Thủ tướng Fumio Kishida vừa có chuyến công du nước ngoài đầu tiên trong năm 2023 trên cương vị Chủ tịch G7 tới tất cả các nước thành viên của nhóm, trừ Đức. AFP đưa tin, kết thúc chuyến công du tại Mỹ, ông Kishida cho biết ông chia sẻ với các nhà lãnh đạo G7 “quan ngại sâu sắc về cuộc khủng hoảng môi trường an ninh ở Đông Á”.
“Ukraina có thể là Đông Á của ngày mai” - Thủ tướng Kishida phát biểu trong cuộc họp báo một ngày sau cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Joe Biden, đồng thời gọi những lo ngại về an ninh ở hai khu vực là “không thể tách rời”.
“Tình hình xung quanh Nhật Bản ngày càng trở nên nghiêm trọng với những nỗ lực đơn phương thay đổi hiện trạng bằng vũ lực ở Biển Hoa Đông và Biển Đông cũng như việc kích hoạt các hoạt động hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên" - Thủ tướng Kishida nói, đề cập đến sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc ở các vùng biển tranh chấp với các nước trong khu vực, bao gồm Nhật Bản. Hồi tháng 8, Trung Quốc phóng tên lửa vào vùng biển nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản.
Thủ tướng Kishida đến Washington sau khi chính phủ của ông tuyên bố rằng Nhật Bản sẽ tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng trong vòng 5 năm tới - một sự thay đổi lớn đối với một quốc gia chính thức theo chủ nghĩa hòa bình kể từ sau thất bại trong Thế chiến II.
Thủ tướng Kishida cho biết sẽ “giải thích cặn kẽ cho công chúng” về sự cần thiết phải sử dụng tiền thuế để tăng chi tiêu quốc phòng lên 2% GDP - một mục tiêu do NATO đặt ra và được nhiều quốc gia chấp nhận kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina.
Trong số các bước khác được thực hiện theo chiến lược phòng thủ mới, Nhật Bản sẽ phát triển khả năng phản công và dự kiến mua hàng trăm tên lửa hành trình Tomahawk, hiện chỉ có trong kho vũ khí của Mỹ và Anh.
Thủ tướng Nhật Bản đã thảo luận với Thủ tướng Anh Rishi Sunak và Thủ tướng Italia Giorgia Meloni về việc tiếp tục cùng hợp tác phát triển máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo sử dụng trí tuệ nhân tạo.
Ông Kishida chỉ ra, Nhật Bản vẫn chưa quyết định liệu có tham gia cùng Mỹ cấm nhập khẩu chất bán dẫn từ Trung Quốc hay không, bởi chất bán dẫn là một phần của an ninh kinh tế. "Chúng tôi muốn liên lạc chặt chẽ hơn để suy nghĩ về cách xử lý vấn đề này” - ông Kishida nói.
Nhật Bản tự hào là thành viên Châu Á duy nhất của G7 và Thủ tướng Kishida cho biết phản ứng của ông về vấn đề Ukraina đã quốc tế hóa một cách hiệu quả sự phản đối do phương Tây dẫn đầu đối với chiến dịch quân sự của Nga.
Đổi lại, ông Kishida trước đó đã nói trong một bài phát biểu tại Washington rằng, Nhật Bản cần dựa vào “các đồng minh và các quốc gia có cùng chí hướng” trước những rủi ro từ Trung Quốc.
“Trung Quốc cần đưa ra một quyết định chiến lược tuân thủ các quy tắc quốc tế đã được thiết lập và họ sẽ không thể và sẽ không thay đổi trật tự quốc tế theo cách trái ngược với các quy tắc này” - ông Kishida phát biểu tại Trường Nghiên cứu Quốc tế cao cấp của Đại học Johns Hopkins.
Thủ tướng Kishida nhấn mạnh, Nhật Bản vẫn coi mình là một quốc gia "yêu chuộng hòa bình" và sẽ sử dụng G7 để thúc đẩy việc xóa bỏ vũ khí hạt nhân.
Các nhà lãnh đạo của G7 - Anh, Canada, Pháp, Đức, Italia, Nhật Bản và Mỹ - sẽ tổ chức hội nghị thượng đỉnh vào tháng 5 tại Hiroshima, nơi xảy ra vụ ném bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới và là khu vực bầu cử quốc hội của Thủ tướng Kishida.
