nối; ứng phó với cơ cấu dân số già hóa với việc thành lập Trung tâm tuổi già năng động ASEAN (ACAI).
Ba là thúc đẩy giao lưu nhân dân, chọn năm 2019 là Năm Văn hóa ASEAN, hợp tác chống rác thải biển, xây dựng các thành phố hiện đại ASEAN thông qua Mạng lưới các thành phố thông minh ASEAN (ASCN)...
