Giá dầu thô hôm 4.5 tăng vọt sau khi Liên minh Châu Âu (EU) đề xuất lệnh cấm nhập khẩu dầu từ Nga như một phần của vòng trừng phạt mới nhắm vào nước này sau cuộc chiến ở Ukraina, NPR đưa tin. Giá dầu Brent tăng hơn 4% và giao dịch ở mức khoảng 110 USD/thùng.
Các chi tiết vẫn đang được thảo luận và đề xuất cần được 27 thành viên trong khối nhất trí trước khi có hiệu lực, nhưng lệnh cấm này dự kiến sẽ tác động lớn đến thị trường dầu toàn cầu cũng như giá xăng dầu.
Thị trường dầu mỏ
Giá dầu thô có thể sẽ còn cao hơn nữa sau khi đã tăng sau chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraina.
Châu Âu phụ thuộc rất lớn vào nhập khẩu dầu của Nga. Khoảng 25% nguồn dầu thô của Châu Âu được nhập từ Nga và cho đến nay là nguồn nhập lớn nhất đối với một châu lục, mặc dù có sự khác biệt về mức độ phụ thuộc giữa các quốc gia.
Dù Nga có thể tìm được những người mua dầu thô khác như Ấn Độ, nhưng không chắc rằng Nga sẽ có thể bán toàn bộ lô hàng thường xuất khẩu cho Châu Âu.
Các biện pháp trừng phạt nặng nề đã khiến một số người mua truyền thống miễn cưỡng giao dịch với Nga. Và như một phần trong đề xuất mới nhất của mình, EU cũng đang tìm cách cấm các tàu Châu Âu vận chuyển dầu của Nga.
Cuối cùng, dự kiến rằng lệnh cấm nhập khẩu dầu của EU sẽ khiến Nga mất 2 triệu thùng/ngày.
Trên thực tế, Mỹ đã thúc giục Châu Âu thận trọng khi khu vực này đang xem xét lệnh cấm nhập khẩu dầu của Nga do Mátxcơva có thể bù đắp cho việc mất doanh thu từ việc bán dầu cho EU với giá cao hơn.
Tuy nhiên, có những yếu tố có thể ảnh hưởng đến giá dầu.
Các đợt phong toả ở Trung Quốc để đối phó với sự bùng phát COVID-19 được cho là sẽ làm giảm nhu cầu dầu thô toàn cầu, mặc dù khó có thể nói các biện pháp này sẽ kéo dài trong bao lâu.
Lệnh cấm của EU có ý nghĩa gì đối với giá xăng?
Công dân Châu Âu chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, nhưng ngay cả ở Mỹ, khó có thể thấy giá xăng giảm.
Xét cho cùng, những gì người tiêu dùng phải trả tại cây xăng bị ảnh hưởng trực tiếp nhất bởi giá dầu thô toàn cầu.
Theo dữ liệu từ Hiệp hội Ôtô Mỹ, khi giá dầu tăng vọt sau khi Nga tấn công Ukraina, giá xăng trung bình ở Mỹ đã tăng lên trên 4 USD/gallon và tiếp tục duy trì ở mức này kể từ đó. Mỹ cũng đang đến gần mùa hè, mùa cao điểm tiêu thụ xăng.
Tuy nhiên, một nhân tố làm giảm giá là việc chính quyền Tổng thống Joe Biden giải phóng dầu khẩn cấp từ kho dự trữ dầu chiến lược. Mỹ đang giải phóng khoảng một triệu thùng mỗi ngày trong vòng 6 tháng, tương đương với 180 triệu thùng.
Al Salazar, phó chủ tịch cấp cao của Enverus Intelligence, cho biết nếu không có việc xả kho dầu dự trữ khẩn cấp, giá xăng sẽ thậm chí còn tăng cao hơn hiện tại. Salazar nói: “Về cơ bản, bạn đã giảm bớt mọi rủi ro về giá xăng vô lý trong mùa hè”.
Nhưng rõ ràng có những dấu hỏi lớn về điều gì sẽ xảy ra sau khi Mỹ đạt giới hạn 180 triệu thùng theo kế hoạch. Điều này sẽ phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện thị trường dầu thô tại thời điểm đó.
Các nhà sản xuất dầu khác có thể tăng sản lượng không?
Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC và các đồng minh, được gọi là OPEC+, đang ở vị trí tốt nhất để bù đắp cho nguồn cung bị mất, nhưng điều đó khó xảy ra.
Đầu tiên, Nga là thành viên của OPEC+. Bất kỳ động thái nào chống lại Nga đều có nguy cơ gây nguy hiểm cho liên minh lâu nay vốn có vai trò rất quan trọng trong việc ổn định giá dầu toàn cầu.
Mối lo ngại lớn hơn là một số thành viên của OPEC+ đang phải vật lộn để đáp ứng hạn ngạch hiện tại do xung đột chính trị và tình trạng thiếu đầu tư.
Các nước OPEC+ đã dần dần tăng sản lượng khoảng 430.000 thùng mỗi ngày kể từ mùa hè năm ngoái, trong một nỗ lực ổn định để trở lại mức sản xuất trước đại dịch.
OPEC+ sẽ nhóm họp lại vào ngày 5.5 và phần lớn dự kiến sẽ duy trì các kế hoạch hiện tại là chỉ tăng dần sản lượng.
Các nhà sản xuất Mỹ thì sao?
Mỹ là nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, nhưng hầu hết lượng dầu đó được tiêu thụ trong nước.
Tăng sản lượng nói dễ hơn làm. Ngay cả những nhà sản xuất nhanh nhất cũng phải mất hàng tháng để khai mở một giếng dầu mới. Và những thách thức về lao động và các vấn đề về chuỗi cung ứng càng làm cho thời gian chuẩn bị kéo dài hơn.
Các công ty dầu mỏ vẫn đang xem xét một cách thận trọng. Các công ty này có quyền sở hữu đối với các nhà đầu tư, và những nhà đầu tư đó không muốn đầu tư vào việc khoan dầu thêm. Họ đã mất hàng núi tiền trong vụ rớt giá dầu vào đầu đại dịch, và những lo ngại ngày càng tăng về tác động môi trường khiến họ do dự trong việc đầu tư thêm.
Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ dự báo rằng các nhà sản xuất Mỹ sẽ tăng sản lượng trung bình 800.000 thùng/ngày trong năm nay.
Nhưng thật khó để tăng cao hơn mức này, đi nhanh hơn thế, và điều đó chỉ đơn giản là không đáp ứng được lượng dầu thiếu hụt từ Nga.