Ngày 6.6, Tổng thống Joe Biden ban bố tình trạng khẩn cấp về năng lượng, nói rằng an ninh quốc gia và chất lượng cuộc sống đang bị đe dọa bởi nguy cơ thiếu hụt trong nguồn cung cấp năng lượng. Ông viện dẫn Đạo luật Sản xuất Quốc phòng - ban đầu là một phần của nỗ lực huy động công nghiệp để đối phó với Chiến tranh Triều Tiên - để thúc đẩy sản xuất các tấm pin mặt trời trong nước và các dạng năng lượng sạch khác để tăng cường cung cấp điện.
“Nhiều yếu tố đang đe dọa khả năng cung cấp đủ điện của Mỹ để phục vụ nhu cầu khách hàng. Những yếu tố này bao gồm sự gián đoạn của thị trường năng lượng do cuộc xung đột Nga - Ukraina và các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt do biến đổi khí hậu trầm trọng” - ABC dẫn lời ông Joe Biden tuyên bố.
Sự phụ thuộc ngày càng nhiều vào các nguồn năng lượng tái tạo được cho là nguyên nhân gây ra sự gián đoạn cung cấp điện ở các bang như California và Texas. Điện mặt trời và điện gió không liên tục, nên không đủ nguồn cung vào những thời điểm có nhu cầu cao. Chẳng hạn, các tuabin gió bị đóng băng trong đợt giá lạnh lịch sử mùa đông năm ngoái ở Texas, góp phần gây mất điện khiến 246 người chết và thiệt hại ít nhất 195 tỉ USD.
Tuyên bố khẩn cấp của Tổng thống Biden bao gồm việc miễn thuế hai năm đối với các tấm pin mặt trời từ bốn quốc gia Đông Nam Á: Thái Lan, Việt Nam, Malaysia và Campuchia.
Hồi tháng 3, Bộ Thương mại Mỹ thông báo đang xem xét kỹ lưỡng việc nhập khẩu các tấm pin mặt trời từ 4 nước Đông Nam Á, lo ngại rằng các sản phẩm từ những quốc gia này có thể vi phạm luật chống bán phá. Các mức thuế đề xuất bị đổ lỗi cho việc trì hoãn các dự án điện mặt trời lớn ở Mỹ. Khoảng 3/4 mô-đun năng lượng mặt trời lắp đặt ở Mỹ được nhập khẩu từ Đông Nam Á.
Các quan chức Nhà Trắng cho biết, động thái của Tổng thống Biden nhằm mục đích tăng cường sản xuất trong nước các bộ phận của tấm pin mặt trời, vật liệu lắp đặt tòa nhà, máy bơm nhiệt hiệu suất cao và các thành phần khác để tạo ra năng lượng sạch.
Giới chức Nhà Trắng gọi động thái miễn thuế đối với tấm pin mặt trời nhập khẩu từ Thái Lan, Việt Nam, Malaysia và Campuchia là một biện pháp cầu nối trong khi thực hiện các nỗ lực khác nhằm tăng sản lượng điện mặt trời trong nước - ngay cả khi chính quyền vẫn ủng hộ luật thương mại của Mỹ.
"Tuyên bố khẩn cấp của tổng thống đảm bảo các gia đình của Mỹ được tiếp cận với nguồn điện sạch và đáng tin cậy, đồng thời đảm bảo chúng tôi có khả năng buộc các đối tác thương mại của mình phải chịu trách nhiệm với các cam kết của họ" - Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cho biết trong một tuyên bố.
Đạo luật Sản xuất Quốc phòng, cho phép chính phủ liên bang trực tiếp sản xuất phục vụ quốc phòng, đã trở thành một công cụ được các tổng thống sử dụng phổ biến hơn trong những năm gần đây. Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã sử dụng đạo luật này để sản xuất thiết bị và vật tư y tế trong giai đoạn đầu của đại dịch COVID-19.
Tổng thống Joe Biden đã viện dẫn đạo luật vào tháng 4 để thúc đẩy sản xuất lithium và các khoáng chất để cung cấp năng lượng cho xe điện. Vào tháng trước, ông đã sử dụng đạo luật này một lần nữa để ưu tiên thúc đẩy nguồn cung sữa bột cho trẻ em của Mỹ.
Jean Su, giám đốc chương trình công bằng năng lượng của Trung tâm Đa dạng Sinh học, cho biết, thông báo của ông Biden có thể “tạo động lực quan trọng cho quá trình chuyển đổi cần thiết sang điện mặt trời”.
“Chúng tôi hy vọng việc sử dụng Đạo luật Sản xuất Quốc phòng là một bước ngoặt đối với tổng thống, người phải sử dụng tất cả quyền hành pháp của mình để đối đầu với tình trạng khẩn cấp về khí hậu” - Jean Su nói.
