Những bộ phận máy bay trị giá ít nhất 1,2 tỉ USD đã được chuyển đến các hãng hàng không Nga từ tháng 5 năm ngoái - khi hầu hết lệnh hạn chế thương mại và lệnh cấm xuất khẩu của phương Tây có hiệu lực.
Các thiết bị được ngành hàng không Nga nhập khẩu bao gồm những vật dụng cần thiết cho máy bay phản lực như: Thiết bị Northrop Grumman, van áp suất cabin, màn hình buồng lái và thiết bị hạ cánh. Những phụ tùng thông thường hơn chẳng hạn như máy pha cà phê, điện thoại cầm tay của tiếp viên hàng không và ghế vệ sinh cũng được đưa đến Nga.
Hồ sơ hải quan cho thấy các lô hàng dành cho máy bay đến Nga thông qua những thương lái trung gian ở các quốc gia không ủng hộ biện pháp trừng phạt của phương Tây, bao gồm: Tajikistan, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc và Kyrgyzstan.
Tuy nhiên, con số 1,2 tỉ USD vẫn còn quá thấp so với tổng giá trị các bộ phận máy bay được nhập khẩu trong khoảng thời gian Nga chịu lệnh trừng phạt. Theo Reuters, ước tính giá trị 1,2 tỉ USD chỉ bao gồm các lô hàng được gửi trực tiếp đến hãng hàng không của Nga mà không bao gồm các công ty tư nhân khác.
Oleg Panteleev - người đứng đầu tổ chức tư vấn hàng không AviaPort ở Moscow cho biết, các hãng hàng không Nga đã giải quyết được vấn đề hoạt động dưới lệnh trừng phạt của phương Tây.
“Lúc đầu, tôi rất sốc, không ai biết phải làm gì. Tuy nhiên, sau hai đến ba tháng, các nguồn hàng mới đã được tìm thấy và sau sáu tháng, khá nhiều lựa chọn thay thế xuất hiện, điều này càng giúp chúng tôi có được mức giá tốt và tiết kiệm thời gian hơn” - Oleg nói.
Phó Giám đốc điều hành Ural Airlines, Kirill Skuratov từ chối bình luận về cách các hãng hàng không Nga mua phụ tùng thay thế. “Tôi chắc chắn sẽ không tiết lộ điều đó. Đó là thông tin không cần thiết” - ông nói với Reuters.
Chính phủ Mỹ cho biết các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của họ và của các đồng minh đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành hàng không Nga. “Chúng tôi sẽ tiếp tục thực thi mạnh mẽ các biện pháp kiểm soát của mình” - người phát ngôn của Bộ Thương mại Mỹ cho biết.
Một quan chức Liên minh châu Âu tiết lộ, EU đang phối hợp chặt chẽ với các quốc gia đã áp đặt các biện pháp kiềm chế thương mại tương tự để đảm bảo rằng các lệnh trừng phạt không bị phá vỡ.
Trước các hạn chế thương mại, Ural Airlines, Aeroflot, S7 và các hãng hàng không khác của Nga đã dựa vào hỗ trợ bảo trì từ các công ty toàn cầu như Lufthansa Technik của Đức.
Khi các công ty đó ngừng cung cấp dịch vụ, các hãng hàng không Nga đã chuyển sang một nhóm các nhà cung cấp nhỏ hơn nhiều. Theo hồ sơ hải quan, vào tháng 4.2022, bộ phận bảo trì của S7, S7 Engineering đã bắt đầu nhập khẩu các bộ phận từ một công ty ở Moldova có tên là Air Rock Solutions.
Chắc chắn rằng các lệnh trừng phạt của phương Tây đã khiến ngành hàng không Nga trở nên khó khăn hơn. Vào giữa năm 2022, một số hãng hàng không Nga phải tháo dỡ một số máy bay để lấy các bộ phận. Tháng 6.2022, hãng hàng không S7 Airlines cho biết họ đã phải hủy bỏ kế hoạch thành lập một hãng hàng không giá rẻ vì không thể nhận các máy bay Airbus dù đã đặt hàng.
Tuy nhiên, tính đến ngày 1.5 năm nay, các hãng hàng không Nga có 541 máy bay phương Tây đang hoạt động hoặc đang được bảo dưỡng. Theo dữ liệu của nhà cung cấp thông tin tình báo hàng không Thụy Sĩ ch-aviation, con số này ít nhiều cũng tương đương với trước xung đột Nga - Ukraina.